Հայաստանի բանկային համակարգ. Սպառողական լավատեսություն գործարար հոռետեսության պայմաներում

ArmInfo. Հայաստանի բանկային համակարգը 2017 թվականին կտրուկ բարձրացրել է մանրածախ վարկավորումը`15.4% -ով, 2016 թվականի 1.3% անկման փոխարեն: Միևնույն ժամանակ, ոլորտը զգալիորեն նվազեցրել է կորպորատիվ հաճախորդների ֆինանսավորումը` բացասական 0.4%-ից մինչև 26.3% 2016 թվականին: Արդյունքում, կորպորատիվ վարկերի մասնաբաժինը բանկային համակարգի ընդհանուր վարկային պորտֆելում անցյալ տարի 71.3% -ից նվազել է մինչև 66.9%, ինչին զուգահեռ մանրածախ վարկավորման տեսակարար կշիռը 27.6% -ից աճել է մինչև 28.9%:

Ըստ անկախ վերլուծաբանների, վարկային շուկայի կառուցվածքի փոփոխությունը տեղի է ունեցել սպառողական գների 2.6% աճի ֆոնին 2017 թվականին, ինչը հիմնականում պայմանավորված էր պարենային ապրանքների - 5.3%, հագուստի և կոշիկի - 4.4%, ալկոհոլի և ծխախոտի - 4%, բենզինի և դիզելային վառելիքի`18,5% թանկացումներով: Ավելին, սպառողական ծախսերի աճի միտումին նպաստել է նաև մասնավոր տրանսֆերտների ներհոսքի 14.6% աճը 2017 թվականին, մինչև 1.757 մլրդ.դոլար:

Հատկանշական է, որ դիտարկված ժամանակահատվածում նկատվում էր մանրածախ վարկերի տոկոսադրույքների զգալի նվազում`կորպորատիվ վարկավորման համեմատ: Մասնավորապես, ՀՀ դրամ սպառողական վարկավորման տոկոսադրույքները 2017 թվականին 18.1%-ից նվազել են մինչև 14.9%, իսկ դոլարով վարկերինը`14,4% -ից մինչև 12%, այսինքն, տոկոսադրույքները թե մեկով, և թե մյուսով, միջին հաշվով 16.3%-ից նվազել են մինչև 13.5%: Ֆիզիկական անձանց հիփոթեքային վարկերի տեմպերը 12,2% -ից ընկել են մինչև 10,6%, ընդ որում, ՀՀ դրամով վարկերով`12.9% -ից մինչև 11.2%, իսկ դոլարով վարկերի համար`11.5% -ից մինչև 9.9%: Միևնույն ժամանակ, կորպորատիվ վարկերի տոկոսադրույքների 2017-ին միջին հաշվով նվազել են`10.6% -ից մինչև 9.4%, ընդ որում, առավել զգալի անկում է արձանագրվել է դրամով վարկերի տոկոսադրույքների գծով` 12,6% -ից մինչև 10,7%, իսկ դոլարով վարկերի գծով`8.5-ից մինչև 8.2%:

Այսպիսով, անկախ վերլուծաբանների կարծիքով, Հայաստանի բանկային համակարգում իրավիճակը միանշանակորեն խոսում է երկրում սպառողական լավատեսության աճի մասին: Սակայն, երևույթն ավելի շատ հենված է բնակչության կողմից իրենց սպառողական հնարավորությունները գնահատելու առումով դրական սպասումների, քան տնտեսության ընդհանուր աճի վրա: Չնայած ՀՆԱ-ի 7.5% աճին, բանկային համակարգը, ըստ էության, կորպորատիվ հաճախորդների նկատմամբ շարունակում է մնալ խիստ պահպանողական դիրքերում, ինչն առայժմ խոսում է երկրում գերակշռող գործարար հոռետեսության առկայության մասին: