Հայաստանը հերթական փոփոխությունն է կատարում Զարգացման ֆրանսիական գործակալության հետ Վեդու ջրամբարի կառուցման նախագծի շուրջ համաձայնագրերում

Արմինֆո. Հայաստանը հերթական փոփոխությունն է կատարում Զարգացման ֆրանսիական գործակալության (ԶՖԳ) հետ Վեդու ջրամբարի կառուցման նախագծի վերաբերյալ համաձայնագրերում: Հունվարի 16-ին ՀՀ կառավարությունը հավանություն է տվել Հայաստանի Հանրապետության կառավարության և Զարգացման ֆրանսիական գործակալության միջև 2016 թվականի հունվարի 26-ի վարկ տրամադրելու մասին թիվ CAM 1002 01 Y համաձայնագրի թիվ 3 փոփոխության ստորագրման առաջարկությանը:

Ինչպես ասվում է փաստաթղթի հիմնավորման տեքտում, Հայաստանի տարածքային զարգացման հիմնադրամի կողմից իրականացվող «Վեդու ջրամբարի և ոռոգման համակարգի կառուցման» ծրագրի շրջանակներում շինարարական աշխատանքների  98%-ն  իրականացված է։ 

Ջրամբարի հիմնական հենանիշերից ավարտին են հասցվել հիմնական (մեծ) և փոքր պատվարի հողային աշխատանքները, վարարային ջրհեռը, կուլվերտի բետոնային և հիդրոմեխանիկական սարքավորումների տեղադրման աշխատանքները։ Ավարտման փուլում են գտնվում ՍԿԱԴԱ համակարգի և էլեկտրամատակարարման մոնտաժման աշխատանքները։ Ներկայիս համաձայնագրով սահմանված տեխնիկական ավարտից (31-ը դեկտեմբեր 2024թ․) հետո անավարտ են մնացել ՍԿԱԴԱ և էլեկտրամատակարարման համակարգերի կարգաբերման և տեղամասում որոշ ասֆալտապատման աշխատանքներ, որոնք ավարտին կհասցվեն 2025 թվականի տարեսկզբին՝ եղանակային բարենպաստ պայմանների պարագայում։

Միևնույն ժամանակ, հիմք ընդունելով ՀՀ փոխվարչապետ Տիգրան Խաչատրյանին ուղղված 2024թ․ դեկտեմբերի 12-ի գրությունը՝ Զարգացման ֆրանսիական գործակալության (ԶՖԳ) կողմից ներկայացվել է Հայաստանի Հանրապետության կառավարության և Զարգացման ֆրանսիական գործակալության միջև 2016 թվականի հունվարի 26-ի վարկ տրամադրելու մասին թիվ CAM 1002 01 Y համաձայնագրի թիվ 3 փոփոխության նախագիծը, որով առաջարկվում է Տեխնիկական ավարտի ամսաթիվը երկարաձգել մինչև Վեդու ջրամբարի Թերությունների վերացման ժամանակահատվածի ավարտման ամսաթիվը (2028թ. մայիսի 31)` հիմնվելով ԶՖԳ լավագույն միջազգային փորձի վրա, որն ի սկզբանե նախատեսված չի եղել առկա վարկային համաձայնագրով:

Բացի այդ, վերոգրյալ նամակով ԶՖԳ-ն կարևորել է, որ Վերահսկողության ճարտարագետի ներգրավվածությունը շարունակվի մինչև Թերությունների վերացման ժամկետի ավարտը՝ հետշինարարական աշխատանքները պատշաճ կերպով վերահսկելու նպատակով։ Հարկ է նշել, որ առանց առաջարկվող Վարկային համաձայնագրի ժամկետի երկարաձգման՝ հնարավոր չի լինի ապահովել Տեխնիկական վերահսկողության ճարտարագետի վճարումները թերությունների վերացման ժամանակահատվածում։

Հարկ է նշել նաև, որ 2023թ. հուլիսի 28-ին ստորագրված՝ Վարկային համաձայնագրի երկրորդ փոփոխության համաձայն, մասհանման վերջնաժամկետ է սահմանվել 2025թ. մարտի 1-ը, իսկ մասհանման ենթակա գումարը կազմում 1 միլիոն եվրո: Վերջին մասհանումը չի կարող տեղի ունենալ դեֆոլտի դեպքում, քանի որ տեխնիկական ավարտի ամսաթվի խախտումը դեֆոլտի դեպք կհամարվի 2025 թվականի հունվարի 1-ից սկսած, ինչը նշանակում է, որ փոփոխությունը պետք է ստորագրվի ամենաուշը 2025 թվականի փետրվարի սկզբին։

Վարկային համաձայնագրի թիվ 3 փոփոխությամբ ԶՖԳ-ի կողմից առաջարկվում է նաև փոփոխել համաձայնագրում սահմանված մասհանում իրականացնելու նախապայմանը՝ դարձնելով նախորդ մասհանված գումարի ծախսված տոկոսի չափը 50%` նախկին 80%-ի փոխարեն։ Փոփոխության այս կետը թույլ կտա Վարկառուին վերջին մասհանումն իրականացնել մինչև մասհանման ամսաթվի ավարտը (01.03.2025)՝ խուսափելով Մասհանման վերջնաժամկետի երկարաձգումից, ինչը կարող է հանգեցնել Վարկային համաձայնագրով սահմանված տույժ/տուգանքների։

Փոփոխության մեկ այլ կետով սահմանված է, որ Վարկային համաձայնագրի երկարացվելիք ժամկետներին զուգահեռ իրականացվելու են նաև «Ոռոգվող գյուղատնտեսության զարգացում Արարատի և Արմավիրի մարզերում» (ՈԳԶԱԱՄ)  (ջրային բաղադրիչ) ծրագիրը, որի իրականացման համար անհրաժեշտ պահպանման ծախսերը կկազմակերպվեն Վարկային միջոցներով։

«Հաշվի առնելով վերոգրյալը և Ծրագրի բացառիկ նշանակությունը ջրային ռեսուրսների խնայողության և ոռոգման համակարգերի արդիականացման շարունակականության ապահովման հարցերում՝ առաջարկվող Փոփոխության ստորագրումը համարվում է նպատակահարմար։

Նախագիծը բխում է ՀՀ կառավարության 2021 թվականի օգոստոսի 18-ի «Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2021-2026 թվականների ծրագրի մասին» N 1363-Ա որոշման «3.3. Ջրային տնտեսություն» բաժնի և  ՀՀ կառավարության 2021 թվականի նոյեմբերի 18-ի «Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2021-2026 թվականների գործունեության միջոցառումների ծրագիրը հաստատելու մասին» 1902-Լ որոշման հավելված 1-ի «ՀՀ տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարություն» բաժնի 82 կետի 82.3 «Վեդու ջրամբարի պատվարի և օժանդակ կառուցվածքների, ջրի փոխադրող և ոռոգման համակարգի շինարարական աշխատանքների իրականացում: Վեդու ջրամբարի իշխման տակ գտնվող ներտնտեսային ոռոգման ցանցի մանրամասն նախագծային աշխատանքների ավարտ» ենթակետի պահանջներից:

Միաժամանակ, Հայաստանի Հանրապետության կառավարության և Զարգացման ֆրանսիական գործակալության միջև 2016 թվականի հունվարի 26-ի վարկ տրամադրելու մասին թիվ CAM 1002 01 Y համաձայնագրի թիվ 3 փոփոխության նախագիծը Հայաստանի Հանրապետության պետական բյուջեի համար լրացուցիչ ֆինանսական պարտավորություններ չի առաջացնում», - ասվում է հիմնավորման տեքստում: