Հայաստանի իշխանությունները ցեմենտի ներքին արտադրողների շահերը պաշտպանելու ևս մեկ փորձ են ձեռնարկում

Արմինֆո.  Հայաստանի իշխանությունները ցեմենտի ներքին արտադրողների շահերը պաշտպանելու ևս մեկ փորձ են ձեռնարկում։ ՀՀ Ազգային ժողովի տնտեսական հարցերի հանձնաժողովը մայիսի 26-ի նիստում դրական եզրակացություն է տվել "Պետական տուրքի մասին" օրենքում կառավարության ներկայացրած փոփոխություններին:

Ինչպես իր ելույթում նշել է ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարի տեղակալ Էդգար Զաքարյանը, ձեռնարկվող միջոցառումն ուղղված է երկրի ցեմենտի գործարաններն իրանական ներկրված ցեմենտից պաշտպանելուն, որը շատ ավելի էժան է, քան հայրենական անալոգը: Դեռևս 2021 թվականին ներմուծվող ցեմենտի համար սահմանվել էր 14 հազար դրամ տուրք, իսկ կլինկերի (մանրացման ենթակա ցեմենտի հումք) համար՝ 2 հազար դրամ մեկ տոննայի դիմաց։ Այժմ առաջարկվում է ներմուծվող ցեմենտի տուրքը 2-ից դարձնել 8 հազար դրամ՝ մեկ տոննայի դիմաց։ 2022 թվականին, հաշվի առնելով իրանական գազի գների աճը, պետական տուրքը չեղարկվել է։ Սակայն այժմ Իրանում ցեմենտի գները կրկին սկսել են նվազել, ինչն անհավասար պայմաններ է ստեղծել Հայաստանի ներքին շուկայում։

Պետական տուրքի նոր դրույքաչափերի առաջարկվող միջոցը կոչված է շուկայում մրցակցության համար հավասար պայմաններ ստեղծել, քանի որ ներկայիս իրավիճակը սպառնում է հայրենական ձեռնարկությունների  փակում։ Իրանում արտադրությունն ավելի էժան է նստում պետական սուբսիդիաների և էներգակիրների ցածր գների պատճառով, և իրանական ցեմենտը մեծ ծավալներով արտահանվում է հարևան երկրներ: Նոր տուրքը պետք է օգնի տեղական գործարաններին աշխատել մրցակցային դաշտում։

 Նշենք, որ Պետական եկամուտների կոմիտեի տվյալներով՝ 2024 թվականին Հայաստան է ներմուծվել 436 հազար տոննա ցեմենտ (2023 թվականի նույն ժամանակահատվածի համեմատ աճը՝ 72 տոկոս)։ Իրանական ցեմենտի մեկ տոննայի գինը Հայաստանի հետ սահմանին տատանվում է մոտ 35 դոլարի սահմաններում, մաքսատուրքը կազմում է 1 դոլար, իսկ Հայաստանի տարածքով փոխադրումն արժե միջինը 40 դոլար: Արդյունքում՝ Երևանում իրանական ցեմենտի ինքնարժեքը կազմում է մոտ 76 դոլար կամ 30-31 հազար դրամ։ Իսկ Հայաստանում արտադրված ցեմենտի մեկ տոննայի ինքնարժեքը 42-44 հազար դրամ է։