Ուրբաթ, 24 Փետրվարի 2017 23:18

Արմինֆո. Կենտրոնական բանկը Հայաստանի ՀՆԱ 2017 թվականի աճը կանխատեսել է 2.2-3.2%, որը 2018-ին կարագանա մինչև 2.8-3.9%, իսկ 2019-ին`մինչև 3,2-4,4%: Կանխատեսումն արված է ՀՀ ԿԲ 2017 թվականի առաջին եռամսյակի Դրամավարկային քաղաքականության ծրագրում, որտեղ ճշգրտվում է նաև ՀՆԱ-ի աճի կանխատեսումը 2016 թվականին, նախորդ`1.3-1.8% -ից մինչև 0.3-0.5%: Սրանք 30% հավանականությամբ կանխատեսվող միջակայքն է, իսկ 90% հավանականոթյամբ, 2017-ին, սպասվում է ՀՆԱ-ի 1,2-4,6% աճ, 2018 –ին`1,3-5,8%, իսկ 2019-ին` 1,3 -6,7%, 2016-ի ճշգրտված` 0.1-0.9% աճի համեմատ:

ՀՀ կենտրոնական բանկն իր կանխատեսման մեջ ՀՆԱ-ի աճի արագացումը հիմնականում պայմանավորում է արտահանման հնարավորությունների ընդլայնումով նոր շուկաներ դուրս գալու և արտադրանքի նոր տեսականու միջոցով, հիմնվելով արտահանման ուղղվածություն ունեցող ընկերությունների խթանման կառավարության քաղաքականության վրա: Մինչդեռ, հաշվի առնելով սպասվող երկարաժամկետ տնտեսական միտումները գործընկերներ երկրներում, ինչպես նաև կառուցվածքային փոփոխությունները Հայաստանի տնտեսությունում, ՀՆԱ-ի աճի երկարաժամկետ հավասարակշռված մակարդակը գնահատվում է 4-5%, իսկ ներկայիս աճի պոտենցիալ մակարդակը`1-1,5%: Սակայն, Կենտրոնական բանկի առաջարկով, ՀՆԱ-ի աճի գնահատվող երկարաժամկետ այնպես էլ միջնաժամկետ տեմպերը կարող են դանդաղել, եթե չապահվվեն կառուցվածքային արագ բարեփոխումները և ներդրումների էական աճը երկրի տնտեսության արտահանումային ուղղվածություն ունեցող ոլորտներում: Հատկանշական է, որ կանխատեսվող ժամանակահատվածում ներդրումների արդյունավետությունը կարող է լինել բարձր, եթե դրանք հիմնականում ձևավորվեն օտարերկրյա ուղղակի ներդրումների կամ ներքին խնայողությունների ֆինանսավորման հաշվին:

Արդյունաբերական հատվածում աճի կանխատեսումը 2017 թ-ին կկազմի 4,4-5,2%, 2016-ին կանխատեսված` 5,5 6,1% փոխարեն: Շինարարության ոլորտում կանխատեսումը վատթարացել է մինչև մինուս 2.5-3.1%, 2016-ին կանխատեսված`1.8-2.6% անկման փոխարեն: Ծառայությունների ոլորտում աճի կանխատեսումը գնահատվում է 2.4-3%, 2016-ին կաննխատեսվող` 2,2 2,6% փոխարեն: Գյուղատնտեսության ոլորտում ակնկալվում 4,5-5,3% աճ, 2016-ին կանխատեսվող` 0,7-0,1% անկման փոխարեն: Կանխատեսվող հորիզոնում արդյունաբերության աճը կկայունանա 5-6% միջակայքում, ծառայությունների ոլորտում աճը կարագանա մինչև 3.2-4%, շինարարությունում կարձանագրվի 0.7-1.3% աճ, իսկ գյուղատնտեսությունում աճը կկայունանա 4-5 % միջակայքում:

Դրամական փոխանցումների գհծով, ՀՀ Կենտրոնական բանկն ակնկալում է, որ 2017-ին կարձանագրվի 4-6% աճ (2016-ի կանխատեսումը ` 6-8% անկում), Ռուսաստանի տնտեսության վերականգնման, որտեղից տեղի է ունենում դեպի Հայաստան դրամական փոխանցումները: Ընթացիկ հաշվի դեֆիցիտի և ՀՆԱ-ի հարաբերակցության կանխատեսումը բարելավվել է 0-2% (նախկին կանխատեսումը`1.5-2.5%, իսկ 2016-ի  կանխատեսումը`2-3%) պայմանավորված առևտրային պայմանների բարելավումով և վերը նշված գործոններով: Ապրանքների և ծառայությունների արտահանման գհծով ՀՀ ԿԲ 2017 թվականին կանխատեսում է 5-7% աճ, իսկ ներմուծման գծով ակնկալվում է 0-2% աճ, նախկինում 2016-ի համար կանխատեսված` 14% արտահանման աճի և 0% ներմուծման փոխարեն: ԿԲ նախորդ կանխատեսման համեմատ 2017-ին արտահանման աճը կարագանա 4,6%, ներմուծման ակնկալվող անփոփոխ աճի պայմաններում:

Նշենք, որ Համաշխարհային բանկն իր դեկտեմբերի կանխատեսման մեջ վատթարացել է Հայաստանի 2016 թվականի ՀՆԱ-ի աճի կանխատեսումը (0%, նախկինում կանխատեսված 3,1% փոխարեն), որից հետո, հունվարյան կանխատեսումով Հայաստանի ՀՆԱ-ի աճի ակնկալիքները բարելավվել են մինչև 2.4%, 2017-ին արագանալով մինչև 2,7%: ԱՄՀ-ն 2016 թվականին Հայաստանի ՀՆԱ-ի աճը կանխատեսում է 3.2%, 2017-ին արագանալով մինչև  3.4%: Մինչդեռ, ԱՄՀ-ն և Համաշխարհային բանկը Ռուսաստանի ՀՆԱ-ի աճը 2017 թ.-ին կանխատեսում են`1.5%: ՎԶԵԲ-ը Հայաստանի ՀՆԱ 2017-ի աճը կանխատեսում է 2%, իսկ 2017-ի կանխատեսումները չեն արվել: ԵԱԶԲ-ն վատթարացրել է Հայաստանի ՀՆԱ-ի 2016 թվականի աճի կանխատեսումը մինչև 0,6% (նախկին կանխատեսումը`2%), 2017-ին արագանալով մինչև 2,9%: Fitch- ը կանխատեսել է Հայաստանի ՀՆԱ-ի 2016 թ. աճի դանդաղում, մինչև 0.8% (նախկին կանխատեսումը`2%), արագանալով 2017 թ-ին մինչև 2,1%, 2018 թ-ին.`մինչև 3.1%, իսկ Moody's- ն ակնկալում է Հայաստանի ՀՆԱ-ի 2016 թ. դանդաղ աճ`2,2%: ՀՀ ԿԲ-ն 2017-ի փետրվարին ճշգրտեց 2016-ի ՀՆԱ-ի աճի իր կանխատեսումը, մինչև 1.3-1.8%, նախորդ` 0.3 0.5% փոխարեն, արագանալով 2017 թ.-ին մինչև 2.2-3.2%: ՀՀ 2016-ի Պետական ​​բյուջեով ՀՆԱ աճն ամրագրված էր 2,2%, իսկ 2017-ի համար`3,2%: Ըստ վիճակագրության, Հայաստանի տնտեսական ակտիվության աճը 2016 թվականին դանդաղել է մինչև 0.5%, 2015-ի 3,1%-ի և 2017-ի 3,9% համեմատ, իսկ դրայվերները շարունակում են մնալ ծառայությունների ոլորտը (7,1%) և արդյունաբերական հատվածը (6, 7%):

Ըստ ՀՀ Կենտրոնական բանկի տվյալների, դեպի Հայաստան ֆիզիկական անձանց տրանսֆերտների ներհոսքը 2016-ին կրճատվել է 6.1% (2015-ի անկումը` 23.5%), կազմելով $ 1,5 մլրդ, իսկ արտահոսքի աճը կազմել է 7.4% (2015-ի անկումը` 16,2%),  մինչև $ 817 մլն: Արդյունքում, ֆիզիկական անձանց տրանսֆերտների զուտ ներհոսքը 2016-ին նվազել է 17.8%: Ռուսաստանից Հայաստան տրանսֆերտների ներհոսքը 2016-ին կրճատվել է 11,1% (2015-ի անկումը` 36.1%), մինչև $ 896,9 մլն, իսկ արտահոսքի աճը կազմել է 16,5% (2015-ի աճը` 0,7%), մինչև $ 333,4 մլն, ինչը Ռուսատսանից տրանսֆերտների զուտ ներհոսքը նվազեցրել է 22%: Ներհոսքի և արտահոսքի դինամիկայում 2016 թվականին գերիշխող դիրքում էր Ռուսաստանը`58.5% և 40.8%, նախորդ տարվա`61.8% և 37.6% փոխարեն, ավելի զգալիորեն նվազելով 2014-ին` 83% և 59.8%: Ռուսաստանից Հայաստան տրանսֆերտների զուտ ներհոսքի անկումն սկսվել է 2014-ից (13% անկում), իսկ դրան նախորդող չորս տարիներին տեղի է ունեցել աճ`2010-ին - 24%, 2011-ին - 25%, 2012-ին - 18,2%, իսկ 2013-ին - 7,2%: