Մարտին Գալստյան. Առանցքային տոկոսադրույքի 9,75%-ից մինչև 7,25% իջեցումը զսպել է վարկային տոկոսադրույքների աճը

Արմինֆո. Հայաստանում դիտվում է սպառողական և հիփոթեքային վարկերի հսկայական պահանջարկ, իսկ քանի որ ԿԲ-ի առանցքային տոկոսադրույքն իր էությամբ ունիտար է, ապա այն վարկային ռեսուրսների մեծ պահանջարկի դեպքում կարող է երկակի ազդեցություն ունենալ շուկայում: Այդ մասին հոկտեմբերի 29-ին մամուլի ասուլիսի ժամանակ հայտարարել է Հայաստանի Կենտրոնական բանկի նախագահ Մարտին Գալստյանը։

Նրա խոսքով, չնայած երկրում վարկավորման ծավալների ավելացմանը, տոկոսադրույքների նվազում չի լինի, քանի որ պահանջարկը հանգեցնում է արժեքի աճի:  "Մենք ենթադրում ենք, որ եթե առանցքային տոկոսադրույքը չիջեցնեինք 9,75% - ից մինչև 7,25%, ապա կունենայինք վարկային տոկոսադրույքների էական աճ։ Բայց քանի որ մենք էապես նվազեցրել ենք տոկոսադրույքը, ինչին զուգընթաց երկրում պահպանվում է վարկային պրոդուկտների նկատմամբ մեծ պահանջարկը ՝ պայմանավորված վերջին երեք տարիների բարձր տնտեսական աճով և արտաքին պահանջարկով, վարկերի տոկոսադրույքները նվազման միտում չեն դրսևորում", - ասել է նա։

Ընդ որում, Գալստյանը նշել է, որ կարգավորիչի գործողությունների նկատմամբ ավելի զգայուն է պետական պարտատոմսերի շուկան, որոնց եկամտաբերությունն այս ժամանակահատվածում նվազել է 12 տոկոսից մինչեւ 9,5 տոկոս: Վարկերը նույնպես արձագանքում են առաջարկի և պահանջարկի հավասարակշռությանը:

"Կցանկանայի ընդգծել, որ այսօր մեր երկրի ռիսկից զերծ տոկոսադրույքը (Risk - free rate) կազմում է մոտավորապես 9,5 տոկոս։ Այսինքն, ըստ էության, այդ նշաձողից ցածր չեն կարող լինել երկարաժամկետ վարկային պրոդուկտների տոկոսադրույքները, քանի որ այդ դեպքում նախապատվությունը կտրվի պետական պարտատոմսերի գնմանը, քան կորպորատիվ կամ մանրածախ վարկավորմանը։ Այդ իսկ պատճառով մենք հետեւողական քայլերով ազդում ենք Risk-free տոկոսադրույքի նվազման վրա", - պարզաբանել է նա։

Նշենք, որ ըստ ՀՀ վիճակագրական կոմիտեի տվյալների, Հայաստանում դրամային վարկերի տոկոսադրույքները 2024թ. օգոստոսին կազմում են 13,37% ՝ 2023թ. նույն ժամանակահատվածի 12,33% - ի դիմաց: