Էկոնոմիկայի նախարարությունը 15 մլրդ դրամ կուղղի վերամշակող ձեռնարկությունների կողմից մաքսատուրքերի վճարման փոխհատուցմանը՝ ԵՄ և Միացյալ Թագավորություն արտահանելու համար

Արմինֆո. Էկոնոմիկայի նախարարությունը 15 մլրդ դրամ կուղղի վերամշակող ձեռնարկությունների կողմից մաքսատուրքերի վճարման փոխհատուցմանը ՝ ԵՄ 27 երկրներ և Մեծ Բրիտանիայի և Հյուսիսային Իռլանդիայի Միացյալ Թագավորություն արտահանելու համար: Նման արտոնությունները կգործեն մինչև 2026 թվականի վերջը։ Էկոնոմիկայի նախարար Գևորգ Պապոյանի ասելով՝ ծրագիրը տարեկան 15-20 տոկոս աճ է արձանագրելու:

Վերջինիս շահառու կարող են դառնալ բոլոր վերամշակողները, բացառությամբ նրանց, ովքեր գործունեություն են ծավալում ծխախոտի, նավթավերամշակման արտադրանքի և ոսկերչական արտադրության ոլորտում: Պետության կողմից փոխհատուցումը հավասար կլինի ԵՄ և Միացյալ Թագավորության ուղղությամբ վճարված մաքսատուրքերի գումարին։

Նախարարի խոսքով՝ ծրագիրը գործարկվել է այն բարդությունները հարթելու նպատակով, որոնց բախվել են նախկինում նշված ուղղություններով արտահանման համար GSP+ առեւտրային արտոնությունների համակարգից օգտվող ընկերությունները:

Նա ընդգծել է, որ այս ծրագիրը ոչ թե մի շուկան մյուսի հաշվին զարգացնելու, այլ եվրոպական շուկայում հայ արտադրողների դիրքերի ամրապնդման և կայուն ներկայության ապահովման մասին է:

Նշենք, որ ըստ ՀՀ վիճակագրական կոմիտեի տվյալների՝ Հայաստանի և ԵՄ երկրների առևտրաշրջանառությունը 2024թ. հունվար-դեկտեմբերին կրճատվել է 11,7% - ով ՝ կազմելով 2,3 մլրդ դոլար։ Ընդ որում, արտահանման ծավալները տարվա ընթացքում նվազել են 13,8% - ով՝ մինչև 611,6 մլն դոլար, ներմուծման 11% անկման ֆոնին՝ մինչև 1,7 մլրդ դոլար։ Ընդհանուր առմամբ, ԵՄ երկրներին բաժին է ընկնում Հայաստանի արտաքին առևտրի ընդհանուր ծավալի 7,7% - ը։

2021 թվականի արդյունքներով, երբ դեռ հայ արտահանողները օգտվում էին առևտրային արտոնությունների GSP+ համակարգից, ԵՄ երկրներին ապրանքաշրջանառության ընդհանուր կառուցվածքում բաժին էր ընկնում 18,9%:

Միացյալ Թագավորության հետ Հայաստանի առևտրաշրջանառությունը 2024 թվականի հունվար-դեկտեմբերին կազմել է 98.9 մլն դոլար՝ տարեկան 12.6% անկմամբ։ Ընդ որում, արտահանումը կրճատվել է 58,2 տոկոսով՝ մինչև 2,4 մլն դոլար, ներմուծման 10 տոկոսով նվազման ֆոնին՝ մինչև 96,5 մլն դոլար։