Հինգշաբթի, 12 Հոկտեմբերի 2017 14:41

Արմինֆո. ԵՊՀ Նորարարության և ինստիտուցիոնալ հետազոտությունների կենտրոնի ղեկավար Ատոմ Մարգարյանը իրատեսական է համարում հաջորդ տարվա հիմնական ֆինանսական փաստաթղթի նախագծով նախատեսված ցուցանիշները: «2018 թվականի բյուջեն հիմնված է ընթացիկ տարվա իրողությունների վրա և արդարացված է ընդհանուր մակրոտնտեսական իրավիճակի առումով», - հոկտեմբերի 12-ին ԱրմԻնֆո գործակալության հետ հարցազրույցում հայտարարել է տնտեսագետը:

 

Չնայած անցյալ տարվա տնտեսական անկմանը, ինչի պատճառով 2016 թվականը Հայաստանը եզրափակեց միայն 0.2% աճով, ըստ փորձագետի, արդեն այս տարվա գարնանը, ներքին և արտաքին պայմանների շնորհիվ, մինչև 2017-ի ավարտն այն պայմանավորեց ՀՆԱ-ի 4-4.5% աճ, բյուջեով նախատեսված 3.2% -ի փոխարեն:

 

Ատոմ Մարգարյանը նշում է իր լավատեսական կանխատեսումների հիմնավորվածությունը: 9 ամիսների ընթացքում աճ է գրանցվել տնտեսության գրեթե բոլոր ոլորտներում: Հայաստանում տնտեսական ակտիվության ցուցանիշներն առաջին ութ ամիսներին աճել են մինչև 5.5%: Ընդհանուր պատկերը փչացնում են միայն գյուղատնտեսության և շինարարության ոլորտները: Ըստ Մարգարյանի, բացասական միտումը, ամենայն հավանականությամբ, կպահպանվի, և 2017 թվականը Հայաստանն այդ մասով կփակի անկումով:

 

Կառավարության հակաճգնաժամային միջոցառումները, որոնք արտացոլված են պետական ​​բյուջեի նախագծում, իրականացման դեպքում կապահովեն 4,5% տնտեսական աճ, - ասել է փորձագետը: Այս համատեքստում նա արդարացված է համարում ընթացիկ ծախսերի առումով կառավարության պահպանողական մոտեցումը`2-2,5% սահմաններում: Չնայած այդ քաղաքականության նկատմամբ ակնհայտ դժգոհությանը, կենսաթոշակների և նպաստների բարձրացումը շատ ռիսկային կարող էր լինել, իսկ բնակչության գնողունակության տնտեսական ազդեցությունը կլիներ միզերային:

 

Մինչդեռ, բարձրացնելով կապիտալ ծախսերը, մասնավորապես, ծախսերի գծով սպասվում է 1 464,2 տրլն. դրամ, որից կապիտալ ծախսները կկազմեն 175 մլրդ դրամ, անցյալ տարվա 98.6 մլրդ դրամի փոխարեն, կառավարությունը տնտեսությանը կապահովի ներդրումների և բազմապատիկ ազդեցություն: Փորձագետներին չի վախեցնում նաև դեֆիցիտի մեծացումն անցյալ տարի` 150.1 մլրդ դրամից մինչև 156.9 մլրդ.դրամ (ՀՆԱ-ի 2.7%-ը), և այն, որ շուրջ 80 մլրդ դրամ կֆինանսավորվի արտաքին աղբյուրներից, իսկ մնացածը`ներքին ռեսուրսների հաշվին, ինչն իր հերթին, կբարձրացնի երկրի պարտքի բեռը: «Բյուջետային միջոցներն ուղղելով կապիտալ ծախսերին`գյուղատնտեսությանը, ոռոգման համակարգի զարգացմանը, էներգետիկային, ճանապարհների շինարարությանը, հենց այս ոլորտներում է կառավարությունը նախատեսում է ներդնել և խրախուսելով մասնավոր ներդրումները, որոնք կստեղծեն նոր աշխատատեղեր, ընդլայնելով բիզնեսը և, վերջին հաշվով, բերելով տնտեսական աճի», - ասաց Ատոմ Մարգարյանը:

 

Հաջորդ տարվա բյուջեի նախագծի հեղինակները, ըստ տնտեսագետի, հոգ են տարել նաև «ստվերի» վերացման մասին տնտեսության մեջ: Կանխատեսվող աճը, ըստ Մարգարյանի, կիրականացվի տնտեսական աճի և ստվերի կրճատման հաշվին: Իր լավատեսությունը փորձագետն ամրապնդում ՀՀ ՊԵԿ տվյալներով, որը բազմիցս հայտարարել է «ստվերի» կրճատման և մուտքերի մեծացման մասին, հարկային վարչարարության արդյունավետության բարձրացման հաշվին:

 

Դրական ակնկալիքները, ըստ նրա, պայմանավորված են նաև արտաքին զարգացումներով: Ռուսական տնտեսության աճի կանխատեսումները, ԵՄ հետ սպասվող համաձայնագրի ստորագրումը և գործընկերության ընդլայնումը, որոնք կամրապնդեն Հայաստանի արտաքին քաղաքականության եվրոպական վեկտորը, ինչպես նաև կխորացնեն տնտեսական համագործակցությունն Իրանի հետ, կարող են պարարտ հող հանդիսանալ դրական միտումների պահպանման և հետագա զարգացման համար:

 

Նշենք, որ Հայաստանի 2018 թվականի կոնսոլիդացված բյուջեն եկամտային մասով կկազմի 1.307 տրլն դրամ (առանց միջբյուջետային փոխանցումների), որից հարկերը կկազմեն  1,247,9 տրլն դրամ: Ծախսերի գծով սպասվում է 1 464,2 մլրդ դրամ, այդ թվում, կապիտալ ծախսումների գծով`175 մլրդ դրամ, անցյալ տարվա 98.6 մլրդ դրամի փոխարեն: Բյուջեի  դեֆիցիտը / ՀՆԱ հարաբերակցությունը կկազմի 2.7%, ՀՆԱ-ի դեֆլյատորը`3.5%: 2018-ի վերջին պետական ​​պարտքն ընթացիկ տարվա համեմատ կաճի ևս 300 մլն դոլարով, մինչև ավելի քան 7 մլրդ դոլար, կազմելով ՀՆԱ-ի 60% -ը: