2027 թվականին Հայաստանում կստեղծվի երկրաբանական ծառայություն․ ՏԿԵՆ

Արմինֆո.2027 թվականին Հայաստանում կստեղծվի ազգային երկրաբանական ծառայություն։ Այդ մասին Mining Forum Armenia-ի շրջանակում լրագրողներին հաղորդել է ՀՀ տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների փոխնախարար Ասատուր Վարդանյանը։

Այսօր նախարարությունը գործուն քայլեր է իրականացնում, համագործակցելով օտարերկրյա երկրաբանական ծառայությունների հետ, մասնավորապես ՝ ԱՄՆ-ից, ԵՄ երկրներից: "Եվ փորձում ենք այդ մոդելը ներդնել մեզ մոտ", - նշել է նա։

Վարդանյանը պարզաբանել է, որ պետությունը լինելու է երկրաբանական ծառայության կողմից այդ հետազոտությունների պատվիրատուն, ինչը թույլ կտա բացահայտել նոր հանքավայրեր, առաջարկել դրանք ներդրողներին, որոնք կստանան իրենց ներդրումների պաշտպանության երաշխիքներ եւ կանխատեսելիության բարձր աստիճան:

Նշենք, որ համաժողովում իր ելույթում ԶՊՄԿ-ի գլխավոր տնօրեն Ռոման Խուդոլին նշել է, որ վերջին 10 տարիներին Հայաստանում նոր հանքավայրերի հայտնաբերման աշխատանքներ չեն տարվել, չի ստեղծվել ոչ մի նոր ձեռնարկություն, թեկուզ՝ միջին մասշտաբի, եւ դա լուրջ մարտահրավեր է, որը պահանջում է անհապաղ աշխատանք: Այդ առնչությամբ Խուդոլին չի բացառել, որ մինչև 2038 թվականը երկրում գործող 8 հանքարդյունաբերական ձեռնարկություններից շատերը դադարեցնեն հանքավայրերի շահագործումը: "Եթե ոչինչ չի արվում՝, հատվածն իրեն կսպառի, - նշել է ԶՊՄԿ ղեկավարը։ Նա կարևորել է Հայաստանում երկրաբանահետախուզական աշխատանքների իրականացումը, նշելով, որ հանքավայր շահագործողը չի կարող ինքնուրույն լուծել նման խնդիրներ: Չնայած այն հանգամանքին, որ ԶՊՄԿ-ն ինքն է նման ուսումնասիրություններ իրականացնում, Խուդոլին ընդգծել է, որ այդ ուղղությամբ նման բեռին դիմակայելու համար անհրաժեշտ է ուժեղ պետական ռազմավարություն և քաղաքականություն: Նա նշել է հայկական երկրաբանական ծառայության ստեղծման անհրաժեշտությունը, որն իր վրա կվերցնի երկրի ընդերքի, ապագա հանքավայրերի ուսումնասիրությունը, հեռանկարային տեղամասերի գնահատումը, երկրաբանական հետազոտությունների իրականացումը եւ այլն:

Հիշեցնենք, որ մինչև նաախորդ դարի 90-ականների կեսերը Հայաստանում գործում էր "Հայգեոլոգիա" արտադրական երկրաբանական միավորումը, որը զբաղվում էր երկրաբանական հետազոտությամբ և պաշարների գնահատմամբ: Օգտակար հանածոների պաշարների պետական հաշվեկշռում ներկայումս հաշվառված են հաստատված պաշարներով կոշտ օգտակար հանածոների շուրջ 670 հանքավայրեր, այդ թվում ՝ 30 մետաղական: Նշված հանքավայրերից շահագործվում է շուրջ 400-ը, այդ թվում ՝ շուրջ 20 մետաղական: Հայաստանի Հանրապետության ընդերքը հարուստ է մետաղական օգտակար հանածոների հետևյալ տեսակներով․ երկաթ, պղինձ, մոլիբդեն, կապար, ցինկ, ոսկի, արծաթ, անտիմոն, ալյումին, ինչպես նաև դրանցում պարունակվող հազվագյուտ մետաղներ: Մետաղական օգտակար հանածոներից առկա են 7 պղինձ-մոլիբդենային հանքավայր, 4 պղնձի, 14 ոսկու և ոսկի-բազմամետաղային հանքավայրեր, 2 երկաթի հանքաքարի և 1 ալյումինե հանքաքարի:

Պետական հաշվեկշռում գրանցված հանքավայրերի հանքաքարում, բացի հիմնական մետաղներից, հայտնաբերվել են հազվագյուտ տարրեր և դրանց ցրվածություն ՝ ռենիում, սելեն, թելուր, կադմիում, ինդիում, հելիում, թալիում, բիսմութ և այլն: