Արմինֆո. Գործատուների 72%-ը դժգոհ է կադրերի մասնագիտական պատրաստվածությունից և կրթվածությունից: Պատասխանելով ԱրմԻնֆո-ի հարցին, այս մասին հայտարարել է Հայաստանի գործատուների միության նախագահ Գագիկ Մակարյանը: Այսօր, դեկտեմբերի 6-ին Գործատուների միությունը ներկայացրել է Հայաստանում ձեռնարկատիրության զարգացման իր տեսլականը, որտեղ զարգացման հիմնական խոչընդոտները կապված են կրթության ցածր մակարդակի, ստվերային տնտեսության, կոռուպցիայի, գործարար միջավայրի անհավասար մրցակցային պայմանների, ոչ պատշաճ իրավական կարգավորման, ֆինանսական ռեսուրսների բացակայության, ինչպես նաև արտաքին առևտրի և էներգետիկայի այլ խնդիրների հետ:
Ըստ Մակարյանի, Հայաստանում բիզնեսի հիմնական խնդիրը գրագետ կադրերի բացակայությունն է: Կրթության ոլորտն ամեն տարի ստանում է $ 320 մլն, այդ թվում`$ 250 մլն-ի բյուջետային միջոցներ, $ 50 մլն`որպես ուսման վարձ և $ 20 մլն`տարբեր ծրագրերով: Այնուամենայնիվ, այսօր կադրերի կրթական մակարդակը և պրոֆեսիոնալ գրագիտությունը դեռ մնում է շատ ցանկալի: Բացի այդ, Հայաստանում կրթական համակարգն իներտ է և շատ դանդաղ է հարմարվում համաշխարհային միտումներին և գործատուի ընթացիկ պահանջներին: Այսօր ուսանողների մոտ 50% -ն ստանում է հումանիտար կրթություն, ինչը նշանակում է, որ մոտ ապագայում շուկայի պահանջարկը շատ սահմանափակ կլինի: Եվ միայն 14% -ն կազմում տեխնիկները, որոնք մեծ հնարավորություն կունենան աշխատաշուկայում:
Ըստ փորձագետի, հետազոտության համաձայն, Հայաստանում աշխատանքի տարեկան արտադրողականությունը կազմում է 8600 ԱՄՆ դոլար: Եվրոպայում այդ թիվը կազմում է 100-120 հազար դոլար: Արդյունքում, Հայաստանը տարեկան կորցնում է իր մրցունակությունը: Կորցնելով արտադրողականությունը, գործատուն հարկադրված է մտնել «ստվեր», քանի որ ամբողջովին օրենքով և թափանցիկ գործելու դեպքում, ներկայիս հարկային կարգավորման պայմաններում, նրանք պարզապես - կփակվեն: Տարբեր միջազգային կառույցների գնահատականներով, Հայաստանում վերջին տարիներին «ստվերային տնտեսությունն» աճել է մինչև 35-50%: Սակայն, ներկայումս, ըստ Պետական եկամուտների կոմիտեի տվյալների, «ստվերը» զգալիորեն նվազել է, մասնավորապես, հարկերի հավաքագրման գծով`մինչև 30%: Փորձագետի կարծիքով, «ստվերային տնտեսությունը» դեռևս պատրաստ չէ հրաժարվել իր դիրքից, և առնվազն 40 տոկոսը շարունակում է աշխատել «ստվերում»:
Կադրերի պատրաստման հետ կապված խնդիրներից բացի, Հայաստանում գործատուների 17.7% -ը որպես ձեռնարկատիրության զարգացման խոչընդոտ նշում է կոռուպցիան և կաշառքը: Ընկերությունների 33% -ը հայտարարել է, որ ստիպված են եղել համաձայնության մեջ մտնել պաշտոնատար անձանց, իրենց գործն արագացնելու համար: Միևնույն ժամանակ, չնայած իշխանությունների կողմից նախաձեռնված բարեփոխումներին, 33.7% շարունակում է դիտվել որպես ճնշման գործիք, իսկ 26,7% -ը նշել է, մենաշնորհների առկայությունը տվյալ ոլորտում: Այս համատեքստում, Գործատուների միությունը կոչ է անում խստացնել պայքարը կոռուպցիայի դեմ, մշակել համարժեք, ճկուն հարկային օրենսդրություն, զգալիորեն կրճատել բյուրոկրատական ապարատը և կատարելագործել տեսչական մարմինների աշխատանքը, և, միևնույն ժամանակ, ավելի արդյունավետորեն բիզնեսին տեղեկացնել ոլորտի բարեփոխումների մասին:
Ըստ Գագիկ Մակարյանի, ֆինանսական ռեսուրսների սահմանափակ լինելը, վարկերի մատչելիության բացակայությունը բարձր տոկոսադրույքների և գրավի առարկայի պատճառով, մասնավորապես` ՓՄՁ ներկայացուցիչների համար, նույնպես խոչընդոտում են բիզնեսի զարգացմանը: Հարցվածների 82% -ը նշել է, որ ֆինանսավորման հարցում կարող ապավինել միայն սեփական ռեսուրսներին, 37,7% -ը հայտարարել է, որ ֆինանսական ծրագրերը հարմարեցված չեն Հայաստանի ներկայիս իրավիճակին: Տեղական բիզնեսի հաջորդ մարտահրավերն էներգետիկան է: Ավելի քան 80% -ը նշել է, որ էլեկտրաէներգիայի անջատումը բիզնեսի համար լուրջ խնդիր է: Այս համատեքստում կազմակերպությունը կոչ է անում տեղական ձեռնարկությունների համար մշակել ֆինանսական աջակցության ճկուն գործիքներ և նոր կայանների ներդրման միջոցով ապահովել էլեկտրաէներգիայի անխափան մատակարարումը: