Ուրբաթ, 13 Հունիսի 2025 18:36
Նաիրա Բադալյան

Ֆինանսների նախարար.  Հայաստանը բնութագրվում է որպես կայուն զարգացող երկիր՝ բարձր տնտեսական աճով և գնաճի ցածր մակարդակով

Ֆինանսների նախարար.  Հայաստանը բնութագրվում է որպես կայուն զարգացող երկիր՝ բարձր տնտեսական աճով և գնաճի ցածր մակարդակով

Արմինֆո.Հայաստանի ֆինանսական իշխանությունները 2024 թվականին կարողացել են պահպանել և, նույնիսկ, կրճատել ՀՆԱ-ի նկատմամբ պետական պարտքի ցուցանիշը, ամրապնդել ֆիսկալ կայունությունը և ապահովել եկամուտների կայուն մակարդակ։ Ընդ որում, արձանագրվել է ՀՆԱ-ի նկատմամբ հարկերի հարաբերակցության կրճատում։ Այդ մասին հունիսի 13-ին ԱԺ ֆինանսավարկային եւ բյուջետային հարցերի հանձնաժողովի նիստում հայտարարել է ֆինանսների նախարար Վահե Հովհաննիսյանը՝ ներկայացնելով 2024 թվականի պետական բյուջեի կատարողականի հաշվետվությունը։

 

Նախարարի խոսքով՝ 2024 թվականին ՀՆԱ-ի իրական աճը կազմել է 5,9 տոկոս (պետական բյուջեով ամրագրված 7 տոկոսի դեպքում) ։ Հայաստանի պետական գանձարանի եկամուտները 2024 թվականին կազմել են 2 տրլն. 579 մլրդ 200 մլն դրամ (պետական բյուջեով ամրագրված 2 տրլն 723 մլրդ դրամի կամ ՀՆԱ - ի 25,9% - ի դեպքում-խմբ.):

 

Միաժամանակ, 2024 թվականի արդյունքներով Հայաստանի պետական գանձարանում պակասել է մոտ 223 մլրդ դրամ ։ Հարկային եկամուտների և պետական տուրքի գծով կատարողականը կազմել է 92.7%: Սակայն դա չի խանգարել իշխանություններին կատարել ստանձնած պարտավորությունները, հավելել է Հովհաննիսյանը։

 

2024 թվին ՀՆԱ-ի նկատմամբ հարկերի հարաբերակցության կրճատումը 2023 թվի 24,1 տոկոսից մինչեւ 23,6 տոկոս, ինչպես նշել է նախարարը, պայմանավորված է Հայաստանի տնտեսության կառուցվածքային փոփոխություններով, հարկային ներուժ չունեցող ոլորտների աճով եւ ավտոմեքենաների ներմուծման ծավալների կրճատմամբ։

 

Այլ եկամուտները նախորդ տարի աճել են 37,9 մլրդ դրամով, ինչը, հիմնականում, պայմանավորված է եղել այն հանգամանքով, որ Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատը (ԶՊՄԿ) Հայաստանի պետական բյուջե է փոխանցել զգալի շահութաբաժիններ (33 մլրդ 259 մլն դրամ):

 

Հաշվետու տարում պակասուրդը նախատեսվածից ցածր է եղել 3,7 տոկոսով (376 մլրդ դրամ)՝ 4,6 տոկոսի (456 մլրդ դրամ) փոխարեն։ Միջին գնաճը կազմել է 0.3%:

 

<Եկամուտների գծով կատարողականը կազմել է 95.8%, իսկ ծախսերի գծով' 93.9%: Այսպես, ընթացիկ ծախսերի գծով կատարողականը կազմել է 96,3%, կապիտալ ծաախսերի գծով՝ 84,7%։ Վերջինը զիջում է 2023 թվականի ցուցանիշին, ինչը պայմանավորված է մի շարք գործոններով", - պարզաբանել է Հովհաննիսյանը ՝ չմանրամասնելով:  

 

2024 թվականին Հայաստանի արտահանման ծավալը հասել է 13,092 մլրդ դոլարի։ Դա 53,1 տոկոսով ավելի է, քան 2023 թվականին։ Մասնավորապես, հայկական ծագում ունեցող ապրանքների արտահանումն աճել է 18.6% - ով, իսկ առանց հաշվի առնելու թանկարժեք մետաղները (ներմուծված, կոպիտ մշակում անցած և վերաարտահանված)՝ 2,6% - ով:

 

2024 թվականին Հայաստան է այցելել 2,208,179 օտարերկրյա զբոսաշրջիկ կամ 4,7%-ով պակաս, քան՝ 2023 թվականին։ Ցուցանիշի նվազումը, հիմնականում, պայմանավորված է Ռուսաստանից զբոսաշրջիկների թվի անկմամբ։

 

Գործազրկությունը Հայաստանում 2024 թվականին աճել է մինչեւ 13,9 տոկոս՝ մեկ տարի առաջվա 12,4 տոկոսից, խոստովանել է նա։ Սակայն, աճել է անվանական աշխատավարձը և գրանցված աշխատատեղերի թիվը։ Պետական հատվածում միջին աշխատավարձը կազմել է 224 հազար դրամ, իսկ մասնավոր հատվածում՝ 111 հազար դրամ։ Իրական աշխատավարձն աճել է 6.1% - ով:

 

Հայաստանի պետական պարտքը 2024 թվականին՝ 2023 թվականի վերջի համեմատ աճել է 6,2 տոկոսով՝ հասնելով 5 տրլն 092.7 մլրդ դրամի։ Դոլարային արտահայտությամբ ցուցանիշն աճել է 8,4% - ով՝ մինչեւ 12 մլրդ 842.2 մլն դոլար։ Ընդ որում, ՀՆԱ-ի նկատմամբ պետական պարտքը, գործնականում, չի փոխվել և կազմել է 48,3% ։ Սակայն սպասարկումը տեւական ժամանակ ավելի թանկ է նստում (ՀՆԱ-ի 3,1%) ։

 

"Եթե կարճ՝ Հայաստանը բնութագրվում է որպես կայուն զարգացող երկիր' բարձր տնտեսական աճով եւ գնաճի ցածր մակարդակով", - նշել է ֆինանսական գերատեսչության ղեկավարը:

ԱՎԵԼԱՑՆԵԼ ՄԵԿՆԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆ
Ներմուծեք թվանշաններն     


Նորություններ
Հայաստանը մեկուկես անգամ ավելացրել է մրգերի եւ բանջարեղենի մատակարարումները ՌուսաստանՀայաստանը մեկուկես անգամ ավելացրել է մրգերի եւ բանջարեղենի մատակարարումները Ռուսաստան
Էկոնոմիկայի նախարար. Վրաստանի տարածքով հայկական կոնյակի արտահանման հարցն էապես լուծվել էԷկոնոմիկայի նախարար. Վրաստանի տարածքով հայկական կոնյակի արտահանման հարցն էապես լուծվել է
ՏԿԵՆ-ը, Երևանի քաղաքապետարանը և ՏԿԵՆ-ը, Երևանի քաղաքապետարանը և "Վեոլիա Ջուր" ընկերությունը քննարկել են մայրաքաղաքում խմելու ջրի որակի, ջրամատակարարման և ջրահեռացման ծառայությունների բարելավման հարցեր
MyInvest Academy․ Ներդրումների մասին առաջին հայալեզու կրթական հարթակը մոբայլ հավելվածումMyInvest Academy․ Ներդրումների մասին առաջին հայալեզու կրթական հարթակը մոբայլ հավելվածում
Հայաստանի պետբյուջեի կատարողականն էապես շեղվել է ծրագրից. մեկ քառորդով թերակատարվել են կապիտալ ծախսերը. «Լույս» հիմնադրամՀայաստանի պետբյուջեի կատարողականն էապես շեղվել է ծրագրից. մեկ քառորդով թերակատարվել են կապիտալ ծախսերը. «Լույս» հիմնադրամ
Հայաստանը մտադիր է ընդլայնել հայկական ընկերությունների ներկայացվածությունը Շանհայի ազատ առևտրի գոտում. էկոնոմիկայի նախարարությունՀայաստանը մտադիր է ընդլայնել հայկական ընկերությունների ներկայացվածությունը Շանհայի ազատ առևտրի գոտում. էկոնոմիկայի նախարարություն
"Խաղաղության խաչմերուկ" նախագծի տեխնիկատնտեսական ուսումնասիրության անհրաժեշտությունը վերացե՞լ է: ՏԿԵՆ լռությունը հարցեր է առաջացնում փորձագետների շրջանում
Հայաստանի էկոնոմիկայի նախարարը Եթովպիայի հանքարդյունաբերության նախարարի հետ քննարկել է համագործակցության զարգացման հեռանկարներըՀայաստանի էկոնոմիկայի նախարարը Եթովպիայի հանքարդյունաբերության նախարարի հետ քննարկել է համագործակցության զարգացման հեռանկարները
Փորձագետը պատմել է Հայկական ԱԷԿ-ի դեմ Թուրքիայի և Բրիտանիայի համակարգված տեղեկատվական արշավի մասինՓորձագետը պատմել է Հայկական ԱԷԿ-ի դեմ Թուրքիայի և Բրիտանիայի համակարգված տեղեկատվական արշավի մասին
ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարը հայտարարել է ՄԱԿ-ի Պարենի և գյուղատնտեսության կազմակերպության հետ համագործակցությունը խորացնելու Հայաստանի պատրաստակամության մասինՀՀ էկոնոմիկայի նախարարը հայտարարել է ՄԱԿ-ի Պարենի և գյուղատնտեսության կազմակերպության հետ համագործակցությունը խորացնելու Հայաստանի պատրաստակամության մասին
ՀԿԵ-ն արդիականացնում է ուղևորափոխադրումների ենթակառուցվածքըՀԿԵ-ն արդիականացնում է ուղևորափոխադրումների ենթակառուցվածքը
Ակբա բանկը կնպաստի Հայաստանի գյուղոլորտի թվայնացմանն ու զարգացմանըԱկբա բանկը կնպաստի Հայաստանի գյուղոլորտի թվայնացմանն ու զարգացմանը
ԱրարատԲանկի հովանավորությամբ տեղի ունեցավ Հայկական ազգային փառատոնըԱրարատԲանկի հովանավորությամբ տեղի ունեցավ Հայկական ազգային փառատոնը
Փաշինյանի կառավարության հերթական Փաշինյանի կառավարության հերթական "պատմական ռեկորդը"
Արդշինբանկը գլխավորել է խոշոր հարկատուների ցանկը՝ Հայաստանի բանկերի շրջանումԱրդշինբանկը գլխավորել է խոշոր հարկատուների ցանկը՝ Հայաստանի բանկերի շրջանում
"Գազպրոմ Արմենիա"-ն հաղորդում է Վրաստանից Հայաստան գազի մատակարարումը վերսկսելու մասին
Հայաստանի կապի օպերատորները 2025թ. առաջին կիսամյակում ավելացրել են հարկային վճարումները պետական գանձարանՀայաստանի կապի օպերատորները 2025թ. առաջին կիսամյակում ավելացրել են հարկային վճարումները պետական գանձարան
Հայաստանի խոշոր հարկատուների ցանկի առաջատար հնգյակում ընդգրկվել է երկու բանկ՝ Արդշինբանկն ու ԱմերիաբանկըՀայաստանի խոշոր հարկատուների ցանկի առաջատար հնգյակում ընդգրկվել է երկու բանկ՝ Արդշինբանկն ու Ամերիաբանկը
Ինչպես զարգացնել ագրոոլորտը Հայաստանում. նոր հորիզոններ՝ ստարտափների համարԻնչպես զարգացնել ագրոոլորտը Հայաստանում. նոր հորիզոններ՝ ստարտափների համար
Հաղթահարում ենք շոգը՝ ստանալով idcoin. Idram&IDBankՀաղթահարում ենք շոգը՝ ստանալով idcoin. Idram&IDBank
Հայաստանի արտարժույթի միջբանկային շուկայում 2025թ. հուլիսի 21-25-ը դոլարային գործարքների ծավալն զգալիորեն աճել է, իսկ ռուբլով գործարքներ այդպես էլ չեն հայտնվելՀայաստանի արտարժույթի միջբանկային շուկայում 2025թ. հուլիսի 21-25-ը դոլարային գործարքների ծավալն զգալիորեն աճել է, իսկ ռուբլով գործարքներ այդպես էլ չեն հայտնվել
Արդյունաբերության հատվածի անկման հետ մեկտեղ թուլանում է արդյունաբերական արտադրանքի գների ինդեքսի աճըԱրդյունաբերության հատվածի անկման հետ մեկտեղ թուլանում է արդյունաբերական արտադրանքի գների ինդեքսի աճը
Մաստեր-կլաս՝ ստարտափերների համարՄաստեր-կլաս՝ ստարտափերների համար
Առաջին կիսամյակում Հայաստանում տնտեսական ակտիվության աճի մինչեւ 6,3% արգելակումն ուղեկցվել է արտաքին առեւտրի 45% անկմամբԱռաջին կիսամյակում Հայաստանում տնտեսական ակտիվության աճի մինչեւ 6,3% արգելակումն ուղեկցվել է արտաքին առեւտրի 45% անկմամբ
Հայաստանի արդյունաբերության հատվածն առաջին կիսամյակում 12,1 տոկոս անկում է գրանցելՀայաստանի արդյունաբերության հատվածն առաջին կիսամյակում 12,1 տոկոս անկում է գրանցել
Ստարտափերներին ներկայացվել է Ակբա բանկի թվային վերափոխման հաջողված փորձըՍտարտափերներին ներկայացվել է Ակբա բանկի թվային վերափոխման հաջողված փորձը
ՏԿԵ նախարարությունում քննարկվել են ԱԶԲ աջակցությամբ իրականացվող ծրագրերըՏԿԵ նախարարությունում քննարկվել են ԱԶԲ աջակցությամբ իրականացվող ծրագրերը
Ի՞նչ անել, երբ արդեն դարձել եք զեղծարարության զոհԻ՞նչ անել, երբ արդեն դարձել եք զեղծարարության զոհ
Իդրամն ու IDBank-ը մասնակցեցին Sevan Startup Summit-ինԻդրամն ու IDBank-ը մասնակցեցին Sevan Startup Summit-ին
Հայաստանում կստեղծվի Հայաստանում կստեղծվի "Տեքստիլ ոլորտի օպերատոր" հիմնադրամ
Հայաստանը կմիանա ԵԱՏՄ երկրների բորսաներում սակարկությանը բրոքերների և դիլերների փոխադարձ հասանելիության մասին համաձայնագրինՀայաստանը կմիանա ԵԱՏՄ երկրների բորսաներում սակարկությանը բրոքերների և դիլերների փոխադարձ հասանելիության մասին համաձայնագրին
Ստոկհոլմի արբիտրաժի որոշման անտեսումը կհարվածի Հայաստանի ներդրումային միջավայրին ու արտաքին քաղաքական դիրքերին. ՔաղաքագետՍտոկհոլմի արբիտրաժի որոշման անտեսումը կհարվածի Հայաստանի ներդրումային միջավայրին ու արտաքին քաղաքական դիրքերին. Քաղաքագետ
Ստոկհոլմի արբիտրաժի վճիռը ենթակա է անհապաղ կատարման. Նաիրի ՍարգսյանՍտոկհոլմի արբիտրաժի վճիռը ենթակա է անհապաղ կատարման. Նաիրի Սարգսյան
ԵԱԶԲ-ը նշել է ՊՄԳ իրավական կարգավորման լավագույն փորձը Եվրասիայի երկրներումԵԱԶԲ-ը նշել է ՊՄԳ իրավական կարգավորման լավագույն փորձը Եվրասիայի երկրներում
Ի՞նչ հետևանքներ կարող է առաջացնել Ստոկհոլմյան արբիտրաժային վճռի չկատարումըԻ՞նչ հետևանքներ կարող է առաջացնել Ստոկհոլմյան արբիտրաժային վճռի չկատարումը
"Տաշիր" ընկերությունների խմբի փոխնախագահը Հայաստանի կառավարությանը խորհուրդ է տվել օր առաջ կատարել ՀԷՑ-ի ազգայնացման վերաբերյալ դատարանի օրինական որոշումը
Հայաստանի ArCa ազգային վճարային համակարգի աշխատանքում առավոտից խափանումներ են նկատվումՀայաստանի ArCa ազգային վճարային համակարգի աշխատանքում առավոտից խափանումներ են նկատվում
Հայաստանի կառավարությունը «յուրովի» է մեկնաբանում ՀԷՑ-ի վերաբերյալ Ստոկհոլմի Առևտրի պալատի արբիտրաժային ինստիտուտի որոշումըՀայաստանի կառավարությունը «յուրովի» է մեկնաբանում ՀԷՑ-ի վերաբերյալ Ստոկհոլմի Առևտրի պալատի արբիտրաժային ինստիտուտի որոշումը
"Սևան" փառատոնային քաղաքում ընթանում է Sevan Agritech Summit 2025 միջազգային գագաթնաժողովը
Սամվել Կարապետյանը ՀԷՑ-ը պետականացնելու գործով հաղթել է ՀՀ կառավարությանը միջազգային դատարանումՍամվել Կարապետյանը ՀԷՑ-ը պետականացնելու գործով հաղթել է ՀՀ կառավարությանը միջազգային դատարանում
Հայաստանի ֆինանսների նախարարը հանդիպել է ԱԶԲ-ի և ԶՖԳ-ի ներկայացուցիչների հետՀայաստանի ֆինանսների նախարարը հանդիպել է ԱԶԲ-ի և ԶՖԳ-ի ներկայացուցիչների հետ
2025 թվականի հունիսին Հայաստան է այցելել 19,1% - ով ավելի զբոսաշրջիկ, քան՝ նախորդ տարի2025 թվականի հունիսին Հայաստան է այցելել 19,1% - ով ավելի զբոսաշրջիկ, քան՝ նախորդ տարի
 ՀՀ ՊԵԿ. էլեկտրոնային համակարգի խափանումների պատճառով 2025 թվականի հուլիսի 22-ին և 23-ին ներկայացված հաշվարկների և հաշվետվությունների համար տույժեր և տուգանքներ չեն հաշվարկվի ՀՀ ՊԵԿ. էլեկտրոնային համակարգի խափանումների պատճառով 2025 թվականի հուլիսի 22-ին և 23-ին ներկայացված հաշվարկների և հաշվետվությունների համար տույժեր և տուգանքներ չեն հաշվարկվի
Արդշինբանկը՝ Sevan Startup Summit 2025-ի Ուժեղ գործընկերԱրդշինբանկը՝ Sevan Startup Summit 2025-ի Ուժեղ գործընկեր
Ռոմանոս Պետրոսյանը վստահեցնում է. ՀԷՑ-ում գործընթացները սկսվել են մոտ մեկ տարի առաջ և քաղաքական ենթատեքստ չունենՌոմանոս Պետրոսյանը վստահեցնում է. ՀԷՑ-ում գործընթացները սկսվել են մոտ մեկ տարի առաջ և քաղաքական ենթատեքստ չունեն
Հայաստանի բանկային համակարգի շահույթն աճում է երկնիշ տեմպերով՝ ակտիվ վարկավորման հաշվինՀայաստանի բանկային համակարգի շահույթն աճում է երկնիշ տեմպերով՝ ակտիվ վարկավորման հաշվին
"Սյունիք" օդանավակայանի տնօրեն. Կապան-Երևան չվերթների պահանջարկը բավականին բարձր է, բեռնվածությունը կազմում է 90%
Հայաստանն ու «Ամբեր Կապիտալ»-ը պատրաստ են շարունակել արդյունավետ համագործակցությունըՀայաստանն ու «Ամբեր Կապիտալ»-ը պատրաստ են շարունակել արդյունավետ համագործակցությունը
Թաթուլ Մանասերյանը՝ տնտեսական իրողությունների մասին. մենք շատ վաղուց Ծուռ հայելիների թագավորությունում ենք ապրումԹաթուլ Մանասերյանը՝ տնտեսական իրողությունների մասին. մենք շատ վաղուց Ծուռ հայելիների թագավորությունում ենք ապրում
Աշխարհահռչակ երաժիշտներն ու հայ երաժշտասերները՝ մեկ հարկի տակ. Ամերիաբանկը՝ Կապան Ֆեստի կողքին Աշխարհահռչակ երաժիշտներն ու հայ երաժշտասերները՝ մեկ հարկի տակ. Ամերիաբանկը՝ Կապան Ֆեստի կողքին
Հայաստանի արտարժույթի միջբանկային շուկայում 2025թ. հուլիսի 14-18-ը և դոլարային, և ռուբլով գործարքները նվազել ենՀայաստանի արտարժույթի միջբանկային շուկայում 2025թ. հուլիսի 14-18-ը և դոլարային, և ռուբլով գործարքները նվազել են
Տնտեսագետ. ՀԷՑ-ի սեփականատիրոջ փոփոխությունը կարող է հարվածել Հայաստանի էներգետիկ անվտանգությանըՏնտեսագետ. ՀԷՑ-ի սեփականատիրոջ փոփոխությունը կարող է հարվածել Հայաստանի էներգետիկ անվտանգությանը
«Տաշիր» ԸԽ-ում ուսումնասիրում են ՀԾԿՀ ղեկավարի որոշումը«Տաշիր» ԸԽ-ում ուսումնասիրում են ՀԾԿՀ ղեկավարի որոշումը
Արդշինբանկի vPOS հաճախորդներն արդեն ընդունում են  ակնթարթային վճարումներ Apple Pay-ովԱրդշինբանկի vPOS հաճախորդներն արդեն ընդունում են  ակնթարթային վճարումներ Apple Pay-ով
ԱՊՀ գլխավոր քարտուղար. ԱՊՀ լքելու Հայաստանի ցանկության մասին որեւէ ազդակ չի եղելԱՊՀ գլխավոր քարտուղար. ԱՊՀ լքելու Հայաստանի ցանկության մասին որեւէ ազդակ չի եղել
Ֆրանսիայում հայտարարել են Հայաստանում նոր ներդրումային նախաձեռնություններ դիտարկելու ֆրանսիական բիզնեսի պատրաստակամության մասինՖրանսիայում հայտարարել են Հայաստանում նոր ներդրումային նախաձեռնություններ դիտարկելու ֆրանսիական բիզնեսի պատրաստակամության մասին
ՀԾԿՀ. ՀԷՑ-ի վերաբերյալ որոշում կարող է կայացվել նաև այսօրՀԾԿՀ. ՀԷՑ-ի վերաբերյալ որոշում կարող է կայացվել նաև այսօր
Apple Pay-ով օնլայն վճարումների ընդունումը հասանելի է Ամերիաբանկի vPOS հաճախորդների համարApple Pay-ով օնլայն վճարումների ընդունումը հասանելի է Ամերիաբանկի vPOS հաճախորդների համար
Գևորգ Պապոյանը Մրցակցության պաշտպանության հանձնաժողովին կոչ է անում զբաղվել հեղուկ գազի շուկայում գների հարցովԳևորգ Պապոյանը Մրցակցության պաշտպանության հանձնաժողովին կոչ է անում զբաղվել հեղուկ գազի շուկայում գների հարցով
Երևանն ու Սոֆիան ամրապնդում են գիտատեխնոլոգիական գործընկերությունըԵրևանն ու Սոֆիան ամրապնդում են գիտատեխնոլոգիական գործընկերությունը
Կարդալ ավելին
Արտ. փոխարժեքները
29.07.2025
RUB4.72-0.08
USD383.840.07
EUR444.26-3.10
GBP512.39-2.59
CAD279.08-0.53
JPY25.84-0.02
CNY53.49-0.01
CHF477.06-1.99