Երկուշաբթի, 13 Նոյեմբերի 2017 16:26

Արմինֆո. Ռուսաստանը շահագրգռված է Հայաստան-ԵՄ նոր շրջանակային համաձայնագրի կնքման հարցում: Այս մասին նոյեմբերի 13-ին լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ հայտարարել է ԵՊՀ ինովացիոն և ինստիտուցիոնալ հետազոտությունների կենտրոնի ղեկավար Ատոմ Մարգարյանը:

Ըստ փորձագետի, Հայաստանն ինքնիշխան պետություն է և ԵՄ հետ Համաձայնագրի ստորագրման առումով Ռուսաստանի «դաբրոն» ստանալու որևէ խնդիր չունի, մանավանդ, որ  գործընթացը նախաձեռնելով, Եվրոպան մեղմել է Հայաստանի նկատմամբ ավելի վաղ ցուցաբերած խիստ դիրքորոշումը: Սակայն, նա վստահորեն հայտարարել է, որ Հայաստանը, իհարկե, խորհրդակցել ԵԱՏՄ բոլոր գործընկեր երկրների հետ, համաձայնելով ԵՄ հետ համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության համաձայնագրի բոլոր կետերը:

Կիսելով մտավախություն, որ ԵՄ-ի հետ համաձայնագրի ստորագրումը կարող է լուրջ ռիսկեր ստեղծել Հայաստանի քաղաքական օրակարգի համար`ղարաբաղյան հակամարտության համատեքստում, փորձագետը դեռևս հավատարիմ է այն գաղափարին, որ Ռուսաստանը շահագրգռված է այդ պայմանագրի ստորագրման հարցում: Նրա խոսքերով, այսօրվա դրությամբ ակնհայտ է ռուսական և եվրոպական կողմերի փոխադարձ ձգտումը` միմյանց գնալ ընդառաջ, քանի որ ՌԴ դեմ պատժամիջոցների հետևանքով նրանք կրում են բազմամիլիարդական կորուստներ: Ըստ Մարգարյանի, ՀԱՊԿ գծով իր ռազմավարական գործընկերոջը`Հայաստանին թույլ տալով գնալ Համաձ այնագրի ստորագրմանը, ռուսական կողմը հավանաբար ցանկանում է ցույց տալ, որ պատրաստ է երկխոսության և մեղմել Եվրոպայի հետ հարաբերությունների լարվածությունը: Այնուամենայնիվ, փորձագետը կոչ է անում վարել ավելի հավասարակշռված քաղաքականություն, իսկ անհրաժեշտության դեպքում բանակցել «ինկոգնիտո» ձևաչափով, ինչը թույլ կտա հետագայում խուսափ հնարավոր ռիսկերից:

Խոսելով ԵՄ-ի հետ պայմանագրի կնքումից հետո Հայաստանի դիվիդենտների մասին, փորձագետը շեշտել է, որ ինքը կարծում է, որ Հայաստանի տնտեսության մի շարք ոլորտների համար լրացուցիչ ներդրումային հնարավորություններ կստեղծվեն: Մասնավորապես`բարձր տեխնոլոգիաների, էներգետիկայի և գիտության ոլորտներում: Համաձայնագիրը Հայաստանին նաև թույլ կտա վարել ավելի ճկուն արտաքին քաղաքականություն, քանի որ ՀՀ-ն կարող է կամուրջ դառնալ ԵՄ-ի և ԵԱՏՄ միջև », - ասել է փորձագետը:

Ավելի վաղ ԱրմԻնֆո-ի թղթակցի հետ զրույցում ՀՀ խորհրդարանի արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի նախագահ Արմեն Աշոտյանը հույս է հայտնել, որ ԵՄ-ն քաղաքական կամք կդրսևորի Հայաստանի հետ ընդլայնված և համապարփակ գործընկերության մասին համաձայնագրի ստորագրման ուղղությամբ, ընդգծելով, որ եվրոպական կողմի վարչարարությունը բավական բարդ է, կարող են որոշակի տեխնիկական հարցեր ծագել: Նա հիշեցրել է, որ փաստաթուղթը պետք ստորագրվի ԵՄ բոլոր երկրների կողմից, մինչդեռ շատերը ներկայումս գտնվում են նախընտրական փուլում: «Այնուամենայնիվ, հուսով եմ, որ ԵՄ-ն քաղաքական կամք կդրսևորի, և փաստաթուղթը կստորագրվի մոտ ժամանակնրես»,- նշել է նա՝ ընդգծելով, որ Հայաստանը պատրաստ է ստորագրել է փաստաթուղթը նոյեմբերին «Արևելյան գործընկերության» գագաթնաժողովի ժամանակ, և այդ մասին հայտարարվել է երկրի բարձրագույն ղեկավարության կողմից: Աշոտյանն ընդգծել է նաև կարևորությունն այն բանի, որ փաստաթղթում ամրագրված է ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հովանու ներքո ղարաբաղյան հակամարտության խաղաղ կարգավորման անհրաժեշտության մասին դրույթը: «Դա նշանակում է, որ ԵՄ-ն պաշտոնապես ընդգծում է ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման հարցում Բաքվի ապակառուցողական քաղաքականությանն իր անհամաձյանությունը»,- նշել է նա:

Նշենք, որ փաստաթուղթը բաղկացած է 357 էջից և 386  գլխից և կարգավորում է  Հայաստանի և ԵՄ միջև քաղաքական և տնտեսական համագործակցության ընդհանուր սկզբունքները, մոտեցումներն ու արժեքները: Ինչ վերաբերում է փաստաթղթի տնտեսական բաղադրիչին, դրանում ասվում է, որ Հայաստանը պետք է իր տնտեսական քաղաքականությունը համապատասխանեցնի ԵՄ ստանդարտներին: ԵՄ-ն իր հերթին պարտավորվում է աջակցել ՀՀ Կենտրոնական բանկի անկախության ապահովմանը, երկրի շուկայում գների կայունությանը, վերջինիս ֆինանսական հուսալիությանը: Փաստաթղթի քաղաքական մասւոմ շեշտը դրվում է վիզային ռեժիմի դյուրացման և դրա ազատականացման շուրջ երկխոսութուն սլսելու վրա՝ ՀՀ և եմ  քաղաքացիների փոխադարձ այցելությունների խթանման նպատակով: Համաձայնագրում դրույթ կա նաև ղարաբաղյան հակամարտության մասին: Փաստաթղթում ընդգծվում է ղարաբաղյան հակամարտությունը խաղաղ ճանապարհով կարգավորելու Հայաստանի պատրաստակամության կարևորությունը և ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի շրջանակներում դրա շուտափույթ կարգավորման անհրաժեշտությունը: Փաստաթղթում խոսվում է նաև ՀԱԷԿ-ը փակելու և նորը կառուցելու Հայաստանի պարտավորության մասին: Նշենք, որ ի սկզբանե հայտարարվել էր նոյեմբերին Ռիգայում «Արևելյան գործընկերության» գագաթնաժողովի ժամանակ  փաստաթղթի ստորագրման մասին, սակայն այժմ շատ փորձագետներ կանխատեսում են, որ ստորագրումը հայտարարված ժամկետներում տեղի չի ունենա: