Արմինֆո. 2017թ. առաջին կիսամյակում ցորենի ներմուծումը Հայաստան ավելացել է տարեկան 61,4%-ով (մեկ տարի առաջ 5,5% անկման դիմաց)` կազմելով 112.6 հազար տոննա: ՀՀ մաքսային ծառայության տավյալներով, արժեքային արտահայտությամբ մատակարարումներն ավելացել են տարեկան 64,3%-ով` մինչև 23.4 մլն դոլար: Այդ ֆոնին արձանագրվել է ցորենի ալյուրի ներմուծման 34,5% տարեկան աճ` մինչև 7.5 հազա տոննա, ընդհանուր արժեքը`1.7 մլն դոլար` 29% տարեկան աճ:
Մասնավորապես, Հայաստան ներմուծվող ցորենի 94,3% մատակարարվում է ՌԴ-ից (55,3% տարեկան աճ): Ցորենի ալյուրի ներմուծման գծով առաջատարը ՌԴ-ն է` ներմուծման ընդհանուր ծավալի 99%, Ռուսաստանից մատակարարումների 35,8% աճ: Ներմուծման վերընթաց դինամիկայի ֆոնին Հայաստանը վերսկսել է ցորենի արտահանումը, մինչդեռ նախորդ տարվա նույն շրջանում ՀՀ ՄԾ հաշվետվությունում այդ տողը բացակայում էր: Այսպես, մաքսային ծառայության տվյալներով, 2017թ. առաջին կիսամյակում Հայաստանն արտահանել է 3.5 տոննա ցորեն (ԱՄՆ)` 2.4 հազար դոլար ընդհանուր արժեքով:
Հացահատիկի ներմուծումը 2017 թվականի առաջին կիսամյակում նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ ավելացել է 11,6%-ով (մեկ տարվա վաղեմության 58% անկմա դիմաց)` մինչև 2.3 հազար տոննա: Ընդ որում, ներմուծված հացահատիկի մաքսային արժեքը կրճատվել է 0,6%-ով` մինչև 1.5 մլն դոլար: Հացահատիկի հիմնական ներմուծողը նույնպես Ռուսաստանն է (84%):
Համեմատության համար նշենք, որ 2016 թվականի արդյունքներով Հայաստանը ցորենի ներմուծումը կրճատել է 12,7%-ով, մինչև 280.3 հազար տոննա` արժեքային արտահայտությամբ 22,9% անկմանը զուգընթաց` մինչև 58.7 մլն դոլար: Իսկ ցորենի արտահանումը ավելացել է 7,8 անգամ` մինչև 15.6 տոննա` մաքսային արժեքի 7,2 անգամ, մինչև 70.4 մլն դոլար աճին զուգընթաց: Մաքսային տվյալների համաձայն, ցորենի ալյուրի ներմուծումը Հայաստան կրճատվել է 8,9%-ով, մինչև 11.8 հազար տոննա: Արժեքային արտահայտությամբ ներմուծվող ցորենի ալյուրը ցուցադրել է 43,1% անկում` մինչև 2.9 մլն դոլար: Հացահատիկի ներմուծումը կրճատվել է 5,8%-ով` մինչև 3,5 հազար տոննա` մաքսային արժեքի 6,8%-ով մինչև 2.7 մլն դոլար անկման պայմաններում: Հայաստանից արտահանվել է ընդամենը 70 տոննա հացահատիկ, ինչպես քանակական 23,5%, այնպես էլ արժեքային արտահայտությամբ 27,8%, մինչև 50.8 հազար դոլար անկման պայմաններում:
Նշենք, որ Հայաստանում ալյուր ատրադրում են «Ալեքս-Գրիգ» և «Մանանա Գրեյն» խոշոր ընկերությունները, հենց դրանք էլ ցորեն են ներմուծում: Ցորենի և ալյուրի շուկայում գերիշխող դիրք է զբաղեցնում «Ալեքս Գրիգ» ընկերությունը (պատկանում է ԱԺ պատգամավոր Սամվել Ալեքսանյանի ընտանիքին), որին բաժին է ընկնում շուկայի 42%-ից ավելին: Խոշոր խաղացող է նմաև «Մանանա Գրեյն» ընկերությունը, որին բաժին է ընկնում շուկայի 36%-ից ավելին: Այդպիսով, այդ երկու ընկերություններն ապահովում են Հայաստանի ներքին շուկայի շուրջ 80%-ը: «Մանանա Գրեյն» ՍՊԸ նաև հացահատիկի խոշորագույն ներկրողներից մեկն է (շուկայի ավելի քան 34%):