Երկուշաբթի, 21 Օգոստոսի 2017 18:48

Արմինֆո. Moody's Investors Service գործակալությունը Հայաստանի վարկանիշը հաստատել է «B1» մակարդակում` «Կայուն» կանխատեսմամբ: Այդ մասին ասվում է գործակալության պաշտոնական կայքում զետեղված օգոստոսի հաշվետվությունում:

Moody's-ի մասնագետները Հայաստանի վարկանիշի պահպանումը պայմանավորում են հուսալի տնտեսական և ֆինանսական կառավարմամբ` արդյունավետ ֆիսկալ և մոնետար քաղաքականության միջոցով` ընդսմին ուշադրություն հրավիրելով բարձր պարտքային բեռին:

Գործակալությունում կարծում են, որ Հայաստանի տնտեսության աճը 2017 թվականին ապահովվում է մեղմացված դրամավարկային քաղաքականությամբ և արտաքին պահանջարկի բարձրացմամբ: Իսկ ֆիսկալ կոնսոլիդացիան նպատակաուղղված է պարտքի ավելացման կասեցմանը` ընդլայնողական հարկաբյուջետային քաղաքականության շրջանից հետո:

«Բացի այդ, կենսաթոշակային և հարկային բարեփոխումների գծով դրական վարկային պարտավորությունները, առևտրի ազատականացումն ու ենթակառուցվածքում ներդրումների ավելացումը նպատակաուղղված են տնտեսության արտադրական ներուժի բարձրացմանն ու երկրում խնայողությունների ցածր մակարդակին առնչվող խնդիրների լուծմանը», - կարծում են Moody's-ի վերլուծաբանները: Սակայն, նրանց համոզմամբ, արտաքին ռիսկերի պահպանումը բխում է Հայաստանի նկատմամբ Ռուսաստանի տնտեսական ազդեցության բարձր մակարդակից (Ba1 վարկանիշ` կայուն կանխատեսմամբ), ցածր տնտեսական կայունությունից և արտաքին ֆինանսավորումից կախվածությունից: Բացի այդ,  զգալի են աշխարհաքաղաքական հակասությունները հարևան Ադրբեջանի հետ (Ba1 վարկանիշ): Moody's-ում նաև նշում են Հայաստանի բյուջետային ռեսուրսնների թուլացումը` նախորդ տարիների համեմատ:

Հայաստանի վարկանիշի «Կայուն» կանխատեսումն արտացոլում է ռիսկերի հաշվեկշիռը: Վարկավորման որակի վրա ճնշման մեծացումը կարող է կախված լինել ուղիղ օտարերկրյա ներդրումների հոսքի, արտահանման կամ դրամական փոխանցումների հոսքի կայուն աճից, ինչը կհանգեցնի տնտեսական հզորության մեծացման և արտաքին խոցելիության ռիսկի նվազման: Ավելին, կառավարության պարքի բեռի նվազումը կբարելավի վարկավորման որակը, իսկ աշխարհաքաղաքական ռիսկերի էական նվազումը կբարձրացնի վարկունակությունը և զգալիորեն կամրապնդի Հայաստանի ինստիտուցիոնալ շրջանակները:

Մյուս կողմից, վարկանիշի նվազման վրա կարող է ազդել Ռուսաստանում տնտեսական իրավիճակի ավելի վատթարացումը, քան ակնկալվում էր, ինչը Հայաստանի համար կունենա  տևական անբարենպաստ հետևանքներ առևտրի, դրամական փոխանցումների, ներդրումների ներհոսի, արտարժութային պահուստների առումով: Եթե պարտքն զգալիորեն ավելանա` միջնաժամկետ հեռանկարում դրա կայունացման հավանականության նվազման պայմաններում, ապա դա բացասաբար կանդրադառնա Հայաստանի վարկային վարկանիշի վրա: Երկրի վարկային վարկանիշի վատթարացման կարող է հանգեցնել նաև աշխարհաքաղաքական ռիսկերի աճը, որն առնչվում է Լեռնային Ղարաբաղի վիճելի տարածքի առնչությամբ Ադրբեջանի հետ չկարգավորված հակամարտությանը:

Միևնույն ժամանակ, Moody`s Investors Service ուրբաթ օրն Ադրբեջանի թողարկողի վարկանիշը և առաջնային չապահովված պարտավորությունների վարկանիշը նվազեցրել է մինչև «Ва2»` «Ba1»-ց, կանխատեսումը`«Կայուն»: Moody`s-ի վերլուծաբանների կարծիքով, վարկանիշի նվազեցումն արտացոլում է Ադրբեջանում ֆինանսական և տնտեսական իրավիճակի զգալի և տևական թուլացումը` նավթի ցածր գների պահպանման, նավթի արդյունահանման ներուժի կրճատման և չափազանց թույլ բանկային համակարգի ազդեցության ներքո: Moody`s-ի վերլուծաբաններն ակնկալում են Ադրբեջանի համախառն պետական պարտքի ավելացում նախորդ տարվա ՀՆԱ 51%-ից  մինչև 2017 թվականին մոտ 52% և 2018 թվականի վերջին` ՀՆԱ ավելի քան 55%: Նրանց կանխատեսումների համաձայն, 2017 թվականին Ադրբեջանի իրական ՀՆԱ-ն կնվազի մոտ 1,5%-ով` 2016 թվականին գրեթե 4% անկումից հետո: