Ուրբաթ, 8 Հունիսի 2018 19:09

Արմինֆո. 2018 թվականի առաջին եռամսյակի արդյունքներով Հայաստանի ՀՆԱ-ն նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ աճել է 9.6% (ավելի քան 11%): Աճին շարունակում են աջակցել ներքին և արտաքին տնտեսական գործոնները: Նշանակալի ներդրում ունի այստեղ սպառողական պահանջարկի ընդլայնումն աշխատավարձի աճի և դրամական փոխանցումների շարունակվող երկնիշ աճի տեմպերի ֆոնին: Այս մասին ասված Եվրասիական զարգացման բանկի (ԵԱԶԲ) հունիսյան Մակրոզեկույցում:

 

Մանրածախ առևտրի ծավալներն առաջին եռամսյակում տարեկան կտրվածքով աճել են 3.7%: Արտաքին պահանջարկի վերականգնումը և արտահանման խթանմանն ուղղված հաջող միջոցառումների իրականացումը թույլ են տալիս արդեն երրորդ տարին պահպանել արտահանման առաջատար դիրքերը տնտեսական աճի ձևավորման հարցում:

 

Առաջին եռամսյակի արդյունքներով արտահանման արժեքային ծավալները նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ աճել են 34.4%: Միևնույն ժամանակ, տնտեսական ակտիվության վրա զսպող ազդեցությունը շարունակել է ապահովել ներմուծվող ապրանքների ընդլայնումը (2018-ի I եռամսյակի աճը`39%), ներքին պահանջարկի ավելացման ֆոնին: Բազայի ազդեցությունն առաջին եռամսյակում արտացոլվել է շինարարության և գյուղատնտեսության ոլորտներում, որտեղ արտադրոթյան ծավալները նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ աճել են 23% և 2,2% համապատասխանաբար: Հակադարձ դինամիկան արդյունաբերությունում, որտեղ, չնայած արտաքին և ներքին պահանջարկի զգալի աջակցությանը, տարեկան աճն առաջին եռամսյակում դանդաղել է 8,2%, նախորդ տարվա 16,2% համեմատ:

 

Հայաստանի սուվերեն վարկանիշի կանխատեսումը բարելավվել է նաև դրական տնտեսական դինամիկայի մեջ: Մարտին Moody's միջազգային վարկանիշային գործակալությունը հաստատեց Հայաստանի կառավարության արտաքին և տեղական արժույթով պարտքային պարտավորությունների թողարկողի ինքնիշխան վարկանիշը B1 մակարդակով, բարելավելով կանխատեսումը`«կայուն»-ից մինչև «դրական»:

 

Առաջատար ինդիկատորները, որոնք հաշվարկում է ԵՏՀ-ն, վկայում է բարձր տնտեսական ակտիվության պահպանման մասին երկրորդ եռամսյակում: Դրա վրա, առաջատար ինդիկատորի հաշվարկման ժամանակ ազդում է այն ցուցանիշների դինամիկան, ինչպիսին են`արդյունաբերության վարկավորման ծավալները և ֆիզիկական անձանց դրամական փոխանցումների ծավալները:

 

Ընդլայնվող տնտեսական ակտիվությունը 2018 թվականի առաջին եռամսյակում շարունակում է գնաճային ճնշումների գործադրումը: Արդյունքում, 2018 թ. մարտին սպառողական գների ինդեքսի տարեկան աճի տեմպերը հասան 3.7%-ի, մոտենալով Կենտրոնական բանկի կողմից սահմանված 4%-ի թիրախին: Ճնշումները սպառողական գների վրա նույնպես ազդել են վառելիքի, ալկոհոլի և ծխախոտի ակցիզային հարկերի աճի վրա, կապված Հարկային օրենսգրքի փոփոխությունների հետ:

 

2018 թվականի առաջին եռամսյակում Հայաստանի պետական ​​պարտքը շարունակել է աճել և հասել է մոտ 6,9 մլրդ դոլարի: Պարտքի ավելացումը $ 112,5 մլն-ով, տարեսկզբից, հիմնականում պայմանավորված էր կառավարության արռաքին պարտավորութոյւնների ներգրավմամբ (աճը տարեսկզբից`$ 70,5 մլն.):

 

2018 թվականին նախատեսվում է պահպանել տնտեսական աճի բարձր տեմպերը: Տնտեսական գործունեությունը կնպաստի դրամավարկային պայմանների խթանմանը և արտաքին պահանջարկի ընդլայնմանը: Ակնկալվում է սկսված կառուցվածքային բարեփոխումների շարունակությունը, որոնք ի վիճակի են ավելացնել աճի պոտենցիալ տեմպերը, և առաջին հերթին արտահանող ոլորտների հյաշվին: Արդյունքում, ՀՆԱ-ի աճը 2018-ին, ԵԱԶԲ վերլուծաբանների գնահատականներով, կկազմի 5.6%, իսկ մինչև 2020 թվականը կկայունանա մոտ 5% մակարդակում:

 

Գնաճը 2018-ի վերջին կկազմի 4,1%, իսկ միջնաժամկետ հեռանկարում կանխատեսվում է ՀՀ ԿԲ նպատակային թիրախին մոտ: Գների վրա բարձր ճնշումներն ընթացիկ տարում, ըստ Բանկի գնահատումների, կապահովեն ներքին պահանջարկը և կբարձրացնեն ակցիզային հարկի դրույքաչափերը: Գնաճային ճնշումների ավելացումն աստիճանավար կխթանի տնտեսության դրամական խթանման նվազումը: Սպասվում է վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքի պլանավորված աճ, մինչև չեզոք դիրք, որը ԵԱԶԲ-ն գնահատում է 7-7,5%: