Հայաստանի ապահովագրական շուկայում ԱՊՊԱ գծով վնասաբերության գործակիցը 2025 թվականից սկսել է նվազել

Արմինֆո. Հայաստանի ապահովագրական շուկայում ԱՊՊԱ գծով վնասաբերության գործակիցը 2025 թվականից սկսել է նվազել ՝ ս.թ. մարտին հասնելով 77,5% - ի (նախորդ տարվա 90,8% - ից): Այդ մասին են վկայում Հայաստանի ավտոապահովագրողների բյուրոյի տվյալները։

Հաշվետու ժամանակահատվածում վնասաբերության գործակցի անկումը նկատվել է գործող պայմանագրերի թվի տարեկան աճի 2,4%-ից մինչև 2,1% աննկատ թուլացման, ապահովագրավճարների դինամիկայի  1,9% անկումից մինչև 11,7% աճ բարելավման, և փոխհատուցումների միտման երկնիշ 37,8% աճից դեպի 1,1% անկում շրջադարձի ֆոնին:

Բյուրոյի տվյալներով՝ ԱՊՊԱ ապահովագիր ունեցող տրանսպորտային միջոցների թիվը տարեկան կտրվածքով աճել է աննշան՝ ընդամենը 1,4% - ով, այն դեպքում, երբ մեկ տարի առաջ աճը կազմում էր 8,8%: Քանակական առումով 2025 թվականի մարտին երկրում կար 667,811 հազար միավոր ԱՊՊԱ պայմանագրերով տրանսպորտային միջոց, սակայն գործող պայմանագրերի թիվը կազմել է 204,028 հազար (առանց չեղյալ հայտարարվածների՝ 185,450 հազար)։ Պայմանագրերի քանակի գերազանցումը մեքենաների քանակի նկատմամբ բացատրվում է եռամսյակային (կարճաժամկետ) պայմանագրերի մեծ թվով: ԱՊՊԱ պայմանագրերի ընդհանուր քանակում E-ապահովագրերի մասնաբաժինը մեկ տարվա ընթացքում աճել է 32% - ից մինչև 35%՝ այս տարվա մարտին կազմելով 70,018 հազար, տարեկան աճի արգելակմամբ՝ 31,2% - ից մինչև 13,6%:

2025 թվականի հունվար-փետրվար ամիսների արդյունքներով գործող պայմանագրերով հավաքագրված ապահովագրավճարների ծավալը գերազանցել է 5.2 մլրդ դրամը ($13.3 մլն), իսկ ապահովագրական փոխհատուցումների ծավալը հասել է 3.8 մլրդ դրամի ($9.6 մլն) ։ Ընդ որում, ճանապարհատրանսպորտային պատահարների պարզեցված ձևակերպման (եվրաարձանագրություն) դեպքերով վճարված փոխհատուցումների ծավալի տարեկան աճն արագացել է  23,9% - ից մինչև 62,8% ՝ կազմելով 621,6 մլն դրամ (1,6 մլն դոլար), իսկ մեկ վճարման միջին չափի տարեկան աճն արագացել է  11,8% - ից մինչև 36,7% ՝ հասնելով 124,064 հազար դրամի (315 դոլար ՝ մեկ տարի առաջվա 224 դոլարի դիմաց)։

Ընդ որում, ընդհանուր ապահովագրական փոխհատուցումների գծով մեկ վճարման միջին չափի տարեկան աճի տեմպերը դանդաղել են՝ 13,2 տոկոսից մինչեւ 8,2 տոկոս՝ կազմելով 276.090 հազար դրամ (702 դոլար ՝ մեկ տարի առաջվա 631 դոլարի դիմաց):

Բյուրոյի տվյալների համաձայն, ԱՊՊԱ ապահովագիր ունեցող տրանսպորտային միջոցների ամենամեծ թիվն ընդգրկում է "Լիգա Ինշուրանս" - ը՝ 133,620 հազար միավոր, որտեղ, ի դեպ, ԱՊՊԱ-ի վնասաբերության գործակիցը նվազել է մինչեւ 76% (մեկ տարի առաջ առավելագույն 102% - ից) ։ "Արմենիա Ինշուրանս"-ի ԱՊՊԱ ապահովագրերով տրանսպորտային միջոցները մի փոքր ավելի քիչ են՝ 126,939 հազար միավոր, որի պարագայում ԱՊՊԱ-ի վնասաբերության գործակիցը նույնպես նվազել է մինչեւ 77% (մեկ տարի առաջվա 82% - ից): Հաշվետու ժամանակահատվածում ԱՊՊԱ գծով վնասաբերության ամենաբարձր գործակիցը Սիլ Ինշուրանսում է՝ 90% (մեկ տարի առաջվա 99% - ի դիմաց), և այս ԱԸ-ն զբաղեցնում է երրորդ տեղը ԱՊՊԱ ապահովագրով տրանսպորտային միջոցների թվով (123,981 հազար միավոր): Գործող ԱՊՊԱ պայմանագրերով ապահովագրական վճարների ամենամեծ ծավալն ապահովում են Նաիրի Ինշուրանսն ու Արմենիա Ինշուրանսը՝ 1.081 - 1.067 մլրդ դրամ (ընդհանուր ծավալի 21-20%-ը), որոնք առաջատար են նաև տվյալ դասի փոխհատուցումների ծավալով՝ 794-746 մլն դրամ (ընդհանուր ծավալի 21-20% - ը): ՃՏՊ-ների պարզեցված ձևակերպման (եվրաարձանագրություն) դեպքերի համար առավել մեծ վճարումներ են կատարում Լիգա Ինշուրանս-ը և Արմենիա Ինշուրանս - ը' ընդհանուր շուկայի 22-21% - ը: E-ապահովագրերի քանակով առաջատարը "Արմենիա Ինշուրանս" - ն է ՝ 22,8 հազար կամ շուկայում այդ պայմանագրերի ընդհանուր թվի 33%-ը: Գործող պայմանագրերի ընդհանուր թվով առաջատարը "Արմենիա Ինշուրանս" - ն է՝ 44,5 հազար կամ շուկայի ընդհանուր թվի 22% - ը:

Նշենք, որ 2023 թվականի ապրիլից Հայաստանի ապահովագրական շուկայում մեկնարկել է անցումը ԱՊՊԱ սակագների ազատականացման, և արդեն եռամսյակից հետո այդ դասի վնասաբերության գործակիցը սկսել է աճել, և այդ միտումը պահպանվել է մինչև 2025 թվականը։

Հիշեցնենք, որ Հայաստանում 2023թ. հուլիսի վերջից գործում է արդեն 7 ապահովագրական ընկերություն, քանի որ շուկա է վերադարձել "Էֆես" ապահովագրական ընկերությունը, որն առայժմ պատրաստվում է մտնել ավտոքաղաքացիական պատասխանատվության պարտադիր ապահովագրության (ԱՊՊԱ) հատված ։ (Դրամի հաշվարկային փոխարժեքը ԱՄՆ դոլարի նկատմամբ 28.02.2025 թ.դրությամբ կազմել է 393,35 դրամ/1դոլար՝ 29.02.2024 թ. 404,16 դրամ/1դոլարի դիմաց):