Փոխնախարար. ԵԱՏՄ շրջանակներում  ռուսական գազի սակագինը միանման պտք է լինի բոլորի համար

Արմինֆո. Հայաստանի էներգետիկ ենթակառուցվածքների և բնական պաշարների փոխնախարար Գարեգին Բաղրամյանը, ով մինչև հունիսի 12-ն զբաղեցնում էր ՀԾԿՀ սակագնային քաղաքականության վարչության պետի պաշտոնը, տեղեկատվություն չունի Հայաստանի համար ռուսական բնական գազի գների հնարավոր բարձրացման մասին: Այդ մասին նա հյատարարել է ԱրմԻնֆո-ի թղթակցին` մեկնաբանելով հաջորդ տարվանից գազի գինը բարձրացնելու ռուսական կողմի որոշման վերաբերյալ ԶԼՄ-ների հրապարակումները:

Նրա ասելով, հարցը կարգավորվում է միջկառավարական համաձայնագրի շրջանակում, որի գործողության ժամկետն ավարտվում է տարեվերջին: Այդուհանդերձ, այսօրվա դրությամբ, ինչպես նշել է Բաղրամյանը, նախարարությունը ռուսաստանցի գործընկերներից, մասնավորապես, «Գազպրոմից՚ նման ահազանգեր չի ստացել: 

Միևնույն ժամանակ, փոխնախարարը չի հավատում գազի գների բարձրացման հեռանկարին: «ԵԱՏՄ շրջանակում ռուսական գազի սակագինը միանման պետք  լինի բոլորի, մասնավորապես, Հայաստանի և Բելառուսի համար՚, - պարզաբանել է նա:

Հիշեցնենք, որ մեկ շաբաթ առաջ հայկական ԶԼՄ-ներում տեղեկատվություն էր հայնտվել այն մասին, թե, իբր, Ռուսաստանը քաղաքական որոշում է կայացրել հաջորդ տարվանից գազի գինը բարձրացնելու վերաբերյալ` Հայաստանի հետ գործող պայմանագրի ժամկետը լրանալուն պես: Հայկական ԶԼՄ-ները գրում են, որ համանման որոշումը կառնչվի նաև ԵԱՏՄ գծով Ռուսաստանի մյուս գործընկերներին, մասնավորապես, Բելառուսին:

Մինչդեռ, վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը Սանկտ Պետերբուրգում ելույթ ունենալով ԵԱՏՄ միջկառավարական խորհրդի նիստում, հատկապես նշել է էներգակիրների միասնական շուկա ձևավորելու կարևորությունը, որը թույլ կտա խթանել տնտեսական աճը և ինտեգրման գործընթացները ԵԱՏՄ շրջանակներում:

Ուշագրավ է, որ արդեն «թավշյա հեղափոխությունից՚ հետո էներգետիկայի և բնական պաշարների նոր նախարարն առաջին անգամ բացեց փակագծերը, հաղորդելով, որ Իրանը, որը որոշ քաղաքական գործիչներ դիտարկում են որպես Հայաստան գազի այլընտրանքային մատակարար. գազը երկրին վաճառում է 1000 խմ դիմաց 160 դոլարով` փոխանակելով էլեկտրաէներգիայի հետ, մինչդեռ Ռուսաստանն այն Հայաստանին վաճառում է 150 դոլարով: Սակայն, ինչպես ընդգծել է վարչապետը, չնայած այդ հրապուրիչ գնին, Հայաստանի վերջնական սպառողին գազը հասնում է 1000 խմ դիմաց 290 դոլար միջին գնով, ինչն անընդունելի է:

Միևնույն ժամանակ, 2017 թվականի մարտին ԱրմԻնֆո-ի թղթակցի հետ զրույցում այն ժամանակ ՀԾԿՀ սակագնային քաղաքականության վարչության ղեկավար Գարեգին Բաղրամյանը հայտարարել էր, որ ուսումնասիրելով բոլոր գործոնները, այդ  թվում` գազի, պահմանն ու համակարգի շահագործմանն առնչվող ծախսերի կառուցվածքը, պարզ է դառնում, որ «Գազպրոմ-Արմենիա՚ ընկերության մարժան կազմում է մոտ 50 դոլար: «Այդ համատեքստում գազի սակագնի իջեցման հնարավորություն չկա», - ասել էր Բաղրամյանը: Անգրագետ ձևով շահարկելով թվերը, որոշակի շրջանակներ, ըստ Բաղրամյանի, մոռանում են այն մասին, որ «Գազպրոմ» ԲԲԸ վերջին հայտերը նախատեսում էին բաժանորդների և սակագների դիվերսիֆիկացում ըստ 6 խմբերի: Այդ դեպքում, հաշվարկելով արտահանվող և վաճառվող բնական գազի գնի միջև մարժան, ըստ փորձագետի, անհրաժեշտ է վերցնել միջին արժեքը, այլ ոչ թե սակագները սպառողների որոշակի խմբի համար: «Միջին գինը կազմում է 255 դոլար, որից մոտ 40-42 դոլարը կազմում է ԱԱՀ-ն, իսկ 150 դոլարը`արտահանվող գազի գինը: Այսինքն, մոտ 200 դոլար է կազմում գազի արժեքն ընկերության համար: Այս գնային գործոններն անհնար է վերանայել: Խոսք կարող է գնալ ընդամենը համակարգի պահպանման և շահագործման համար ընկերության ծախսերի կրճատման մասին», - նշել էր նա: Բայց այդ կրճատումներն էլ չեն կարող հանգեցնել ցանկալի գնային փոփոխությունների, ինչի մասին հայտարարում են քաղաքական գործիչները: Ներկայում, ընդհանուր առմամբ, ասել է փորձագետը, անհնար և անհիմն է 50 դոլարի մարժայի կառուցվածքում փորձել պատկերացնել ինչ-որ ավելորդ բան:

Հավելենք, որ վերջին ժամանակներն ավելի աշխուժորեն է տեղեկատվական արտանետումներ իրականացվում ռուսական գազի սակագնի հնարավոր բարձրացման առնչությամբ: Սակայն նման գործողություններին դեռ հունիսի 8-ին արձագանքել էրէներգետիկ ենթակառուցվածքների և բնական պաշարների նախարար Արթուր Գրիգորյանը, հայտարարելով, որ քիչ հավանական է համարում նման սցենարը, սակայն ռուսական բնական գազի գնի բարձրացման դեպքում երկիրը կարող է բանակցություններ սկսել Իրանից վառելիքի մատակարարումների շուրջ: «Հայաստանը շահագրգռված է էժան բնական գազի մատակարարումներով՚, - նշել է նախարարը: