Ուրբաթ, 13 Հունիսի 2025 18:36
Նաիրա Բադալյան

Ֆինանսների նախարար.  Հայաստանը բնութագրվում է որպես կայուն զարգացող երկիր՝ բարձր տնտեսական աճով և գնաճի ցածր մակարդակով

Ֆինանսների նախարար.  Հայաստանը բնութագրվում է որպես կայուն զարգացող երկիր՝ բարձր տնտեսական աճով և գնաճի ցածր մակարդակով

Արմինֆո.Հայաստանի ֆինանսական իշխանությունները 2024 թվականին կարողացել են պահպանել և, նույնիսկ, կրճատել ՀՆԱ-ի նկատմամբ պետական պարտքի ցուցանիշը, ամրապնդել ֆիսկալ կայունությունը և ապահովել եկամուտների կայուն մակարդակ։ Ընդ որում, արձանագրվել է ՀՆԱ-ի նկատմամբ հարկերի հարաբերակցության կրճատում։ Այդ մասին հունիսի 13-ին ԱԺ ֆինանսավարկային եւ բյուջետային հարցերի հանձնաժողովի նիստում հայտարարել է ֆինանսների նախարար Վահե Հովհաննիսյանը՝ ներկայացնելով 2024 թվականի պետական բյուջեի կատարողականի հաշվետվությունը։

 

Նախարարի խոսքով՝ 2024 թվականին ՀՆԱ-ի իրական աճը կազմել է 5,9 տոկոս (պետական բյուջեով ամրագրված 7 տոկոսի դեպքում) ։ Հայաստանի պետական գանձարանի եկամուտները 2024 թվականին կազմել են 2 տրլն. 579 մլրդ 200 մլն դրամ (պետական բյուջեով ամրագրված 2 տրլն 723 մլրդ դրամի կամ ՀՆԱ - ի 25,9% - ի դեպքում-խմբ.):

 

Միաժամանակ, 2024 թվականի արդյունքներով Հայաստանի պետական գանձարանում պակասել է մոտ 223 մլրդ դրամ ։ Հարկային եկամուտների և պետական տուրքի գծով կատարողականը կազմել է 92.7%: Սակայն դա չի խանգարել իշխանություններին կատարել ստանձնած պարտավորությունները, հավելել է Հովհաննիսյանը։

 

2024 թվին ՀՆԱ-ի նկատմամբ հարկերի հարաբերակցության կրճատումը 2023 թվի 24,1 տոկոսից մինչեւ 23,6 տոկոս, ինչպես նշել է նախարարը, պայմանավորված է Հայաստանի տնտեսության կառուցվածքային փոփոխություններով, հարկային ներուժ չունեցող ոլորտների աճով եւ ավտոմեքենաների ներմուծման ծավալների կրճատմամբ։

 

Այլ եկամուտները նախորդ տարի աճել են 37,9 մլրդ դրամով, ինչը, հիմնականում, պայմանավորված է եղել այն հանգամանքով, որ Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատը (ԶՊՄԿ) Հայաստանի պետական բյուջե է փոխանցել զգալի շահութաբաժիններ (33 մլրդ 259 մլն դրամ):

 

Հաշվետու տարում պակասուրդը նախատեսվածից ցածր է եղել 3,7 տոկոսով (376 մլրդ դրամ)՝ 4,6 տոկոսի (456 մլրդ դրամ) փոխարեն։ Միջին գնաճը կազմել է 0.3%:

 

<Եկամուտների գծով կատարողականը կազմել է 95.8%, իսկ ծախսերի գծով' 93.9%: Այսպես, ընթացիկ ծախսերի գծով կատարողականը կազմել է 96,3%, կապիտալ ծաախսերի գծով՝ 84,7%։ Վերջինը զիջում է 2023 թվականի ցուցանիշին, ինչը պայմանավորված է մի շարք գործոններով", - պարզաբանել է Հովհաննիսյանը ՝ չմանրամասնելով:  

 

2024 թվականին Հայաստանի արտահանման ծավալը հասել է 13,092 մլրդ դոլարի։ Դա 53,1 տոկոսով ավելի է, քան 2023 թվականին։ Մասնավորապես, հայկական ծագում ունեցող ապրանքների արտահանումն աճել է 18.6% - ով, իսկ առանց հաշվի առնելու թանկարժեք մետաղները (ներմուծված, կոպիտ մշակում անցած և վերաարտահանված)՝ 2,6% - ով:

 

2024 թվականին Հայաստան է այցելել 2,208,179 օտարերկրյա զբոսաշրջիկ կամ 4,7%-ով պակաս, քան՝ 2023 թվականին։ Ցուցանիշի նվազումը, հիմնականում, պայմանավորված է Ռուսաստանից զբոսաշրջիկների թվի անկմամբ։

 

Գործազրկությունը Հայաստանում 2024 թվականին աճել է մինչեւ 13,9 տոկոս՝ մեկ տարի առաջվա 12,4 տոկոսից, խոստովանել է նա։ Սակայն, աճել է անվանական աշխատավարձը և գրանցված աշխատատեղերի թիվը։ Պետական հատվածում միջին աշխատավարձը կազմել է 224 հազար դրամ, իսկ մասնավոր հատվածում՝ 111 հազար դրամ։ Իրական աշխատավարձն աճել է 6.1% - ով:

 

Հայաստանի պետական պարտքը 2024 թվականին՝ 2023 թվականի վերջի համեմատ աճել է 6,2 տոկոսով՝ հասնելով 5 տրլն 092.7 մլրդ դրամի։ Դոլարային արտահայտությամբ ցուցանիշն աճել է 8,4% - ով՝ մինչեւ 12 մլրդ 842.2 մլն դոլար։ Ընդ որում, ՀՆԱ-ի նկատմամբ պետական պարտքը, գործնականում, չի փոխվել և կազմել է 48,3% ։ Սակայն սպասարկումը տեւական ժամանակ ավելի թանկ է նստում (ՀՆԱ-ի 3,1%) ։

 

"Եթե կարճ՝ Հայաստանը բնութագրվում է որպես կայուն զարգացող երկիր' բարձր տնտեսական աճով եւ գնաճի ցածր մակարդակով", - նշել է ֆինանսական գերատեսչության ղեկավարը:

ԱՎԵԼԱՑՆԵԼ ՄԵԿՆԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆ
Ներմուծեք թվանշաններն     


Նորություններ
Իդրամը՝ Tech Week 2025-ի մասնակիցԻդրամը՝ Tech Week 2025-ի մասնակից
Ucom-ի բաժանորդներն ավելի հաճախ են նախընտրում օգտվել ինտերնետից ռոումինգումUcom-ի բաժանորդներն ավելի հաճախ են նախընտրում օգտվել ինտերնետից ռոումինգում
Արդշինբանկը՝ Հայաստանի տնտեսության շարժիչ ուժԱրդշինբանկը՝ Հայաստանի տնտեսության շարժիչ ուժ
Մրցակցության պաշտպանության հանձնաժողովում ներկայացվել են ապրանքի գնի նշման նոր կանոններըՄրցակցության պաշտպանության հանձնաժողովում ներկայացվել են ապրանքի գնի նշման նոր կանոնները
ՉԺՀ դեսպան. Հայաստանը չինական շուկայում ներկայացվածությունը մեծացնելու ներուժ ունիՉԺՀ դեսպան. Հայաստանը չինական շուկայում ներկայացվածությունը մեծացնելու ներուժ ունի
Ռուս գործընկերները մտահոգություն են հայտնում Հայաստանից ծաղիկների մատակարարման ծավալների կտրուկ աճի առնչությամբ. ՓաշինյանՌուս գործընկերները մտահոգություն են հայտնում Հայաստանից ծաղիկների մատակարարման ծավալների կտրուկ աճի առնչությամբ. Փաշինյան
Վարչապետ. Մեղրիով երկաթուղու կառուցումը կապված է հսկայական ֆինանսական ռեսուրսների ներդրման անհրաժեշտության հետՎարչապետ. Մեղրիով երկաթուղու կառուցումը կապված է հսկայական ֆինանսական ռեսուրսների ներդրման անհրաժեշտության հետ
Հայաստանն արդեն ազդակներ է ուղարկել հեղինակավոր ընկերություններին՝ ՀԷՑ-ի հարցով փոխգործակցության հնարավորության վերաբերյալ. ՓաշինյանՀայաստանն արդեն ազդակներ է ուղարկել հեղինակավոր ընկերություններին՝ ՀԷՑ-ի հարցով փոխգործակցության հնարավորության վերաբերյալ. Փաշինյան
Ենթակառուցվածք ոչ թե վերահսկման, այլ կառավարման ներքո. Փաշինյանը՝ արտապատվիրակման մոդելի մասին՝ ճանապարհների ապաշրջափակման համատեքստումԵնթակառուցվածք ոչ թե վերահսկման, այլ կառավարման ներքո. Փաշինյանը՝ արտապատվիրակման մոդելի մասին՝ ճանապարհների ապաշրջափակման համատեքստում
Փաշինյան. Պետությունը պետք է իր ձեռքը վերցնի Փաշինյան. Պետությունը պետք է իր ձեռքը վերցնի "Հայաստանի էլեկտրական ցանցեր" ՓԲԸ-ի կառավարումը
Բեռնափոխադրումների բորսա. Հայաստանում ներկրման բեռնափոխադրումների նկատմամբ պահանջարկն աճել է 20% - ով՝ արտահանման բեռնափոխադրումների նկատմամբ 14% նվազման պայմաններումԲեռնափոխադրումների բորսա. Հայաստանում ներկրման բեռնափոխադրումների նկատմամբ պահանջարկն աճել է 20% - ով՝ արտահանման բեռնափոխադրումների նկատմամբ 14% նվազման պայմաններում
ԱԺ ընդդիմադիր խմբակցությունները ՍԴ դիմում են ներկայացրել՝ վիճարկելով ՀԷՑ-ի ազգայնացման վերաբերյալ օրենքի սահմանադրականության հարցը ԱԺ ընդդիմադիր խմբակցությունները ՍԴ դիմում են ներկայացրել՝ վիճարկելով ՀԷՑ-ի ազգայնացման վերաբերյալ օրենքի սահմանադրականության հարցը 
«Հորիզոն» ճամբար․ ԱրարատԲանկի աջակցությամբ՝ դեպի առաջնորդություն և ֆինանսական գրագիտություն«Հորիզոն» ճամբար․ ԱրարատԲանկի աջակցությամբ՝ դեպի առաջնորդություն և ֆինանսական գրագիտություն
Հայաստանն ու Ուրուգվայը քննարկել են տնտեսական համագործակցության ընդլայնման հեռանկարներըՀայաստանն ու Ուրուգվայը քննարկել են տնտեսական համագործակցության ընդլայնման հեռանկարները
Ռուսաստանում հայկական կոնյակին առնչվող իրավիճակը բարելավվել է, բայց խնդիրներ մնում ենՌուսաստանում հայկական կոնյակին առնչվող իրավիճակը բարելավվել է, բայց խնդիրներ մնում են
Ծաղկի ճգնաժամ. Հայաստանն ու ՌԴ-ը քննարկել են մատակարարումների պայմանները, արտադրողները վնասներ են կրումԾաղկի ճգնաժամ. Հայաստանն ու ՌԴ-ը քննարկել են մատակարարումների պայմանները, արտադրողները վնասներ են կրում
Հայաստանում կներդրվի պետական գնումների թվային հարթակՀայաստանում կներդրվի պետական գնումների թվային հարթակ
Սոֆիայում տեղի կունենա հայ-բուլղարական տնտեսական և գիտատեխնիկական համագործակցության հանձնաժողովի նիստըՍոֆիայում տեղի կունենա հայ-բուլղարական տնտեսական և գիտատեխնիկական համագործակցության հանձնաժողովի նիստը
Տնտեսագետը՝ ծաղիկ արտադրողների խնդրի մասին. Հայաստանի իշխանությունը մտել է աշխարհաքաղաքական խաղերի մեջ, որոնց հետևանքները կրելու են ՀՀ քաղաքացիներըՏնտեսագետը՝ ծաղիկ արտադրողների խնդրի մասին. Հայաստանի իշխանությունը մտել է աշխարհաքաղաքական խաղերի մեջ, որոնց հետևանքները կրելու են ՀՀ քաղաքացիները
Etihad Airways-ն Աբու Դաբիից դեպի Երևան ավիաչվերթ կգործարկիEtihad Airways-ն Աբու Դաբիից դեպի Երևան ավիաչվերթ կգործարկի
«Գազպրոմ Արմենիա»-ն համալիր աշխատանքներ  է իրականացնում գազափոխադրման համակարգի օբյեկտներում«Գազպրոմ Արմենիա»-ն համալիր աշխատանքներ  է իրականացնում գազափոխադրման համակարգի օբյեկտներում
Գևորգ Պապոյան. Վերջին 4 օրում Հայաստան է մտել հեղուկ գազով բեռնված 143 բեռնատարԳևորգ Պապոյան. Վերջին 4 օրում Հայաստան է մտել հեղուկ գազով բեռնված 143 բեռնատար
Նախարար. Ռուսաստանի Դաշնություն է մտել հայկական ծիրանով բարձված 1775 բեռնատարՆախարար. Ռուսաստանի Դաշնություն է մտել հայկական ծիրանով բարձված 1775 բեռնատար
Հայաստանը Նիդերլանդների հետ ուղիղ ավիահաղորդակցություն հաստատելու անհրաժեշտություն է տեսնում. ՏԿԵ նախարար
Էկոնոմիկայի նախարար. Հայաստան է մուտք գործել հեղուկ գազով բեռնված 99 բեռնատարԷկոնոմիկայի նախարար. Հայաստան է մուտք գործել հեղուկ գազով բեռնված 99 բեռնատար
«Ռոսսելխոզնադզոր»-ը բանակցություններ կվարի Հայաստանի իրավասու գերատեսչության հետ՝ հայկական ծաղիկների Ռուսաստան մատակարարման խնդրի շուրջ«Ռոսսելխոզնադզոր»-ը բանակցություններ կվարի Հայաստանի իրավասու գերատեսչության հետ՝ հայկական ծաղիկների Ռուսաստան մատակարարման խնդրի շուրջ
Վերջին 9 տարիներին էներգետիկ փոխակերպման մասով Հայաստանի վարկանիշը որևէ փոփոխության չի ենթարկվել. Վերջին 9 տարիներին էներգետիկ փոխակերպման մասով Հայաստանի վարկանիշը որևէ փոփոխության չի ենթարկվել. "Լույս" հիմնադրամ
Հայաստանի ապահովագրական շուկայում ԱՊՊԱ գծով վնասաբերության գործակիցը 2025թ. հուլիսին նվազել է մինչև 73,3%Հայաստանի ապահովագրական շուկայում ԱՊՊԱ գծով վնասաբերության գործակիցը 2025թ. հուլիսին նվազել է մինչև 73,3%
Առաջին կիսամյակում Երևանի քաղաքապետարանի բյուջեի եկամտային մասի կատարողականը կազմել է 88.5 տոկոսԱռաջին կիսամյակում Երևանի քաղաքապետարանի բյուջեի եկամտային մասի կատարողականը կազմել է 88.5 տոկոս
Հայկական ԱԷԿ-ը նախատեսվածից մեկ օր շուտ միացվել է ՀՀ միասնական էներգահամակարգինՀայկական ԱԷԿ-ը նախատեսվածից մեկ օր շուտ միացվել է ՀՀ միասնական էներգահամակարգին
 Հայաստանի արտարժույթի միջբանկային շուկայում 2025թ. հուլիսի 7-11-ը դոլարային գործարքները նվազել են, իսկ ռուբլով գործարքներն՝ աճել Հայաստանի արտարժույթի միջբանկային շուկայում 2025թ. հուլիսի 7-11-ը դոլարային գործարքները նվազել են, իսկ ռուբլով գործարքներն՝ աճել
Հայաստանի 7 կազմակերպություն կարող է վերսկսել ծաղիկների մատակարարումը ՌուսաստանՀայաստանի 7 կազմակերպություն կարող է վերսկսել ծաղիկների մատակարարումը Ռուսաստան
Անհուսալի վարկեր ունեցող քաղաքացիներին աջակցության ծրագրով 14.7 հազար հայտ է ներկայացվել. Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարությունԱնհուսալի վարկեր ունեցող քաղաքացիներին աջակցության ծրագրով 14.7 հազար հայտ է ներկայացվել. Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարություն
Իդրամը առաջինը Կովկասում հայտարարում է Alipay+-ի հետ համագործակցության մասինԻդրամը առաջինը Կովկասում հայտարարում է Alipay+-ի հետ համագործակցության մասին
Վարդան Կոստանյան. Կոտայքի և Գեղարքունիքի կոշտ կենցաղային թափոնների կառավարման ծրագրի հաջողված փորձը անհրաժեշտ է ներդնել հանրապետության  մարզերում և ԵրևանումՎարդան Կոստանյան. Կոտայքի և Գեղարքունիքի կոշտ կենցաղային թափոնների կառավարման ծրագրի հաջողված փորձը անհրաժեշտ է ներդնել հանրապետության  մարզերում և Երևանում
«Ռոսսոտրուդնիչեստվո»-ն և ՀԿԵ-ն համագործակցության հուշագիր են ստորագրել«Ռոսսոտրուդնիչեստվո»-ն և ՀԿԵ-ն համագործակցության հուշագիր են ստորագրել
Արդշինբանկը մասնակցեց «Tech Week Vanadzor 2025» միջոցառմանըԱրդշինբանկը մասնակցեց «Tech Week Vanadzor 2025» միջոցառմանը
Նոր C360 Matrix փաթեթ` Converse Mobile-ումՆոր C360 Matrix փաթեթ` Converse Mobile-ում
Հայաստանը և WIPO-ն քննարկել են համագործակցության խորացման ուղիներըՀայաստանը և WIPO-ն քննարկել են համագործակցության խորացման ուղիները
Ծաղիկների արտահանումը ՌԴ կասեցվել է. Արմավիրի ջերմոցները վտանգված ենԾաղիկների արտահանումը ՌԴ կասեցվել է. Արմավիրի ջերմոցները վտանգված են
Տեղի է ունեցել փոխվարչապետի հերթական հանդիպումը գործարար համայնքի շահերը ներկայացնող միությունների ներկայացուցիչների հետ Տեղի է ունեցել փոխվարչապետի հերթական հանդիպումը գործարար համայնքի շահերը ներկայացնող միությունների ներկայացուցիչների հետ
ԿԶԵՀ. 2025 թվականի վերջին Հայաստանում գնաճը կարագանա մինչև 4,5%ԿԶԵՀ. 2025 թվականի վերջին Հայաստանում գնաճը կարագանա մինչև 4,5%
Գևորգ Պապոյան. Մտավոր սեփականության արդյունավետ պաշտպանությունը կայուն տնտեսական աճի առանցքային բաղադրիչներից էԳևորգ Պապոյան. Մտավոր սեփականության արդյունավետ պաշտպանությունը կայուն տնտեսական աճի առանցքային բաղադրիչներից է
Հովնանաձորում կառուցվում է օրական կարգավորման ջրամբար՝ 9 գյուղերի կարիքները բավարարելու համարՀովնանաձորում կառուցվում է օրական կարգավորման ջրամբար՝ 9 գյուղերի կարիքները բավարարելու համար
Պետությունը մտադիր է խորացնել համագործակցությունը ոսկերիչների հետ. Էկոնոմիկայի նախարարությունում կայացել է հանդիպում ճյուղի ներկայացուցիչների հետՊետությունը մտադիր է խորացնել համագործակցությունը ոսկերիչների հետ. Էկոնոմիկայի նախարարությունում կայացել է հանդիպում ճյուղի ներկայացուցիչների հետ
ԱԶԲ-ը 3 մլն դոլարի դրամաշնորհ կտրամադրի Հայաստանին՝ Արմավիրի մարզի Ոսկեհատ գյուղի միջնակարգ դպրոցի վերակառուցման համարԱԶԲ-ը 3 մլն դոլարի դրամաշնորհ կտրամադրի Հայաստանին՝ Արմավիրի մարզի Ոսկեհատ գյուղի միջնակարգ դպրոցի վերակառուցման համար
Նախարար. Պետությունը զգալի միջոցներ կուղղի կիբեռպաշտպանության և տեղեկատվական անվտանգության ոլորտներ Նախարար. Պետությունը զգալի միջոցներ կուղղի կիբեռպաշտպանության և տեղեկատվական անվտանգության ոլորտներ
Հայաստանը մտադիր է վավերացնել ԵԱՏՄ անդամ պետությունների միջեւ տրանսպորտային միջոցների թույլատրելի զանգվածների, սռնիների բեռնվածքի և եզրաչափերի մասին համաձայնագիրըՀայաստանը մտադիր է վավերացնել ԵԱՏՄ անդամ պետությունների միջեւ տրանսպորտային միջոցների թույլատրելի զանգվածների, սռնիների բեռնվածքի և եզրաչափերի մասին համաձայնագիրը
ԵՆԲ-ը Հայաստանին 50 մլն եվրո վարկ կտրամադրի ԵՆԲ-ը Հայաստանին 50 մլն եվրո վարկ կտրամադրի "Հայաստան- Դիմակայուն Սյունիք" ծրագրի իրականացման համար
«Բիզնես գործընթացների օպտիմիզացիա AI-ով» դասընթաց՝ ԱրարատԲանկի ղեկավար անձնակազմի համար«Բիզնես գործընթացների օպտիմիզացիա AI-ով» դասընթաց՝ ԱրարատԲանկի ղեկավար անձնակազմի համար
ՎԶՄԲ-ը Հայաստանին 96,4 մլն եվրո վարկ կտրամադրի ՎԶՄԲ-ը Հայաստանին 96,4 մլն եվրո վարկ կտրամադրի "Զբոսաշրջության և մարզային ենթակառուցվածքների զարգացում" ծրագրի իրականացման համար
ՀՀ կառավարությունը 1,849 մլրդ դրամ կուղղի տեղական համայնքների զարգացման ծրագրերի համաֆինանսավորմանըՀՀ կառավարությունը 1,849 մլրդ դրամ կուղղի տեղական համայնքների զարգացման ծրագրերի համաֆինանսավորմանը
ՀԱԿ-ը խստորեն դատապարտում է ՀԷՑ-ի պետականացման գործընթացըՀԱԿ-ը խստորեն դատապարտում է ՀԷՑ-ի պետականացման գործընթացը
ԿԲ. 2025թ. հուլիսի 4-ից Հայաստանում ուժի մեջ է մտել ԿԲ. 2025թ. հուլիսի 4-ից Հայաստանում ուժի մեջ է մտել "Կրիպտոակտիվների մասին" ՀՀ օրենքը
Տեխնոլոգիական համայնքը՝ Վանաձորում. Team-ի աջակցությամբ անցկացվեց Tech Week 2025-ըՏեխնոլոգիական համայնքը՝ Վանաձորում. Team-ի աջակցությամբ անցկացվեց Tech Week 2025-ը
Հայաստանի  առևտրային գործընկերների առաջատար հնգյակը շարունակում է գլխավորել Ռուսաստանը ՝ չնայած ծավալների զգալի կորստինՀայաստանի  առևտրային գործընկերների առաջատար հնգյակը շարունակում է գլխավորել Ռուսաստանը ՝ չնայած ծավալների զգալի կորստին
Գոհար Բարսեղյան. Գոհար Բարսեղյան. "ԵՏՀ-ը հետևողականորեն հանդես է գալիս արդյունաբերական կոոպերացիայի խորացման օգտին"
Հայաստանի արտաքին առեւտրաշրջանառությունը խիստ նվազել է ադամանդների եւ ոսկու վերաարտահանման գործոնի չեզոքացումից հետոՀայաստանի արտաքին առեւտրաշրջանառությունը խիստ նվազել է ադամանդների եւ ոսկու վերաարտահանման գործոնի չեզոքացումից հետո
Լոռու մարզը տարեկան 40 մլն դոլար է կորցնում չիրացված զբոսաշրջային ներուժի պատճառովԼոռու մարզը տարեկան 40 մլն դոլար է կորցնում չիրացված զբոսաշրջային ներուժի պատճառով
 Կոնվերս Բանկը ներկայացնում է թարմացված՝ ավելի ընդգրկուն հնարավորություններով Converse Mobile հավելվածը Կոնվերս Բանկը ներկայացնում է թարմացված՝ ավելի ընդգրկուն հնարավորություններով Converse Mobile հավելվածը
Կարդալ ավելին
Արտ. փոխարժեքները
16.07.2025
RUB4.90-0.01
USD383.96-0.16
EUR446.01-2.80
GBP514.74-2.13
CAD279.83-0.92
JPY25.82-0.18
CNY53.48-0.06
CHF479.05-3.57