Շաբաթ, 29 Հոկտեմբերի 2016 12:12

Արմինֆո. Հայաստանի արտարժույթի միջբանկային շուկան կրկին աշխուժացել է, հոկտեմբերի 24-28-ը արձանագրելով գործարքնեիր ծավալի 33,2%` նախորդ երկու շաբաթվա անկումից հետո: Դրան զուգընթաց ներբանկային շուկայում դիտվել է արտարժույթների առք/վաճառքի տարբեր ուղղվածության դինամիկա:

Արդյունքում, ընթացիկ շաբաթ դիտվել է դոլարի նկատմամբ դրամի արժեզրկում` 475-ից մինչև 476 դրամ/դոլար մակարդակ, եվրոյի նկատմամբ` 518-ից մինչև 519 դրամ/դոլար մակարդակ, իսկ ռուբլու նկատմամբ դրամը պահպանեց իր դրքերը 7.6 դրամ/ռուբլի մակարդակում: Մինչ այդ, հունվար-սեպտեմբերին, դրամը դոլարի նկատմամբ արժևորվել էր 482-ից մինչև 474 դրամ/դոլար մակարդակ, եվրոյի նկատմամբ արժեզրկվել էր 529-ից մինչև 532 դրամ/եվրո մակարդակ, իսկ ռուբլու նկատմամբ` 6.9-ից մինչև 7.5 դրամ/ռուբլի մակարդակ, իսկ միայն սեպտեմբերին դրամի արժևորումը դոլարի նկատմամբ աննշան էր` 475-ից մինչև 474 դրամ/դոլար: Արտարժույթի բորսայական հարթակը տարեսկզբից հազվադեպ է գործել – մեկական գործարք մարտ-մայիս ամիսներին, մասնավորապես, մարտին`100 հազ.դոլար, ապրիլին`2950 դոլար և մայիսին`800 հազ.դոլար, որից հետո կրկին հաջորդեց լռությունը: Իսկ Կենտրոնական բանկը հունվար-օգոստոս ամիսներին արտարժույթի շուկայում դոլար է գնել ապրիլին (2.4 մլն.դոլար), հունիսին (50.2 մլն.դոլար) և օգոստոսին (19.8 մլն դոլար),  և վաճառել է հունվարին (53.1 մլն.դոլար), փետրվարին (41.5 մլն.դոլար):

 

Ինչպես ԱրմԻնֆո գործակալությանը հաղորդել են ՀՀ կենտրոնական բանկի մամուլի ծառայությունից, արտարժույթի միջբանկային շուկան հոկտեմբերի 24-28-ը ընկած ժամանակահատվածքում ավելացրել է ամենօրյա ծավալները, առավելագույն ծավալն արձանագրելով երեքշաբթի օրը – 6.7 մլն. դոլար, իսկ նվազագույնը` երկուշաբթի օրը` 1.2 մլն.դոլար: Ընդհանուր հաշվով, հոկտեմբերի 24-28-ը արտարժույթի միջբանկային շուկայի շաբաթական ծավալն ավելացել է 33%, մինչև 16.650 մլն.դոլար (նախորդ շաբաթվա 12.5 մլն. դոլարի դիմաց), միջին կշռված փոխարժեքը ձևավորելով 475.60 դրամ/դոլար մակարդակում (նախորդ շաբաթ` 475.51 դրամ/դոլար): Դրան զուգահեռ, ներբանկային շուկայում դանդաղել են դոլարի առքի ծավալի աճի տեմպերը 15%-ից մինչև 9,7%, իսկ  եվրոյի գնումները փոխել է դինամիկանն 6.6% աճից 33% անկման: Հաշվետու շաբաթվա ընթացքում ներբանկային շուկան արձանագրել է դոլարի վաճառքի դինամիկայի վատթարացում` 12.6% աճի փոխարեն 8,9% անկում, իսկ եվրոյի վաճառքի 26.4% անկումը փխոարինվել է 6,7% աճով: Ռռուբլիով գործարքներում այդ ժամանակահատվածում արձանագրվել է տարաբնույթ տրենդ, քանի որ առքի դինամիկան 11.1% աճից փոխարինվել է 8,3% անկմամբ, իսկ վաճառքի ծավալն, ընդհակառակը, կտրուկ ավելացել է 47,7%-ով (նախորդ շաբաթվա 6.4% անկման դիմաց): Արդյունքում, գնվել է 110.1 մլն.դոլար 474.77 դրամ/դոլար միջին փոխարժեքով, 6.5 մլն.եվրո 515.53 դրամ/եվրո փոխարժեքով և 1.1 մլրդ.ռուբլի 7.56 դրամ/ռուբլի միջին փոխարժեքով, և վաճառվել է 83.1 մլն.դոլար, 475.95 դրամ/դոլար միջին փոխարժեքով, 14.3 մլն.եվրո, 519.32 դրամ/եվրո միջին փոխարժեքով և 521.3 մլն. ռուբլի, 7.66 դրամ/ռուբլի միջին փոխարժեքով:

 

Աղբյուրի համաձայն, նախորդ շաբաթ (հոկտեմբերի 17-22-ը) Հայաստանի բանկերի կողմից տրամադրվել են 48.6 մլրդ դրամի և 33.5 մլն դոլարի վարկեր: Շաբաթական դինամիկայի աճը կտրուկ փոխարինվել է անկումով, ինչպես դրամով, այնպես էլ դոլարով վարկերի գծով: Մասնավորապես, դրամով տրամադրված վարկերի ծավալն նվազել է 9.5%-ով, իսկ դոլարով տրամադրված վարկերի ծավալը`39%-ով, մինչդեռ մեկ շաբաթ առաջ արձանագրվել է համապատասխանաբար 25,8% և 12,7% աճ:

 

Հիշեցնենք, որ 2015 թվականին արտարժույթի մանրածախ շուկայում դրամը դոլարի նկատմամբ 477 դրամից թուլացավ մինչև 482 դրամ/դոլար մակարդակ, եվրոյի նկատմամբ` 571,5-ից մինչև 529 դրամ / եվրո մակարդակ, իսկ ռուսական ռուբլու նկատմամբ` 8.2-ից մինչև 6.9 դրամ/ռուբլի մակարդակ: Ընդ որում, դեկտեմբերին 14-28-ը Կենտրոնական բանկը գրեթե ամեն օր միջամտում էր շուկային: Դրամի արժեզրկումային տրամադրությունները  դիտվում էին երկրի արտաքին առևտրի շրջանառության անկմանը զուգահեռ (մոտ 20.6%), այդ թվում, ներմուծումը կրճատվեց մոտ 26.5%, արտահանումը` մոտ 3.9%, իսկ դեպի Հայաստան դրամական փոխանցումների ներհոսքը կրճատվեց ավելի քան 30%, և այդ ամենը տեղի է ունենում բնակչության առանց այն էլ ցածր վճարունակության և երկրի տնտեսական ցածր ակտիվության պայմաններում: 2016 թվականից Հայաստանի արտարժույթի մանրածախ շուկայում ՀՀ դրամը ԱՄՆ դոլարի նկատմամբ կրկին սկսվեց արժեզրկվել, փետրվարի 12-ին դոլարի նկատմամբ արժեզրկվելով մինչև 496 դրամ/դոլար մակարդակ, բայց մարտին սկսեց ամրապնդվել և մարտի 25-ին հասավ 482 դրամ/դոլար մակարդակ, ընդամենը դանդաղեցնելով եվրոյի և ռուբլու նկատմամբ արժեզրկումը: Ընդհանուր առմամբ, 2016 թվականի առաջին կիսամյակում դրամը դոլարի նկատմամբ ամրապնդվեց` 482 դրամ/դոլարից մինչև 477 դրամ/դոլար մակարդակ: Հուլիսին դրամը դոլարի նկատմամբ սկսեց ամրապնդվել միայն երրորդ տասնօրյակից, ամրապնդվելով 476 դրամ/դոլար մակարդակում, հետագայում վերադառնալով 477 դրամ/դոլար մակարդակ: Օգոստոսին դրամը դոլարի նկատմամբ ամրապնդվեց 475 դրամ/դոլար մակարդակում մնալով այդ դիրքում նաև սեպտեմբերի սկզբին, որից հետո արժևորումը շարունակվեց: Սեպտեմբերի 30-ի դրությամբ դրամը դոլարի նկատմամբ ամրապնդվեց 474 դրամ/դոլար, եվրոյի նկատմամբ` 532 դրամ/եվրո մակարդակներում, իսկ ռուբլու նկատմամբ արժեզրկվեց մինչև 7.5 դրամ/ռուբլի մակարդակ: Հոկտեմբերի 21-ի դրությամբ դրամը դոլարի ամրապնդվեց`475 դրամ/դոլար մակարդակում, եվրոյի նկատմամբ` 518 դրամ/եվրո, իսկ ռուբլու նկատմամբ`7.6  դրամ/ռուբլի մակարդակներում: Հոկտեմբերի 28- դրությամբ դոլարի նկատմամբ դրամի փոխարժեքը ձևավորվել է 476 դրամ/1դոլար մակարդակում, եվրոյի նկատմամբ` 519 դրամ/1եվրո մակարդակում, ռուբլու նկատմամբ պահպանվել է 7,6 դրամ/1ռուբլի մակարդակում: