Արմինֆո.Հայաստանի արևային էներգետիկայի զարգացման հետ մեկտեղ ավելի ճշգրիտ գնահատական կտրվի հանրապետության էլեկտրաէներգետիկ համակարգի ներուժին: «Հնարավոր է, որ հետագայում, տարածաշրջանային առևտրի ավելի ակտիվ զարգացման պայմաններում Հայաստանի էներգետիկ համակարգն ի վիճակի կլինի ընդունել ոչ թե 70 ՄՎտ արևային էներգիա, ինչպես ավելի վաղ հայտարարել էր Էներգետիկայի նախարար Աշոտ Մանուկյանը, այլ ավելի շատ»,- նոյեմբերի 7-ին հայտարարել է ՀՀ էներգետիկ ենթակառուցվածքների և բնական պաշարների փոխնախարար Հայկ Հարությունյանը Թալին-1 1 ՄՎտ հզորությամբ արևային էլեկտրակայանի մեկնարկի ընթացքում:
Ըստ փոխնախարարի, այս փուլում ավելցուկ էներգիան «Հյուսիս-հարավ» էներգետիկ միջանցքի միջոցով կուղարկվի Իրան և Ռուսաստան: «Մենք ստեղծել ենք այդ երկրների միջև էլեկտրաէներգիայի փոխադարձ հոսք, և այսօր ավելցուկ էլեկտրաէներգիան արդեն արտահանվում է», - ասել է նա: Ինչպես հայտարարել է Հարությունյանը, նոր էլեկտրական գծերի շինարարության և թողունակության ավելացման արդյունքում Հայաստանի ԷՀԳ-ները կարող են «մարսել» ավելի շատ արևային էլեկտրաէներգիա, հավասարակշռելով տարածաշրջանային հոսքերի օգնությամբ:
Միևնույն ժամանակ, ընդգծել է փոխնախարարը, արևային էներգետիկան Հայաստանի առավել հեռանկարային ուղղություններից մեկն է, շինարարական առումով ավելի հեշտ, քանի որ այն տևում է մի քանի շաբաթ: Մինչդեռ, քամու էներգիայի ոլորտում ծրագրերի իրականացման համար պահանջվում է մեկից երկու տարի, ընդ որում`միայն տեղանքի ուսումնասիրության համար: Փոխնախարարը հիշեցրել է, որ մեկ ամիս առաջ, սեպտեմբերի վերջին, շահագործման հանձնվեց առաջին արդյունաբերական էլեկտրակայանը Ծաղկաձորում, 450 կՎտ անվանական հզորությամբ: Այսօր մեկնարկել է 1 ՄՎտ հզորությամբ էլեկտրակայանը, թվով երկրորդը և ամենամեծն այսօր: Շինարարության գործընթացում են ևս 9 նման էլեկտրակայաններ: Էներգետիկայի նախարարությունը նախատեսում է դրանք սկսել 2018 թվականին:
Այժմ ակտիվ փուլում է գտնվում մի մրցունակ գործընթաց`55 ՄՎտ հզորությամբ Մասրիկ-1 արևային էլեկտրակայանի կառուցումը: Միջազգային մրցույթի նախնական որակավորման փուլը հաղթահարեցին 10 ընկերություններ և մեկ կոնսորցիում: «Նախարարությունը նախապատվությունը կտա մեկ ընկերության կամ մի կոնսորցիումի, որը կապահովի մրցակցային և ամենացածր գնային առաջարկը», - ասել է Հարությունները:
Այսօր Արագածոտնի մարզի Թալին քաղաքում նոյեմբերի 7-ին գործարկվել է Հայաստանում ամենամեծ`1 ՄՎտ հզորությամբ արևային էլեկտրակայանը: Ծրագիրն իրականացվել է շնորհիվ մի խումբ ներդրողների (Էդուարդ Մարության Արայիկ Կարապետյան, Զավեն Սարգսյան և Հայկ Չոբանյան), իսկ ծրագրի համաֆինանսավորվումն իրականացվել է գերմանական KfW բանկի, հայ-գերմանական հիմնադրամի «Աջակցություն վերականգնվող էներգետիկային» ծրագրի շրջանակներում, «Կոնվերս բանկ» ՓԲԸ միջոցով: «5-6 տարի անց, գործող սակագների պահպանմանբ պայմաններում, արևային էլեկտրակայանների ընդհանուր արտադրողականությունը երկրում կհասնի տարեկան 1 ՀՎտ-ի», - լրագրողներին ասել է կայանի կապալառու «Արփի սոլար» ընկերության գլխավոր տնօրեն Հայկ Չոբանյանը:
Ըստ ՀՀ կառավարության կողմից հաստատված ներդրումային ծրագրի, Հայաստանում նախատեսվում է կառուցել 6 արևային կայան, մինչև 110 ՄՎտ ընդհանուր հզորությամբ: Առաջին փուլում ընտրվել է «Մասրիկ» համայնքի մոտակայքում, որտեղ կկառուցվի 55 ՄՎտ հզորությամբ արևային էլեկտրակայան: Ծրագրի ընդհանուր արժեքը կկազմի 129 միլիոն դոլար: 2 կայանների համար իսպանական «Արիես ինժեներիա» ընկերությունն արդեն ներկայացրել է տեխնիկա-տնտեսական հիմնավորումները: Դրանք վերաբերում են Գեղարքունիքի մարզի «Մասրիկ» և Արագածոտնի մարզի «Դաշտադեմ» տարածքներին, իոկ մյուս չորսի վերաբերյալ հետազոտական աշխատանքները շարունակվում են: Մրցույթի հիմնական պայմաններից մեկը կլինի ներդրողների առաջարկած սակագինը: Առավելությունը կստանա այն ընկերությունը, որն առաջարկի նվազագույն սակագին: Այլընտրանքային էներգիայի զարգացման համար Կլիմայի ներդրումային հիմնադրամը Հայաստանին տրամադրել է 28 մլն դոլար, որից 2 մլն դոլար`դրամաշնորհ և 26 մլն դոլար` վարկ: Վարկի պայմանները մեղմ են `0.25% տարեկան, մարման ժամկետը` 40 տարի և առաջին 20 տարիների ընթացքում վճարումների արտոնյալ ժամկետով: