ԵԱՏՄ երկրների միասնական վճարային տարածքի ձևավորումը նախատեսվում է ավարտել մինչև 2019 թվականի վերջը

Արմինֆո. ԵԱՏՄ երկրների միասնական վճարային տարածքի ձևավորումը նախատեսվում է ավարտել մինչև 2019 թվականի վերջը: Այս մասին Երևանում, ԱՊՀ երկրների Ազգային վճարային համակարգերի և Ազգային (կենտրոնական) բանկերի ղեկավարների երկրորդ աշխատանքային հանդիպման ընթացքում հայտարարել է Վճարային քարտերի ազգային համակարգի (ՎՔԱՀ, «Միր» վճարային համակարգի օպերատոր) գլխավոր տնօրեն Վլադիմիր Կեմլևը: Ինչպես ԱրմԻնֆո գործակալությանը տեղեկացվել է Armenian Card-ի մամուլի ծառայությունից, հանդիպմանը, որը կայացել է  նոյեմբերի 22-23-ը, ներկա են եղել Ռուսաստանի, Հայաստանի, Բելառուսի, Ղրղզստանի և Տաջիկստանի ԿԲ, ԱԲ և ԱՎՀ ներկայացուցիչներ:

Հանդիպումը բացել են «Միր» համակարգի գլխավոր տնօրեն Վլադիմիր Կոմլևը և ԱրՔա համակարգի գլխավոր գործադիր տնօրեն Իշխան Մխիթարյանը, խորհրդակցության մասնակիցներին պատմելով միջգհամակարգային ինտեգրման և երկու երկրների ենթակառուցվածքներում «Միր» և ԱռՔա քարտերի փոխադարձ ընդունման նախագծերի իրականացման մասին:

Կոմլևը ներկայացրել է նախագծի հիմնական փուլերը`հուշագրի ստորագրումից (2016-ի հուլիսին) մինչև մասնակից-բանկերի ենթակառուցվածքների պատրաստումը (2017-ի աշուն): Նա նշել է. «Այսօր մի շարք հայկական բանկեր սկսվել են օգտագործել ՎՔԱՀ տեխնոլոգիաներից, մագնիսական ժապավենով ArCa քարտերից չիպային քարտերին անցնելու համար: Այժմ ԱռՔա-ն ունի մշակված ՎՔԱՀ և EMV-համատեղելի չիպ: Տեխնոլոգիական հիմքը, որը մենք առաջարկում ենք, կոնտակտային է, անկոնտակտ և բժժային հավելվածքով, իսկ թերմինալի միջուկը համապատասխանում է ամենաառաջադեմ ստանդարտներին, և մենք դա անհատույց տրամադրում ենք մեր հայ գործընկերներին: Այսօր մեր վճարային քարտերն ընդունվում են երկու երկրների վճարային համակարգերի մասնակիցների ենթակառուցվածքներում: Բոլոր հաշվարկներն իրականացվում են ազգային արժույթներով`ՌԴ ռուբլիով և ՀՀ դրամով, երկու վճարային համակարգերի բանկերի ՎՏԲ-ի և Ամերիաբանկի միջոցով, այլ ոչ թե փոխարկվում դոլարի կամ եվրոյի, ինչը տեղի է ունենում միջազգային վճարային համակարգերի պարագայում: Հետևաբար, ԱրՔա և «Միր» քարտերի քարտապանների համար այդ գործարքների արժեքն ավելի էժան է: Իհարկե, մենք կշարունակենք գործընկերների հետ միասին բացահայտել ընդունելության ցանցերը, լուծել բրենդինգի խնդիրը: Յուրաքանչյուր երկիր ունի կարգավորման իր սեփական առանձնահատկությունները, օրենսդրությունը, մշակույթը, և աշխատանքային հանդիպման մասնակիցները պետք է լուծեն վճարային համակարգերի կողմից ինտեգրման շրջանակներում գտնվող այլ հարցեր»:

ԱրՔա գործադիր տնօրեն Իշխան Մխիթարյանը ներկայացրել է նախագծի առաջին արդյունքները: «ԱրՔա-ի ենթակառուցվածքում «Միր» քարտերով առաջին գործարքները տեղի ունեցան օգոստոսին, իսկ հոկտեմբերին դրանց թիվը մեկ օրում գերազանցեց 200-ը: Այսօր մենք նշում ենք նաև ռուսական քարտերի կիրառման բավականին լայն աշխարհագրությունը`Երևան, Գյումրի, Սևան, Արմավիր և Հայաստանի այլ մարզեր: Ինչ վերաբերվում է գործարքների ծավալին, ապա մեծ մասը - 58.6% -ը տեղի է ունենում Երևանում, 14.9% -ը Գյումրիում, 7.2% - ը Ծաղկաձորում, և այլն: Մենք ակնկալում ենք, որ «Միր» քարտերով գործարքների գնալով կաճի զբոսաշրջային սեզոնի ընթացքում»:

Ռուսաստանի Բանկի Ազգային վճարային համակարգի դեպարտամենտի ղեկավար Ալլա Բակինան պատմել է ռեգուլյատորի մասնակցության մասին նախագծին, ինչպես նաև ԿԲ 2018 թվականի պլանների մասին: «2017 թ-ին Ռուսաստանի բանկը լուրջ աշխատանք է կատարել, որի նպատակն էր փոփոխություններ կատարել Ազգային վճարային համակարգի մասին օրենքում: Ընդունված փոփոխությունների փաթեթը սահմանեց «Միր» քարտերն ընդունելու համար ռուսական բանկային ենթակառուցվածքի պատրաստ լինելու ժամկետները: Այսօր այդ ենթակառուցվածքում հնարավոր է սպասարկել նաև հայկական ԱռՔա քարտերը: Այդ փոփոխությունների շնորհիվ նաև հնարավոր է դարձել օտարերկրյա կենտրոնական բանկերի, վարկային և միջազգային ֆինանսական հաստատությունների մասնակցությունը: Մենք մտադիր ենք շարունակել զարգացնել այդ ուղղությունը, այդ թվում նաև միասնական արժութային տարածքի ստեղծման ուղղությամբ ԵԱՏՄ անդամ պետությունների հետ: Ինչ վերաբերում է հաջորդ տարվա պլաններին, մենք նախատեսում ենք նման ծրագրեր իրականացնել նաև Բելառուսի և Ղրղզստանի հետ: Կենտրոնական և Ազգային բանկերի մակարդակով մենք պետք է նաև խթանենք համագործակցությունը վճարային համակարգերի գործունեության վերահսկողության և մոնիտորինգի ոլորտում: Այսօր մենք աշխատում ենք այդ ոլորտում, առկա երկկողմ համաձայնագրերի շրջանակներում, բայց արդեն պատրաստ է նաև բազմակողմ համաձայնագիրը: Հուսով եմ, որ 2018-ի առաջին կեսին կենտրոնական բանկերի հետ կստորագրվի համաձայնագիրը, ինչը թույլ կտա աշխատել այդ ուղղությամբ, այդ թվում` միջսահմանային գործարքներ իրականացնող համակարգերի համար օրենսդրության ներդաշնակեցման և պահանջների հավասարեցման ուղղությամբ»:

ՀՀ ԿԲ ֆինանսական համակարգի կարգավորման դեպարտամենտիօ ղեկավար Մհեր Աբրահամյանը պատմել է երկրում գործող վճարային համակարգերի և ծրագրերի մասին, ինչպես նաև Հայաստանի ռեգուլյատորի պլանների մասին առաջիկա տարում: «Այսօր Հայաստանում արդեն թողարկել է 1,6 մլն քարտ, հաշվի առնելով, որ երկրի բնակչությունը կազմում է մոտ 3 մլն մարդ: Առայժմ այդ քարտերի մեծ մասը միջազգային վճարային համակարգերի քարտեր են, բայց մենք ակնկալում ենք, որ ռուսական վճարային համակարգի հետ մեր համագործակցության զարգացման արդյունքում հաջորդ տարի հայկական քարտերի թիվը կգերազանցի մյուս քարտերին»:

ԱՊՀ երկրների ազգային բանկերի և ազգային վճարային համակարգերի ներկայացուցիչներ  նշել են միջհամակարգային միավորման սկզբունքների հաջողությունը ՎՔԱՀ տեխնոլոգիական հարթակում, որոնք իրականացվել են Հայաստանի և Ռուսաստանի վճարային համակարգերի ինտեգրման նախագծի շրջանակներում: Երկրորդ աշխատանքային հանդիպման արդյունքում մասնակիցներն ընդունեցին, որ Ռուսաստանի և Հայաստանի վճարային համակարգերի ինտեգրումը կառուցվել է, և հետագա համագործակցությունը զարգանալու է նոր տեխնոլոգիաների, ապրանքների և ծառայությունների ներդրման միջոցով: Ընդունվել է միասնական վճարային տարածք ստեղծելու մտադրությունները շարունակելու մասին բանաձև, ինչպես նաև ձեռք է բերվել 2018-2019 թվականներին «Էլքարտ», «Բելքարտ» և «Ուզքարտ» վճարային համակարգերի միջհամակարգային ինտեգրմանն ուղղված պայմանավորվածություն: ՎՔԱՀ և Բելքարտ-ի միջև տեղի է ունեցել ինտեգրման նախագծի ճանապարհային քարտեզի ստորագրում Ղրղզստանի «Էլքարդ» վճարային համակարգի հետ:

Նշենք, որ «Միր» վճարային համակարգը հանդիսանում է ռուսական ազգային վճարային համակարգ, որի մասնակիցներն են 380 բանկեր, որոնք արդեն պատրաստել են իրենց սարքերը ցանցերն ազգային քարտեր ստանալուն: «Միր» քարտերի թողարկում են իրականացվում է ավելի քան 130 բանկեր: 2017 թ. նոյեմբերի 20-ի դրությամբ թողարկվել է ավելի քան 26 միլիոն «Միր» քարտ: «Միր» վճարային համակարգի օպերատորն է «Ազգային վճարահաշվարկային համակարգ» բաժնետիրական ընկերությունը: Համակարգի  խնդիրներն են`ապահովել Ռուսաստանի տարածքում միջազգային վճարային համակարգերի քարտերի գործառնությունների շարունակականությունը, ռուսական վճարային քարտերի համակարգի կառուցումը և զարգացումը: Բոլոր վճարային համակարգերի քարտերով, այդ թվում, միջազգային քարտերով բոլոր գործառնություններն իրականացվում են ՎՔԱՀ գործառնական վճարային և քլիրինգային պրոցեսինգի միջոցով:

Հիշեցնենք, որ 2017 թվականի հուլիսի 7-ին ՀՀ Կենտրոնական բանկի Խորհրդի որոշմամբ «ՄԻՐ» քարտային վճարային համակարգն ընդգրկվեց վճարահաշվարկային համակարգերի անվանացանկում, ինչպես նաև «Արմենիան Քարդ» ՓԲԸ վճարահաշվարկային կազմակերպությանը «ՄԻՐ» արտասահմանյան վճարահաշվարկային համակարգում մասնակցության թույլտվություն է տրամադրվել: Ըստ ԱրմԻնֆո-ի տվյալների, ներկայումս ստուգվում է հայկական և ռուսական քարտերի համատեղելիությունը: Նախագիծը ենթադրում է քարտերի փոխադարձ ընդունում երկու երկրների ենթակառուցվածքներում: Փորձնական գործարկումը նախատեսվում է սամռան վերջին, ինչպես նաև նախատեսում է համատեղ քարտերի թողարկում: Նման քարտերի թողարկման տեխնիկական հնարավորություն ունեն 16 բանկեր, որոնք գործում են ԱրՔա համակարգում: