Արմինֆո.
Հայկական ԱԷԿ-ի երկրորդ էներգաբլոկի շահագործման ժամկետի երկարաձգման ծրագրի իրագործման բոլոր ծախսերի գրեթե կեսն ուղղորդվում է կայանի անվտանգության մակարդակի բարձրացմանը: Այդ մասին ԱրմԻնֆո-ի թղթակցին հայտարարել է «Հայկական ԱԷԿ՚ ՓԲԸ գլխավոր տնօրենի տեղակալ Գերա Սևիկյանը:
Նրա ասելով, ՀԱԷԿ անվտանգ շահագործումը ծրագրի երկրորդ փուլի գլխավոր խնդիրն է: Ներկայում, երբ ծրագրի առաջին փուլն ավարտվել է, բոլոր ուժերը նետվել են երկրորդ փուլի իրագործմանը: Ընդ որում, երկու փուլերն ընթանում էին զուգահեռ ռեժիմով: «Առաջին փուլի աշխատանքների անցկացումից հետո մենք արդեն գիտեինք այն աշխատանքների մասին, որոնք անհրաժեշտ է իրականացնել երկրորդ փուլում: Մասնավորապես, կնքվել են սարքավորման մատակարարման շուրջ պայմանագրեր, կազմվել է աշխատանքների ժամանակացույց՚, - ասել է գլխավոր տնօրենի տեղակալը, նշելով, ի դեպ, որ նախագհծի իրագործման գործընթացը չափազանց ծավալուն է և կարող է պահանջել ավելի երկար ժամանակահատված, քան նախապես ծրագրվել էր: Այդ նպատակը պայմանավորված է երկարաժամկետ խնդիրների իրագործման անհրաժեշտությամբ; Ընդ որում, այդ խնդիրները կլուծվեն արդեն այն բանից հետո, երբ կայանն ստանա էներգիայի արտադրության նոր լիցենզիա: «Բոլոր կայաններն ունեն անվտանգության մակարդակի բարձրացման երկարաժամկետ ծրագրեր, և մենք բացառություն չենք: Դա անդադար գործընթաց է՚, - ընդգծել է Գերա Սևիկյանը, նշելով, մասնավորապես, երրորդ փուլում ռադիոակտիվ թափոններով անվերադարձ կոնտեյներների երկրաժամկետ անգարային պահեստարան կառուցելու անհրաժեշտությունը:
Նա նշել է, որ 2018 թվականին կայանի ռեակտորը կկանգնեցվի երկու ամսով: Միաժամանակ, վեց ամիս Ժամանակով, ըստ հերթականության, կկանգնեցվեն տուրբինները: Սկզբում, կփոխարինվի առաջին տուրբինը, որն արդիականացումից հետո կսկսի աշխատել, իսկ այնուհետև կկանգնեցվի երկրորդը: «Այդպիսով, աշխատանքների ողջ ընթացքում, բացառությամբ այն երկու ամիսնմերը, երբ ռեակտորը կկանգնեցվի, բլոկն էլեկտրաէներգիա կարտադրի՚, - նշել է մասնագետը: Նա ընդգծել է, որ առաջիկա
Ժամանակահատվածում կփոխվեն միջուկային վառելիքին առնչվող հիմնական բաղադրիչները: Խոսքը վերաբերում է, մասնավորապես, հիմնական մեխանիզմների փոխարինմանը, որոնք տեղափոխում են պարկուճները և ազդում հզորությունների վրա: Փոխարինման ենթակա են նաև վառելիքի միացումները, այսպես կոչված, կլանող մնացորդները, որոնք թույլ են տալիս նվազեցնել գոտու ակտիվությունը: Այդ բաղադրիչներն առավել կաևոր են և որոշում են ատոմակայանի անվտանգ
շահագործումը` թույլ տալով հմտորեն օգտագործել հզորությունները՚, - հաղորդել է գլխավոր տնօրենի տեղակալը: Պետք է լուծել նաև սառեցնող ջրի խնդիրը: «Այն պետք է պարտադիր փոխհատուցել, որպեսզի ռեդակտորը չեռա: Հարկավոր է նաև արդիականացնել սպրինկլերային համակարգը` շոգեգեներատորի խուցը պահելու նպատակով, որում գտնվում է հիմնական սարքավորումը՚, - հավելել է մասնագետը:
Ինչ վերաբերում է էլեկտրաաէներգիայի արտադրության համակարգերին, ապա, ինչպես նշել է Գերա Սևիկյանը, տվյալ բաղադրիչի առնչությամբ կայանը հավակնոտ ծրագրեր ունի: Գործնականում, լիովին կփոխարինվի ողջ ցիկլը, սկսած տուրիբիններից, գեներատորներից և վերջացրած կոնդենսատորներով, տրանսֆորմատորներով և խտարաններով, որոնք կարդիականացվեն ժամանակակից մակարդակով: Արդյունքում` ԱԷԿ ՕԳԳ զգալիորեն կբարձրանա: «Այլ երկրների փորձի հիման վրա ակնկալում ենք, որ ՕԳԳ կբարձրանա 18-20 տոկոսով: Յուրաքանչյուր տուրբինի հզորությունը կբարձրանա մինչև 226 ՄՎտ: Ընդ որում, դա կարվի առանց վառելիքի լրացուցիչ ծախսի:
Կայանի կանգնեցման շրջանում հզորությունների պակասը կլրացվի այլ օբյեկտների արտադրած էլեկտրաէներգիայի հաշվին: Առավել ևս, որ հանրապետությունում եղած հզորություններն, ավելի քան բավարար են: Իհարկե, արդիականացման շրջանում կայանը կկրի որոշակի ֆինանսական կորուստներ, քանի որ ԱԷԿ-ում էլեկտրաէներգիայի արտադրությունն զգալիորեն կկրճատվի: Այդ համատեքստում ԱԷԿ-ն ակնկալում է կայանի էլեկտրաէներգիայի 1 կՎտ/ժ սակագնի ավելացում 1-2 դրամով:
Գերա Սևիկյանը նաև հաղորդել է, որ նախագծի իրագործման շրջանում կայանն ակտիվորեն համագործակցում է միջազգային կազմակերպությունների, մասնավորապես, ԱԷՄԳ և ԱԷԿ օպերատորների համաշխարհային ասոցիացիայի հետ: «Այդ համագործակցությունը գնալով ավելի է ակտիվանում, հատկապես, ԱԷԿ օպերատորների համաշխարհային ասոցիացիայի գծով, որը գտնվում է վերակազմավորման փուլում և, գործնականում, դառնում է ԱԷՄԳ նկատմամբ այլընտրանք: Այն ստանձնում է բազմաթիվ գործառույթներ, կապված, հատկապես, կայանների շահագործման փորձի և մյուս կայաններում դրական փորձի տարածման հետ: Դա անհրաժեշտ է անվտանգության ընդհանուր մակարդակը համահարթելու համար: Այդ կառույցների հետ մեր հարաբերությունները կառուցողական են և արդյունավետ՚, - նշել է կայանի ներկայացուցիչը, հավելելով , որ ԱԷՄԳ, չնայած խորհրդային բլոկերի հանդեպ նրա քննադատական վերաբերմունքին, այդուհանդերձ, հասկանալով իրավիճակը, ԱԷԿ-ին անհրաժեշտ տեխնիկական և ֆինանսական աջակցութկյուն է տրամադրում երկարաձգման նախագծի շրջանակում: ԱԷԿ օպերատորների համաշխարհային ասոցիացիան նաև անցկացնում է գործընկերային ստուգումներ, որոնց արդյունքնները, որպես կանոն, օգտակար են լինում ՀԱԷԿ-ի համար՚: Շահագործման ողջ շրջանում կայանում չի եղել ոչ մի արտակարգ պատահար: Բացի այդ, կայանն էկոլոգիական է` չի իրականացնում արտանետումներ մթնոլորտ՚, - ընդգծել է Գերա Սևիկյանը: