ԶԼՄ․ Սեւ ծովով ստորջրյա մալուխը սպասում է Եվրահանձնաժողովի հավանությանը

Արմինֆո.  Սեւ ծովով անցնող ստորջրյա էլեկտրաէներգետիկական մալուխի նախագիծը, որը Հարավային Կովկասի էներգահամակարգերը պետք է միացնի Եվրամիության հետ, սպասում է PCI/PMI (համաեվրոպական հետաքրքրության նախագիծ) կարգավիճակի ստացմանը: Այd մասին հաղորդում է "Գրուզիա Օնլայն"-ը՝ վկայակոչելով Եվրահանձնաժողովի մամուլի ծառայությունը։

Նրանց տվյալներով՝ նախագծի նախաձեռնողներն այդ կարգավիճակը ստանալու համար դիմել են 2024 թվականի նոյեմբերին, իսկ նախագծերի վերջնական ցանկը, որոնց այն կշնորհվի, սպասվում է 2025 թվականի վերջին։ "Եթե նախագիծը ստանա PMI կարգավիճակ, նրան կտրամադրվեն որոշակի առավելություններ, այդ թվում ՝ թույլտվությունների տրամադրման գործընթացի արագացում։ Բոլոր պայմանների կատարման դեպքում նախագիծը կարող է հավակնել համաֆինանսավորման Connecting Europe Facility (CEF) ծրագրի միջոցով՝ մրցակցային ընտրության ընթացքում", - հաղորդել են Եվրահանձնաժողովում։

Եվրամիությունն այդ նախագիծն անվանում է Global Gateway ծրագրի առաջատար նախաձեռնություններից մեկը, որն ուղղված է ԵՄ-ի և Հարավային Կովկասի երկրների միջև էներգետիկ կապերի ամրապնդմանը: Վրաստանի 2026 թվականի բյուջեի նախագծի համաձայն, մալուխի կառուցմանը նախապատրաստվելու նպատակով երկրաբանական ուսումնասիրությունների համար նախատեսվում է հատկացնել 25 միլիոն լարի:

Թբիլիսիում կայացած "Մետաքսի ճանապարհ" միջազգային համաժողովում "Վրաստանի պետական էլեկտրահամակարգի" տնօրենների խորհրդի անդամ Զվիադ Գաչեչիլաձեն հայտարարել է, որ նախագծի նախապատրաստումը մտել է ակտիվ փուլ. «Մենք սկսում ենք Սեւ ծովի հատակի ուսումնասիրությունը, ինչն անհրաժեշտ է երկրաֆիզիկական եւ երկրատեխնիկական աշխատանքների համար՝ ստույգ երթուղին որոշելու նպատակով։ Դրանից հետո հնարավոր կլինի անցնել շինարարության փուլին։ Ընդամենը երկու օր առաջ մենք ստացանք հաստատում, որ ստորջրյա մալուխի նախագիծը ներառված է էներգահամակարգերի օպերատորների եվրոպական ասոցիացիայի 2026-2036 թվականների զարգացման ութամյա ծրագրում, ինչը մեզ համար չափազանց կարևոր ձեռքբերում է" ։ Նախագիծը կոչված է Վրաստանը դարձնել էներգետիկ կամուրջ Կովկասի և Եվրոպայի միջև և դիտարկվում է որպես ԵՄ-ին տարածաշրջանի ապագա էներգետիկ ինտեգրման առանցքային տարրերից մեկը:

Հիշեցնենք, որ "Ադրբեջանի, Վրաստանի, Ռումինիայի և Հունգարիայի կառավարությունների միջև կանաչ էներգիայի զարգացման և փոխադրման ոլորտում ռազմավարական գործընկերության մասին " համաձայնագիրը ստորագրվել է 2022 թվականի դեկտեմբերի 17-ին Բուխարեստում։ Այն նախատեսում է Սև ծովի հատակով 1195 կմ երկարությամբ մալուխի անցկացում ՝ 1 ԳՎտ հզորությամբ էլեկտրաէներգիայի հաղորդման համար։ Ադրբեջանական էլեկտրաէներգիան Վրաստանով և Սև ծովով կմատակարարվի Ռումինիա ՝ հետագայում Հունգարիա առաքելոււ համար։ 2023 թվականի հունիսին նախագծին միանալու հարցում հետաքրքրություն է հայտնել նաև Բուլղարիան։

Հատկանշական է, որ ավելի վաղ Եվրամիության պաշտոնյաները Երևանի և Բրյուսելի միջև հարաբերությունների զարգացման համատեքստում խոսում էին սևծովյան ստորջրյա մալուխի այդ անդրսահմանային և կարևոր նախագծում Հայաստանի ներգրավման կարևորության մասին: