Կանխատեսում. Իրանի միջոցով Մերձավոր Արեւելք էլեկտրաէներգիայի արտահանումը Հայաստանի աշխարհատնտեսական ռազմավարության առանցքային բաղադրիչն է

Արմինֆո. Իրանի ենթակառուցվածքների միջոցով Մերձավոր Արեւելքի շուկաներ էլեկտրաէներգիայի արտահանումն ունի 

երկարաժամկետ հեռանկարում Հայաստանի աշխարհատնտեսական ռազմավարության առանցքային բաղադրիչ դառնալու բոլոր հեռանկարները: ԱրմԻնֆո-ին այդպիսի կարծիք է հայտնել էներգետիկ անվտանգության ոլորտի փորձագետ Վահե Դավթյանը ։

<Նման ռազմավարության իրականացումը ենթադրում է աշխարհաքաղաքական աջակցություն, առաջին հերթին՝ ռուսական ։ Հենց Մոսկվան, հաշվի առնելով իր ներկայությունը հայկական էներգետիկ շուկայում, ինչպես նաև Մերձավոր Արևելքում սեփական դիրքերի ամրապնդման շահագրգռվածությունը, կարող է դառնալ նման նախագծի շահառուն։  Այդ առումով ռուսական մասնակցությունը Հայկական ատոմակայանի ընթացիկ արդիականացմանը, Հայաստանում ատոմային էներգետիկայի զարգացման երկարաժամկետ ռազմավարության մշակմանն ու իրականացմանը առանցքային նշանակություն ունի>, - ընդգծել է նա: 

Ընդ որում, փորձագետի կանխատեսմամբ, միջուկային էներգետիկան մի ոլորտ է, որտեղ Ռուսաստանի եւ ԵՄ-ի միջեւ բախումը մշտական բնույթ կունենա: Այս լույսի ներքո Դավթյանը նշել է Մեծամորի ԱԷԿ-ի, թուրքական <Աքքույու> ատոմակայանի, հունգարական <Պակշ> ԱԷԿ-ի, բուլղարական <Բելենեի> առնչությամբ Բրյուսելի մեղադրանքները. բոլոր նախագծերը իրականացվում են Մոսկվայի մասնակցությամբ կամ աջակցությամբ: Ռուսաստանի կողմից դեռևս 2015 թվականին տրամադրված 270 մլն դոլարի վարկով ՀԱԷԿ շահագործման ժամկետի 10 տարով երկարաձգման լույսի ներքո՝ փորձագետը  ՀԱԷԿ-ին ուղղված բրյուսելցի պաշտոնյաների <հարձակումները> Հայաստանի ազգային շահերի անտեսման վկայություն է համարում:

Դավթյանի կանխատեսմամբ ՝ առանց ԱԷԿ-ի, Հայաստանն ուղղակի ի վիճակի չի լինի ապահովել էլեկտրաէներգիայի կայուն արտահանում արտաքին շուկաներ ։  Եվ դեռևս խորհրդային էներգետիկների մտահղացմամբ, հայկական պրոֆիցիտային և արտահանմանն ուղղված էներգահամակարգի մոդելը մինչ օրս պահպանվել է հենց ԱԷԿ-ի շնորհիվ։ Այս առումով փորձագետը ցավով նշել է Հայաստանում ատոմային էներգետիկայի ապագայի հայեցակարգային տեսլականի բացակայությունը: Յուրաքանչյուր նոր կառավարություն, ըստ նրա, միայն առաջարկում է իր մոտեցումները, որոնք, ընդհանուր առմամբ, բացառապես հռետորական բնույթ են կրում ։

<Մինչդեռ Հայաստանում ատոմային էներգետիկայի զարգացումն այսօր բացարձակ անհրաժեշտություն է։ Հակառակ դեպքում, հաշվի առնելով տարածաշրջանի էներգետիկ շուկաների կառուցվածքի տրանսֆորմացիան, հարցականի տակ կհայտնվի հանրապետության ինտեգրումը <Հյուսիս-Հարավ> միջազգային էլեկտրաէներգետիկ միջանցքին ՝ Իրանի, Վրաստանի և Ռուսաստանի մասնակցությամբ։ Արտաքին շուկաներում, հատկապես Վրաստանում և Իրանում, Հայաստանում արտադրվող էլեկտրաէներգիայի մասնաբաժնի նվազման ուղղությամբ առաջին բացասական միտումներն արդեն ակնհայտ են ։  Եվ այդ միտումներն անխուսափելիորեն փոխկապակցված են հայ-վրացական և հայ-իրանական հարաբերությունների դինամիկայի հետ ։   Համապատասխանաբար, ատոմային էներգետիկան պետք է դիտարկել որպես ոչ միայն աշխարհատնտեսական, այլ նաև Հայաստանի աշխարհաքաղաքական արտաքին օրակարգի անբաժան մաս>, - ամփոփել է փորձագետը ։