Չեղարկում չի լինի. Հայաստանի կառավարությունը մերժել է ֆիզիկական անձանց եկամուտների համընդհանուր հայտարարագրումից հրաժարվելու ընդդիմության առաջարկը

Արմինֆո. Հայաստանի կառավարությունը մարտի 13-ին մերժել է ֆիզիկական անձանց եկամուտների հայտարարագրման համակարգը չեղարկելու խորհրդարանական ընդդիմության առաջարկը:

Ինչպես ասվում է փաստաթղթին կից բացատրգրում, ԱԺ "Հայաստան" խմբակցության պատգամավոր Սեյրան Օհանյանն առաջարկել է չեղարկել Հայաստանի Հանրապետության Հարկային օրենսգրքի 156-րդ հոդվածի 4.1-ին մասով սահմանված ֆիզիկական անձանց եկամուտների համընդհանուր հայտարարագրման համակարգի կիրառումը: Միաժամանակ, առաջարկվում է սահմանել, որ մինչև օրենքի ուժի մեջ մտնելը ֆիզիկական անձանց ներկայացրած եկամուտների տարեկան հաշվարկները (հայտարարագրերը) չեն կարող օգտագործվել լիազորված պետական մարմինների կողմից իրականացվող վարչարարության շրջանակներում:

Ինչպես կարծում է Օհանյանը, ֆիզիկական անձանց եկամուտների համընդհանուր հայտարարագրման համակարգը հնացած, թերի եւ ոչ համարժեք է դրված նպատակի տեսանկյունից, եւ քաղաքացիների համար այն կդառնա նոր եւ անհարկի վարչարարություն, անիմաստ պարտականություն եւ տուգանքների համար հիմք, իսկ պետության տեսանկյունից ՝ արդեն իսկ եղած տեղեկությունների կրկնակի կամ եռակի հավաքագրման անիմաստ եւ անարդյունավետ գործընթաց: Նշվում է նաև, որ կան ոչ պակաս կարևոր տեխնիկական և բովանդակային չլուծված այլ հարցեր, որոնք վկայում են այն մասին, որ հարկային մարմինները ևս պատրաստ չեն ընդունել այդ հայտարարագրերը:

Ի պատասխան՝ կառավարությունը հայտարարում է, որ Պետական եկամուտների կոմիտեի կողմից ներդրված "Ֆիզիկական անձանց համար էլեկտրոնային ծառայությունների միասնական համակարգը" գործում է բնականոն ռեժիմով, և ֆիզիկական անձինք ներկայացնում են հայտարարագրեր: 2025 թվականի փետրվարի 19-ի դրությամբ 2024 թվականի համար ֆիզիկական անձանց եկամտահարկի տարեկան հայտարարագիր է ներկայացրել 7975 ֆիզիկական անձ (մոտ 900 հազար հայտարարատուներից - խմբ.), 2023 թվականի համար՝ 1975 ֆիզիկական անձ (մոտ 120 հազար հայտարարատուներից-խմբ.)։

Գործադիրը վստահեցրել է, որ հայտարարագրման համակարգի ներդրման շրջանակում հարկային քաղաքականության մեջ որևէ փոփոխություն չի կատարվել. ոչ մի չհարկվող եկամուտ չի հարկվել, ոչ մի հարկվող եկամտի դրույքաչափ չի բարձրացվել: Այսպիսով, հայտարարագրման համակարգի ներդրումը պետական բյուջեի եկամուտների ավելացման (լրացուցիչ հարկային պարտավորություններ սահմանելու կամ տուգանքներ կիրառելու միջոցով) նպատակ չի հետապնդել:

Ընդհանուր առմամբ, կառավարությունում պնդել են, որ ֆիզիկական անձանց եկամուտների հայտարարագրման համընդհանուր համակարգի ներդրումը կնպաստի հասարակության շրջանում հարկերի վճարման մշակույթի ձեւավորմանը, հատկապես, հաշվի առնելով, որ հայտարարագիրը ներկայացնելիս քաղաքացիները տեղեկանում են իրենց անվանական եկամտի եւ դրանից պահված հարկերի մասին:

"Ֆիզիկական անձանց եկամուտների հայտարարագրման համակարգի չեղարկման առաջարկը սկզբունքորեն անընդունելի է", - ամփոփում են ՀՀ իշխանությունները:

Հիշեցնենք, որ հանրապետության բոլոր ռեզիդենտ քաղաքացիների եկամուտների համընդհանուր հայտարարագրման համակարգի ներդրումը սկսվել է 2023 թվականից ։ Գործընթացը կազմակերպվում է երեք փուլով, տարեցտարի ավելանալու է այն մարդկանց շրջանակը, որոնք պարտավոր են հայտարարագիր ներկայացնել։ Համակարգի ներդրումը կավարտվի 2025 թվականին։

Տարեկան հարկային հայտարարագիրը սահմանված ժամկետում չներկայացնելու դեպքում հարկային ծառայությունը ձեզ նախազգուշացում է ուղարկում: Այնուհետև զգուշացում կիրառելուց հետո 30 օրվա ընթացքում հայտարարագիր չներկայացնելու դեպքում հարկ կլինի վճարել 5 հազար դրամ տուգանք (պաշտոնյաներին և գործարարներին ՝ 50 հազար), ևս մեկ ամիս անց ՝ կրկնակի ավել: