ՀԱԷԿ էներգաբլոկի շահագործման ժամկետի երկարաձգման նախագծի իրականացումն աշխատանքի ծավալներով համադրել է նոր բլոկի կառուցման հետ

Արմինֆո. ՀԱԷԿ երկրորդ էներգաբլոկի շահագործման ժամկետի երկարացման նախագծի իրականացումն աշխատանքի ծավալներով համադրել է նոր բլոկի կառուցման հետ: Այդ մասին ԱրմԻնֆո-ի թղթակցին հայտնել է ՀՀ էներգետիկ ենթակառուցվածքների և բնական պաշարների նախարարի խորհրդական Արեգ Գալստյանը: Նրա խոսքով, Հայաստանում իրականացվող ծրագրի բարդությունը ժամկետների սահմանափակվածության մեջ է: «Բայց ամեն դեպքում մենք ցանկանում ենք տեղավորվել ժամկետներում»,-ընդգծել է նախարարի խորհրդականը՝ ավելացնելով, որ ողջ նախագիծը պայմանականորեն բաժանվում է 2 փուլի: Առաջին՝ նախապատրաստական փուլում հիմնական սարքավորման հետազոտության հսկայական աշխատանք է կատարվել: Ընդհանուր առմամբ հետազոտվել է 4500 միավոր սարքավորում: Կարևոր էր որոշել, թե ինչ վիճակում է գտնվել կայանը, ինչ է անհրաժեշտ փոխարինել, ինչը կարելի է չփոխել, գիծ քաշել այն սարքավորումների և կոնստրուկցիաների տակ, որոնք անմիջականորեն ազդում են անվտանգության մակարդակի վրա՝ ինչպես նախագծային, այնպես էլ շահագործման: «Մինչև վերջին օրը, քանի դեռ կայանը շահագործվում է, կիրականացնենք երկրորդ էներգաբլոկի անվտանգության մակարդակի բարձրացմանն ուղղված բոլոր անհրաժեշտ միջոցառումները:

Հետազոտությունների արդյունքում իրականացվել են մետաղի, պոմպերի, առաջին կոնտուրի այլ հիմնական սարքավորման վիճակի վերաբերյալ անհրաժեշտ հաշվարկներ: Մենք ունենք 2 հիմնական կոնտուր. առաջինը, որը ներառում է միջուկային կղզյակը, և երկրորդ՝ տուրբինային կղզյակը: Անվտանգության բոլոր համակարգերը հիմնականում կենտրոնացած են առաջին՝ միջուկային կղզյակում: Թեև կան նաև մի շարք այլ համակարգեր, որոնց աշխատանքից կախված է անվտանգությունը և որոնք գտնվում են 2-րդ կոնտուրում»,-ընդգծել է Արեգ Գալստյանը՝ավելացնելով, որ ներկայումս բոլոր ջանքերն ուղղված են երկրորդ փուլի իրականացմանը: Այդ փուլում նախատեսվում է իրականացնել անվտանգության հետ անմիջականորեն կապված սարքավորման փոխարինման աշխատանքներ: Նախատեսվում է, մասնավորապես, փոխարինել տուրբինային տեղակայանքը, ինչև թույլ կտա բարձրացնել կայանի ՕԳԳ-ն՝ վառելիքի նախկին ծավալների օգտագործման ժամանակ բլոկի ջերմային հզորության ավելացման ճանապարհով: Դա հնարավորություն կտա ավելի շատ էլեկտրաէներգիա արտադրել, ինչպես նաև նվազեցնել տեսակարար ծախսերը:  Այդպիսով՝ հնարավորություն կառաջանա նվազեցնել կայանի սակագնային մարժայի վրա ծանրաբեռնվածությունը:  Այդ նպատակներով 2018 թ. ապրիլին ՀԱԷԿ աշխատանքը կդադարեցվի վեց ամսով:

Դա արվում է այն բանի համար, որպեսզի կայանի տեսակարար կշիռն արտադրվող էլեկտրաէներգիայի ընդհանուր հաշվեկշռում աննշան լինի, քանի որ վարարման շրջանում հիմնական ծանրաբեռնվածությունն ընկած է հիդրոէներգետիկայի օբյեկտների վրա: Շինարարամոնտաժային աշխատանքները կիրականացվեն գարնանը և ամռանը: Ամռանը կսկսվի մեկ տուրբինի փոխարինումը, հետո նաև երկրորդի: Վեց ամսում նախատեսվում է նաև փոխարինել մեկ տուրբոգեներատորը, իսկ երկրորդը՝ 2019 թվականին: Առաջին տուրբոգեներատորն արդեն գտնվում է կայանում: Միանգամից երկու տուրբոգեներատորների փոխարինումը կհանգեցնի սակագնային ռեժիմի վրա ծանրաբեռնվածության: Նախարարի խորհրդականը նշել է, առաջին կոնտուրում կա անփոխարինելի սարքավորում, որը կվերանորոգվի: Կփոխարինվեն պոմպային սարքավորումը, կափույրները, փականները, ավտոմատիկան, առաջինային փոխարկիչները, այսպես կոչված՝ տվիչներ, տեղեկատվական հսկողության համակարգեր և ռեակտորի պաշտպանության կառավարման համակարգեր: ՀԱԷԿ գլխավոր ինժեներ Արթուր Գրիգորյանն ընդգծել է, որ հիմնական սարքավորման մոնտաժը սպեցիֆիկ աշխատանք է, որում պետք է ներգրավվեն այն կազմակերպությունները, որոնք մեծ փորձ ունեն այդ գործում: «Այստեղ կա շատ բարդ առանձնահատկություն, այդ պատճառով կտրուկ նվազում է կազմակերպությունների շրջանակը, որոնք ի վիճակի են դա անել: Վերջնական ընտրությունը կիրականացվի մեր գլխավոր կապալառու՝ «Ռուսատոմ Սերվիս» ռուսական ընկերության կողմից, որն աշխատանքներ է իրականացնում՝ միջկառավարական համաձայնագրին ամապատասխան: Բոլոր աշխատանքներն ընթանում են ժամանակացույցին համապատասխան: Դա հնարավորություն է տալիս մեզ պատրաստ լինել հիմնական սարքավորման ընդունմանը»,- ասել է Արթուր Գրիգորյանը: Գլխավոր ինժեները նշել է նաև, որ «Ռուսատոմ Սերվիսը» բլոկների արդիականացման մասով աշխատանքի մեծ փորձ ունի: «Ընկերությունը համակարգում է արտասահմանյան նախագծեր, այդ թվում՝ Բուլղարիայի «Կոզլոդույ» ԱԷԿ-ում, որտեղ գործում է համանման բլոկ: Աշխատանք է տարվում Հունգարիայի, Չինաստանի, Իրանի և այլ երկրների հետ: ՀԱԷԿ-ում «Ռուսատոմ Սերվիս»-ը ոչ միայն իրականացում է ծրագիր, այլև ներգրավում է ենթակապալառու կազմակերպությունների, այդ թվում՝Հայաստանից: «Նրանք անում են դա՝ «Ռոսատոմ» պետական կորպորացիայի կողմից ընդունված նորմատիվներին համապատասխան: Այնպես որ՝ մեր գործընկերն աշխարհում ամենաառաջադեմ և արդյունաետ ընկերություններից մեկն է, ինչի մասին է վկայում պատվերների պորտֆելը»,- հայտարարել է ՀԱԷԿ գլխավոր ինժեները:

Դեկտեմբերի 10-ին «Ռուսատոմ Սերվիս» ԲԸ-ն ավարտել է ՀԱԷԿ համար երկու տուրբոգեներատորներից առաջինի մատակարարումը: Սանկտ Պետերբուրգի պատրաստող գործարանից սարքավորման տեղափոխումը տեղի է ունեցել երկու փուլով՝ ծովով մինչև Փոթի նավահանգիստ /Վրաստան/ և անտեղից՝ ցամաքային տրանսպորտով մինչև ՀԱԷԿ հարթակ: Նոր ագրեգատը կտեղադրվի նախկինի փոխարեն, որը պատրաստվել էր անցած դարի 70-ական թթ. վերջին: Տուրբոգեներատորի հետ միասին կփոխրինվեն նաև օժանդակ համակարգերը: Տուրբոգեներատորը պատրաստված է ռուսական «Ուժային մեքենաներ»-ի կողմից՝ էներգամեքենաշինական ընկերությանը, որը ոլորտի համաշխարհային առաջատարների տասնյակի մեջ է մտնում՝ տեղադրված սարքավորման ծավալով: Ըստ 2016 թ. դեկտեմբերին ստորագրված պայմանագրի՝ «Ուժային մեքենաներ» ընկերությունը պետք է պատրաստի և ՀԱԷԿ արդիականացվող երկրորդ էներգաբլոկի համար մատակարարի 236 ՄՎտ անվանական հզորությամբ երկու տուրբոգեներատոր: Երկրորդ տուրբոգեներատորը կմատակարարվի ՀԱԷԿ 2018 թ. դեկտեմբերին:  

«Ռուսատոմ Սերվիսե ԲԸ-ն «Ռոսատոմե պետական կորպորացիայի էլեկտրաէներգետիկ բաժանմունքի մասն է: Ընկերությունը ՋՋԷՌ-ով աշխատող օտարերկրյա ԱԷԿ-երին մատուցում է շահագործման և վերանորոգման հետ կապված ծառայություններ և մատակարարումներ: Ընկերությունը ներկայացված է Ռուսաստանից դուրս ՋՋԷՌ-ներով աշխատող ԱԷԿ ունեցող գրեթե բոլոր երկրներում: Չինաստանի, Իրանի, Բուլղարիայի և Հայաստանի շուկաներում «Ռուսատոմ սերվիսե ԲԸ-ն առաջատար դիրքեր է զբաղեցնում՝ հանդիսանալով շահագործման ժամկետների երկարացման, նախազգուշական վերանորոգումների իրականացման և սարքավորումների արդիականացման հետ կապված աշխատանքների գլխավոր կապալառու: Օտարերկրյա շուկաներում «Ռուսատոմ Սերվիսը» ձևավորվել է շուրջ 2 մլրդ դոլարի պատվերների պորտֆել: