Հայաստանի արտաքին պարտքը Համաշխարհային բանկի հանդեպ սկսել է աճել՝ շարունակելով նվազել ԱՄՀ-ի հանդեպ

Արմինֆո.  Համաշխարհային բանկի (ՀԲ) հանդեպ Հայաստանի արտաքին պարտքը 2025թ. առաջին կիսամյակում աճել է 1,3%-ով (մեկ տարի առաջ նույն ժամանակահատվածի 2,7% անկման դիմաց), ընդ որում, տարեկան կտրվածքով աճն արագացել է 2,3% - ից մինչև 4,6%՝ գերազանցելով 1,7 մլրդ դոլարը։ Այդ մասին են վկայում ՀՀ  վիճակագրական կոմիտեի տվյալները։

Աճել է նաև գերմանական KfW բանկի հանդեպ պարտքը՝ 2025թ. առաջին կիսամյակում 6,4%-ով, իսկ տարեկան կտրվածքով՝ 1,5% - ով՝ հասնելով 493.1 մլն դոլարի, մինչդեռ, մեկ տարի առաջ և կիսամյակային, և տարեկան դինամիկան անկում էր ապրում։

Ասիական զարգացման բանկի (ԱԶԲ) հանդեպ պարտքն առաջին կիսամյակում աճել է 0,3%-ից մինչև 2,5%, իսկ տարեկան կտրվածքով՝ 1,3%-ից մինչև 15,3%՝ 2025թ. հուլիսին հասնելով 991,2 մլն դոլարի։

Միաժամանակ, Արժույթի միջազգային հիմնադրամի (ԱՄՀ) հանդեպ պարտքը 2025թ. առաջին կիսամյակում շարունակել է նվազել 40,5%-ով (մեկ տարի առաջ նույն ժամանակահատվածի 24,1% անկման դիմաց), իսկ տարեկան կտրվածքով՝ 58%-ով (մեկ տարի առաջ 37% անկման դիմաց)՝ կազմելով 123,5 մլն դոլար։

Ռուսաստանի հանդեպ պարտքը, 2025թ. առաջին կիսամյակում կազմելով 219.3 մլն դոլար, նույնպես շարունակել է կրճատվել՝ կես տարում 8.4% - ով, տարեկան կտրվածքով ՝ 15.5% - ով ՝ նախորդ տարվա, համապատասխանաբար, 7.2%-ի և 13.4%-ի դիմաց ։

Հայաստանի արտաքին պարտքի կառուցվածքում ՀԲ - ի մասնաբաժինը երկու տարվա ընթացքում աճել է 32,7% - ից մինչև 34,5%, ADB-ինը' 17% - ից մինչև 19,6%, իսկ KfW-ինն աննշան նվազել է՝ 10,5%-ից մինչև 9,8%, ընդ որում, ԱՄՀ-ի մասնաբաժինը նվազել է ավելի նկատելիորեն' 9,3%-ից մինչև 2,4%, իսկ Ռուսաստանինը' 6%-ից մինչև 4,3%:

Առաջին կիսամյակում աճել է նաև  պարտքը Ֆրանսիայի հանդեպ՝ 10,7%-ով, մինչև 334,6 մլն դոլար, Ճապոնիայի հանդեպ (JICA) ՝ 5,9% - ով, մինչև 127,6 մլն դոլար, իսկ ԱՄՆ-ի հանդեպ նվազել է 12,2% - ով, մինչև 7,5 մլն դոլար, որոնց մասնաբաժինը Հայաստանի ընդհանուր արտաքին պարտքի մեջ կազմում է, համապատասխանաբար, 6,6%, 2,5% և 0,1%:

Առաջին կիսամյակում աճել է նաեւ պարտքը Եվրոպական ներդրումային բանկի հանդեպ' 0,5%-ով, մինչեւ 283.5 մլն դոլար (Հայաստանի ընդհանուր արտաքին պարտքի 5,6%), Եվրամիության հանդեպ' 12,2%-ով, մինչեւ 76.1 մլն դոլար (1,5%), Վերակառուցման եւ զարգացման եվրոպական բանկի (EBRD) հանդեպ' 11,3% - ով, մինչեւ 45.1 մլն դոլար (0,9%), Գյուղատնտեսության զարգացման միջազգային հիմնադրամի (IFAD) հանդեպ' 1,4%-ով, մինչեւ 47.7 մլն դոլար, Միջազգային զարգացման ՕՊԵԿ-ի հանդեպ՝ 7,8% - ով ՝ մինչև 145,4 մլն դոլար (2,9%), Եվրասիական զարգացման բանկի հանդեպ (ԵԱԶԲ)՝ 3,2% - ով՝ մինչև 392,3 մլն դոլար (7,8%):

Ընդհանուր առմամբ, երկկողմ վարկային ծրագրերով պարտքի գումարն առաջին կիսամյակում աճել է 4,1% - ով՝ մինչեւ 1,2 մլրդ դոլար (Հայաստանի ընդհանուր արտաքին պարտքի 23,7% - ը)։ Իսկ բազմակողմ վարկային ծրագրերով պարտքը կես տարվա ընթացքում աճել է  աննշան, ընդամենը, 0,01% ՝ կազմելով 3,9 մլրդ դոլար (Հայաստանի ընդհանուր արտաքին պարտքի 76,1% - ը)։

Հայաստանի արտաքին պարտքը 2025թ. հուլիսին հասել է 6.9 մլրդ դոլարի՝ առաջին կիսամյակում ավելանալով 7.6%-ով կամ 489 մլն դոլարով, իսկ տարեկան կտրվածքով՝ 11%-ով կամ 692 մլն դոլարով: Հայաստանի ընդհանուր պետական պարտքում արտաքին պարտքը կազմել է 50.1% ՝ երկու տարի առաջվա 58% - ի դիմաց: Մեկ շնչի հաշվով պարտքի տեսակարար բեռը երկու տարվա ընթացքում աճել է 3.8 հազար դոլարից մինչև 4.5 հազար դոլար, ընդ որում, արտաքին պարտքից մեկ շնչի հաշվով բեռն աճել է 2.2 հազար դոլարից մինչև 2.3 հազար դոլար, իսկ ներքին պարտքից՝ 1.6 հազար դոլարից մինչև 2.2 հազար դոլար, և դա այն դեպքում, երբ այդ ժամանակահատվածում բնակչության թիվն ավելացել է 4,7%-ով կամ 139 հազարով՝  մինչեւ 3.084 մլն մարդ  2025թ. հուլիսի 1-ի դրությամբ (հաշվի առնելով 2023թ. սեպտեմբերին բռնի տեղահանված Արցախի հայերին):