Արմինֆո. Հայաստանի դպրոցների սեյսմիկ անվտանգության ուժեղացման ծրագրի շրջանակում ավարտվել է նախատեսված 46 ուսումնական հաստատություններից 23-ի վերակառուցումն ու շինարարությունը: Այդ մասին Ասիական զարգացման բանկի (ԱԶԲ) և Հայաստանի Հանրապետության միջև համագործակցության 20-ամյակին նվիրված մամուլի շրջագայության ընթացքում հաղորդել է ԱԶԲ ծրագրի ղեկավար Գոհար Մուսայելյանը: Նա հստակեցրեց, որ մնացած դպրոցներում աշխատանքները կամ շարունակվում են, կամ նախագծման ավարտական փուլում են: Ծրագրի ղեկավարը, միաժամանակ, ուշադրություն է հրավիրել այն հանգամանքի վրա, որ ծրագիրը ներառում է ոչ միայն դպրոցաշինություն, այլև բազմաթիվ այլ բաղադրիչներ: "Մեզ համար չափազանց կարևոր է, որ վերջնական արդյունքը լինի հնարավորինս զգալի։ Այս առումով մենք, օրինակ, նախատեսել ենք սեյսմիկ նորմերի վերանայում, ինչը նաեւ կարեւոր քայլ է Հայաստանում քաղաքաշինության զարգացման գործում", - պարզաբանել է ծրագրի ղեկավարը։
Բացի այդ, ինչպես նշել է Մուսայելյանը, ապահովվում են դպրոցներում ներառականության և էներգախնայողության իրականացման պահանջները ։ "Մեր բոլոր դպրոցները հարմարեցված են հաշմանդամություն ունեցող երեխաների համար։ Բացի այդ, դրանք հագեցած են արևային վահանակներով, և կառուցված են էներգախնայող նյութերի կիրառմամբ", - հավելել է ծրագրի ղեկավարը։
Միևնույն ժամանակ, մասնագետն ուշադրություն է հրավիրել այն փաստի վրա, որ ԱԶԲ-ն էական ազդեցություն չունի որոշումների կայացման վրա, ինչպիսիք են գնումները և ֆինանսական կարգավորումը: Այդ գործընթացները, նրա խոսքով, ամբողջությամբ իրականացվում են Հայաստանի տարածքային զարգացման հիմնադրամի կողմից։
Մամուլի շրջագայության շրջանակներում ԶԼՄ ներկայացուցիչներն այցելել են երկու դպրոց, որոնց վերականգնմամբ և շինարարությամբ զբաղվել է Ասիական զարգացման բանկը: Աբովյանի թիվ 2 հիմնական դպրոց շրջայցի ընթացքում տնօրեն Արթուր Թաշչյանը ուշադրություն է հրավիրել այն հանգամանքի վրա, որ դպրոցի պայմանները համապատասխանում են կրթության նոր չափանիշներին և պահանջներին, ինչպես նաև համահունչ են համաշխարհային միտումներին: "Այժմ մենք ունենք բոլոր պայմանները մեր 1563 աշակերտներին որակյալ, ժամանակակից և արդյունավետ կրթություն ապահովելու համար", - ընդգծել է դպրոցի տնօրենը:
Թաշչյանը պատմել է, որ դպրոցն ունի անհրաժեշտ ամեն ինչ՝ կենսաբանության, քիմիայի և ֆիզիկայի լաբորատորիաներ, աշխարհագրության համար նախատեսված հատուկ սենյակներ, և՝ ոչ միայն: Նրա խոսքով ՝ սա հնարավորություններ է ստեղծում համապարփակ ներառական կրթություն իրականացնելու համար ։ Սակայն տնօրենը ցանկություն է հայտնել, որ դպրոցի ընտրությունը կախված չլինի միայն դպրոցի շենքից, այլ նաև հիմնվի դրա պահպանման վրա: "Մեր դպրոցում հանդիպել են բովանդակությունն ու ձևը, և մենք դրան պատրաստվել ենք այս երեք տարիների ընթացքում ։ Բայց մեզ համար գլխավորը, միեւնույն է, մնում է դրա ներքին բովանդակությունը", - պարզաբանել է տնօրենը։
Բացի այդ, նա կարևորել է աշակերտների շրջաանում ազգային արժեքների սերմանումը, ուշադրություն դարձնելով, որ դրա համար դպրոցական ծրագրով նախատեսված են ազգային պարերի և երգերի դասեր: "Մենք ունենք դաստիարակության նոր հայեցակարգ, որը լիովին համապատասխանում է ինչպես Հանրակրթության մասին օրենքին, այնպես էլ կրթական նոր չափորոշիչներին, որտեղ ազգայինը կարևոր տեղ է զբաղեցնում։ Իսկ մեր դպրոցում ուսումնասիրվող մի շարք լեզուներ խոսում են դպրոցի կողմից համամարդկային արժեքներին կարևորություն տալու մասին", - պատմել է Թաշչյանը։
Գանձաքարի միջնակարգ դպրոցի տնօրեն Անուշ Մեհրաբյանն էլ տեղեկացրել է, որ իրենց դպրոցի շինարարությունը տևել է 3 տարի 6 ամիս, և դրա ավարտից հետո 467 աշակերտ և 67 ուսուցիչ տեղափոխվել են նոր շենք: Մինչ այդ, ինչպես նշել է տնօրենը, պարապմունքներն անց են կացվել բարդ պայմաններում ՝ գյուղի Մշակույթի տանը: "Հասկանալը, որ մենք կարող ենք նման դպրոց ունենալ, ուժ է տվել և դպրոցականներին, և ծնողներին, որպեսզի սպասեն դրա վերականգնմանը և չտեղափոխվեն այլ ուսումնական հաստատություններ։ Ես կցանկանայի, որ բոլոր դպրոցներն ունենային այդ հնարավորությունը, քանի որ մեր երկրի երեխաներն արժանի են սովորելու հենց այդ պայմաններում", - ընդգծել է Մեհրաբյանը։
Հիշեցնենք, որ դպրոցների սեյսմիկ անվտանգության բարելավման ծրագիրն իրականացվում է ՀՀ կառավարության և Ասիական զարգացման բանկի միջև ստորագրված վարկային համաձայնագրի շրջանակում: Ծրագրի իրականացման համար 2015 թվականին Ասիական զարգացման բանկը տրամադրել է 88,5 մլն դոլար, իսկ 2023 թվականին հաստատել է 72,3 մլն դոլարի լրացուցիչ ֆինանսավորում։ Ծրագրի շահառու են դարձել Հայաստանի 46 դպրոցներ, որոնցից 14-ը՝ մայրաքաղաքում, և, համապատասխանաբար, 32-ը՝ մարզերում: Ուսումնական հաստատություններն ընտրվել են ՝ հաշվի առնելով դրանց կառուցման տարեթիվը, սեյսմիկ անվտանգության մակարդակը և տեխնիկական վիճակը: Դպրոցների սեյսմակայունությունը նախատեսված է 9 բալանոց երկրաշարժերի համար ։