«Աբխազիա» տրանսպորտային միջանցքը շվեցարացիների «մանդատի» ներքո կարող է լավ այլընտրանք դառնալ «Վերին Լարսին», գտնում է «Ապավեն» ընկերության ղեկավարը

Արմինֆո. Քաղաքական ասպեկտների լիակատար բացառության դեպքում Աբխազիայի տարածքով անցնող տրանսպորտային միջանցքը կարող է այլընտրանք դառնալ Վերին Լարսին: Հունիսի 6-ին կայացած մամուլի ասուլիսում նման կարծիք է հայտնել բեռնափոխադրումներ իրականացնող «Ապավեն» տրանսպորտային ընկերության տնօրեն Գագիկ Աղաջանյանը:

«Ես սպասել եմ, թե երբ պատասխանատու անձինք հանրությանը կներկայացնեն մեր վարչապետի Վրաստան կատարած այցի իրական արդյունքները, բայց մենք այդպես էլ ոչինչ չլսեցինք, բացառույամբ բառերից, որ «Վերին Լարսին» այլընտրանք հանդիսացող տրանսպորտային միջանցքի նախագծի իրականացման բանակցությունները գտնվում են աշխատանքային փուլում: Ես երկեր ժամանակ խուսափում էի այդ հարցի քննարկումներից, բայց քանի որ ԶԼՄ-ների կողմից հեռախոսազանգերը դարձան ավելի հաճախակի, որոշեցի վերցնել պատասխանատվություն և հանդես գալ», - ասել է նա:

Ըստ Գ.Աղաջանյանի ենթադրության, Վրաստանում Կարապետյանի գտնվելու ընթացքում խոսք է գնացել այդ «աբխազական» տրանսպորտային միջանցքի մասին, որիկ ուղղությամբ բանակցությունները մեկնարկել են դեռ 2008 թվականին, Ռուսաստանի և Վրաստանի միջև: Գաղափարն կայանում է նրանում, որ Վրաստանի և Ռուսաստանի Դաշնության միջև համաձայնագրում Աբխազիան, որպես այդպիսին, հանդես չի գալու: Դրա փոխարեն շրջանառության մեջ կմտնի «առևտրի միջանցք» հասկացությունը, որն սկսվում է Վրաստանից և ավարտվում Ռուսաստանում, և որի շահագործումը տեղի կունենա երրորդ կողմի, տվյալ պարագայում`Շվեյցարիայի SGS կորպորացիայի միջոցով, որին վրացական կողմը մաքսակետում կտրամադրի ապրանքը, որից հետո այն կփոխանցվի ՌԴ-ին: Համաձայնագրի միակ պայմանն այն էր, որպեսզի ոչ մի կերպ չհիշատակվեր Աբխազիան:

Ըստ փորձագետի, ներկայումս, պահպանելով այդ նույն պայմանները, մասնավորապես, քաղաքական ասպեկտների լիակատար վերացումը, այդ նախաձեռնության իրականացումը լիովին հնարավոր է: «Այլընտրանքային առևտրի միջանցքի բացման մասին ես առաջին անգամ եմ խոսում եմ վստահությամբ և դրական ակնկալիքներով», - ասել է նա:

Պատասխանելով ռիսկերի մասին ԱրմԻնֆո-ի թղթակցի հարցին, որ «Ապավենի» ղեկավարը նշել է, որ բանակցությունների շրջանակներում կան բազմաթիվ անձինք, ովքեր շահագրգռված են այս նախագծի ձախողման մեջ: «Նրանք, ովքեր դեմ են Աբխազիայի տարածքով տրանսպորտային միջանցքի վերականգնմանը (Աղաջանյանը չհստակեցրեց ավտոմոբիլային, թե երկաթուղային - խմբ.), գտնում են, որ այդ տարածքը, թեկուզ և անուղղակիորեն, կարող է ճանաչվել որպես Վրաստանից անկախ պետություն, սուբյեկտ»,- ասել է նա: Ըստ փորձագետի, որոշ քաղաքական գործիչներ շահարկում են այս հարցի շուրջ, ներկայացնելով իրենց որպես մեծ հայրենասերներ, քան կան իրականում: Աղաջանյանն ընդգծել է, որ նախագծի իրականացման հիմնական խոչընդոտները կարող են հանդիսանալ բանակցողները քաղաքական դրդապատճառները, քանի որ կողմերից յուրաքանչյուրն առաջնորդվում է բացառապես իր երկրի շահերով: Սակայն, տվյալ պարագայում, ըստ փորձագետի, երկրների շահերը համընկնում են: «Հետևաբար, անհրաժեշտ է օգտվել իրավիճակի եզակիությունից», - ասել է նա:

Հիշեցնենք, որ «Վերին Լարս» անցակետը, որը գտնվում է ռուս-վրացական սահմանի վրա, անցյալ դարի 90-ականներից դարձավ Հայաստանը Ռուսաստանին կապող մմիակ ցամաքային ճանապարհը: Անցակետը պարբերաբար փակվում է, հատկապես ձմռանը, իսկ գարնանը`ջրհեղեղների պատճառով: ՀՀ տրանսպորտի և կապի նախկին նախարար Գագիկ Բեգլարյանը դեռ 2016-ի ամռանը խոսում էր, որ հնարավոր է ճանապարհ բացել նաև Հարավային Օսիայի տարածքով. «Ճանապարհը գտնվում է լավ վիճակում, բանակցություններն ընթանում են ինչպես Թբիլիսիի, այնպես էլ Մոսկվայի հետ, և այս պարագայում մեզնից շատ քիչ բան է կախված»: Ինչպես հայտնի է, հայկական կողմը վրացական և ռուսական կողմերի հետ բանակցություններում բազմիցս բարձրացրել է աբխազական երկաթուղու բացման հարցը: Բայց այդ ջանքերը նույնպես հաջողությամբ դեռ չեն պսակվել: