Արմինֆո. Հայաստանի պետական բյուջեի կապիտալ ծախսերը 2018 թվականին նախատեսվում է ավելացնել ավելի քան 73,8 մլրդ դրամով, որը կուղղվի ճանապարհաշինությանը, ոռոգման համակարգին և էներգետիկայի ոլորտին: «Ոչ մի խելամիտ ներդրող Հայաստանի տնտեսությունում ներդրումներ չի կատարի, եթե մենք չունենանք նորմալ ճանապարհներ»,- պատասխանելով ԱրմԻնֆո գործակալության թղթակցի հարցին, հայտարարել է ՀՀ ֆինանսների նախարար Վարդան Արամյանը հոկտեմբերի 22-ին կայացած «2018 թվականի պետական բյուջե» խորագրով սեմինարի ընթացքում, որը կազմակերպվել էր Գերմանիայի միջազգային համագործակցության ընկերության (GIZ) աջակցությամբ: Նշենք, որ 2018 -ին ներդրումների և ՀՆԱ-ի հարաբերակցությունը խոստանում է ընդամենը վերադառնալ 2016 թվականի ցուցանիշներին, կազմելով ՀՆԱ-ի 18.2% -ը, ակնկալվող 18.2% փոխարեն:
Հայաստանի անվանական ՀՆԱ-ն, ըստ հաջորդ տարվա բյուջեի նախագծի, կավելանա 441 մլրդ.-ով, 2017 թվականին ակնկալվող 5,409.1 մլրդ-ից մինչև բյուջեի նախագծով ամրագրված 5,850.7 մլրդ.դրամը: Տնտեսական աճը 2018 թվականին նախատեսվում է 4.5% կամ $ 11,948.9 մլն.: Հաջորդ տարվա տնտեսական աճի կանխատեսումները հիմնականում պայմանավորված են ընթացիկ տարվա ընթացքում դիտվող դրական դինամիկայով, ինչի արդյունքում ՀՀ ֆինանսների նախարարությունը բարձրացրել է տնտեսական աճի 2017-ի իր կանխատեսումը` 3, 2% -ից մինչև 4.3%: Ֆինանսների նախարարը հիշեցնում է, որ տարվա առաջին կիսամյակի արդյունքներով Հայաստանում տնտեսական աճը կազմել է մոտ 6%, ինչը բավականին էական է դրական սպասելիքների ձևավորման առումով: Տնտեսական աճի ապահովման հարցում լոկոմոտիվներից մեկը խոստանում են հանդես գալ արդյունաբերությունը և ծառայությունների ոլորտը: Այսպես, 4.5% ՀՆԱ կապահովվի 11% արդյունաբերության, 0.6%, գյուղատնտեսության, 2.2% ծառայությունների%, 0.4% զուտ անուղղակի հարկերի հաշվին: 2018-ին վերջին 12-ամսյա գնաճը, 2017-ին ակնկալվող 2.4% և փաստացի` 1.1% փոխարեն 2016-ի արդյունքներով: Արտահանումը կկազմի ՀՆԱ-ի 37.4% -ը, 2017-ին կանխատեսված 37% - ի և 2016-ի`33.1%-ի փոխարեն:
Ակնկալումները, ինչպես և նախկինում, ամրապնդված են դրական ազդանշաններով, որոնք հանրապետությունն ստանում է դրսից: Ավանդաբար դրանք են ակնկալիքները ռուսական տնտեսության վերականգնումնից, որոնյք հաստատվում են միջազգային հեղինակավոր ատյանների կողմից, որ Ռուսաստանի տնտեսությունը դուրս է եկել անկումից և վերադարձել 2017-ի հանդարտ աճի տեմպերին: Բացի այդ, դրական ակնկալիքներ են սպասվում նաև պղնձի և նավթի շուկայի դինամիկայից:
Նախարարի խոսքերով, Հայաստանի 2018-ի կոնսոլիդացված բյուջեն եկամուտների մասով կկազմի 1,307.3 մլրդ դրամ (առանց միջբյուջետային փոխանցումների): Հարկերը կաճեն 112 մլրդ դրամով – ընթացիկ տարվա արդյունքներով սպասվում է 1,210 տրիլիոն դրամի չափով, իսկ անցյալ տարվա վերջին կազմել է 1,135,9 մլրդ դրամ: Որտեղ 2018-ին հարկեր կազմել են 1,247,9 մլրդ դրամ կամ ՀՆԱ-ի 21.3% -ը, ընթացիկ տարվա 21,2% փոխարեն (1135.0 մլրդ դրամ), և 21.3% -ը 2016 թվականին կամ 1076.9 մլրդ դրամ (ճշգրտված հարկեր/ ՀՆԱ հարաբերակցությունը`կկազմեն 21.3%, 2017-ի վերջի 20.9%-ի և անցյալ տարվա 20.3% փոխարեն): Հաջորդ տարի, ինչպես պարզաբանել են Ֆինանսների նախարարությունում, պետական գանձարանը կստանա ավելի քան 395 մլրդ դրամ, բիզնեսին զիջված ԱԱՀ-ի, եկամտահարկի և շահութահարկի վճարների հետևանքով:
Դեֆիցիտ/ՀՆԱ հարաբերակցությունը կկազմի 2.7%, կանխատեսված 3.2%-ի փոխարեն, և 5.5% 2016-ի արդյունքներով, համապատասխանաբար կազմելով`156.9 մլրդ դրամ, 150.1 մլրդ և 284.7 մլրդ դրամ: Դրանցից 77.1 մլրդ դրամը ֆինանսավորվելու է ներքին ռեսուրսներից, այդ թվում`ներքին պարտքի աճը: Չնայած ներքին պարտքի բարձր գնին, Վարդան Արամյանը պարզաբանել է, որ միջոցները կուղղվեն Հայաստանի բնակչության գրպանին, մուլտիպլիկատիվ արդյունք ապահովելով երկրի տնտեսությանը: Իսկ 79,8 մլրդ դրամը կամ 166 մլն դոլարը կներգրավվեն դրսից:
Ծախսերի գծով սպասվում է 1,464.2 մլրդ դրամ (2017-ին`1,360.1 մլրդ, 2016-ին`1,420.6 մլրդ), որտեղ կապիտալ ծախսերը կկազմեն 172.4 մլրդ. դրամ անցյալ տարվա 98.6 մլրդ դրամի և 2016-ի 160 մլրդ-ի փոխարեն: Կապիտալ ծախսերը հիմնականում կիրականացվեն արտաքին փոխառույթունների հաշվին և կներդրվեն ճանապարհաշինության շինարարության ոլորտին, ոռոգման համակարգերին և երկրի էներգետիկ հատվածին: 2018 թվականի վերջի դրությամբ պետական պարտքն ընթացիկ տարվա համեմատ կավելանա ևս 300 մլն դոլարով, մինչև ավելի քան 7 մլրդ դոլար և կկազմի ՀՆԱ-ի 60% -ը:
Արդյո՞ք արտահանողները պետությունից օգնություն կտանան, թե՞ Հայաստանի տնտեսությունը կտապակեն մոնետար թավայի վրա
Արժեւորվող դրամին առնչվող դրամա. արդյո՞ք երկար կտեւի. Հայկազ Ֆանյան
Հայաստանի գնաճը սոցիալական աղետ է. տնտեսագետ
Առանց Ջուլֆայի սահմանակետի տարածաշրջանի ապաշրջափակման մասին բոլոր խոսակցություններն արժեք չունեն. փորձագետ
Օգոստոսի 1-ից կարգելվի սերտիֆիկացված ընկերությունում տեխզննում չանցած գազի բալոններով ավտոմեքենաների լիցքավորումը