Արմինֆո. S & P-ն կանխատեսում է 2020թ. Հայաստանի ՀՆԱ 2% անկում՝ 2019թ. 7,6 տոկոս փաստացի աճի համեմատ, իսկ 2021թ. - ին, S&P-ի սպասումներով, Հայաստանի ՀՆԱ-ն 4,9% աճ կարձանագրի: Այս մասին նշվում է S&P-ի <Հայաստան. մակրոտնտեսական հեռանկարները անորոշության շրջանում> զեկույցում, որտեղ ներկայացվում են սուվերեն վերլուծության առանցքային գործոնները։
Զեկույցում նշված է, որ 2020 թվականին գլոբալ աճը կդանդաղի՝ COVID-19 համավարակի հետեւանքների պատճառով: Այսպես, S & P-ն 2020թ-ի համար կանխատեսում է. Ռուսաստանում ՀՆԱ - ի անկում 4,8% - ով, Չինաստանում ՝ ՀՆԱ - ի աճի դանդաղում մինչև 1,2%, եվրագոտում ՝ ՀՆԱ - ի անկում 7,3% - ով, ԱՄՆ-ում ՝ ՀՆԱ-ի անկում 5,2% - ով ։ Իսկ համաշխարհային ՀՆԱ-ի գծով S&P-ն սպասում է 2,4 տոկոս անկում։ Եվ դա 2019 թվականին ՀՆԱ-ի փաստացի աճի համեմատ․ Ռուսաստանում ՝ 1,3 տոկոսով, եվրագոտում ՝ 1,2 տոկոսով, ԱՄՆ - ում ՝ 2,3 տոկոսով, Չինաստանում ՝ 6,1 տոկոսով, իսկ համաշխարհային ՀՆԱ - ի ՝ 2,9 տոկոսով։
Հայաստանի բանկային հատվածը անորոշության շրջանում
S & P նշում է երեք ռիսկեր. Առաջին՝ COVID-19-ի տարածում, երկրորդ՝ բանկային հատվածի դոլարայնացման բարձր մակարդակ, երրորդ՝բարձր կախվածություն արտաքին պարտքային ֆինանսավորումից։
ՀՆԱ-ի % չափով պետական աջակցություն
Հայաստանը ՝ 3%, Վրաստանը ՝ 4%, Ադրբեջանը ՝ 3%, Ռուսաստանը ՝ 3-6%, Ուկրաինան ՝ 2-3%, Ղազախստանն ու Ուզբեկստանը ՝ 9 – ական տոկոս։
Հիմնական տոկոսադրույքը
Հայաստան ՝ 5% (նվազում 50 բազիսային կետով), Վրաստան ՝ 8,5% (նվազում 50 բազիսային կետով), Ադրբեջան ՝ 7,25% (առանց փոփոխության), Ռուսաստան ՝ 5,5% (նվազում 50 բազիսային կետով), Ուկրաինա ՝ 8% (նվազում 200 բազիսային կետով), Բելառուս ՝ 8,75% (առանց փոփոխության), Ղազախստան ՝ 9,5% (նվազում 250 բազիսային կետով) և Ուզբեկստան ՝ 15% (նվազում 100 բազիսային կետով):
Վարկային արձակուրդներ
Հայաստան․ ֆիզիկական անձանց համար՝ 2-3 ամիս (տոկոսագումարները և վարկի հիմնական գումարը), իսկ իրավաբանական անձանց՝ 3-6 ամիս (անհատական պայմաններով): Վրաստան․ ֆիզիկական անձանց համար՝ 3 ամիս, իսկ իրավաբանական անձանց՝ 4 ամիս, եւ երկու դեպքում էլ խոսքը վերաբերում է տոկոսադրույքների եւ վարկի մայր գումարի հետաձգմանը: Ադրբեջան․ ֆիզիկական անձանց համար անհատական պայմաններ, իսկ իրավաբանական անձանց համար՝ 3-6 ամիս տարկետում (անհատական մոտեցմամբ): Ռուսաստան․ ֆիզիկական անձանց համար կիրառելի է անհատական կարգով, եթե եկամուտը նվազի 30% - ով, իսկ իրավաբանական անձանց համար՝ 3-6 ամսվա հետաձգում (անհատական մոտեցմամբ): Ուկրաինա․ ֆիզիկական անձանց եւ իրավաբանական անձանց համար՝ անհատական պայմաններով: Բելառուս․ տարկետում յուրաքանչյուր բանկը կիրառում է անհատապես՝ ինչպես ֆիզիկական անձանց, այնպես էլ իրավաբանական անձանց համար: Ղազախստան․ ֆիզիկական անձանց եւ իրավաբանական անձանց համար (ՓՄՁ)՝ 3 ամիս (տոկոսադրույքներ եւ վարկի հիմնական գումար): Ուզբեկստան. տոկոսագումարների և վարկի մայր գումարի հետաձգումը կիրառվում է ինչպես ֆիզիկական անձանց, այնպես էլ իրավաբանական անձանց (ՓՄՁ և գործարարների) համար ՝ մինչև 2020թ. հոկտեմբերի 1-ը:
Կորպորատիվ հատվածի հիմնական խնդիրները
S & P նշում է երեք ռիսկերը. առաջին ՝ հումքային ապրանքների գները նվազում են։ Երկրորդ՝ COVID-19-ի ազդեցություն։ Երրորդ՝ կապիտալի շուկաներ անկայուն մուտք։ Brent տեսակի նավթի գինը կանխատեսվում է 2020 թվականին ՝ բարելի դիմաց 30 դոլարի մակարդակում,իսկ 2021 թվականին ՝ բարելի դիմաց մինչեւ 50 դոլար: Ոսկու գինը 2020 թվականին կկազմի 1500 դոլար մեկ ունցիայի համար, ալյումինը ՝ 1700 դոլար մեկ տոննայի համար, պղինձը ՝ 5800 դոլար մեկ տոննայի համար, նիկելը ՝ 13000 դոլար մեկ տոննայի համար, ցինկը ՝ 2100 դոլար մեկ տոննայի համար, երկաթի հանքաքարը ՝ 75 դոլար մեկ տոննայի համար։ Նշված մետաղների մեծամասնությամբ 2021 թվականին սպասվում է գների բարձրացում՝ բացառությամբ ոսկու եւ երկաթի հանքաքարի, ընդ որում՝ ոսկու գծով կանխատեսվում է գնի իջեցում մինչեւ 1400 դոլար մեկ ունցիայի դիմաց եւ հետագայում մինչեւ 1300 դոլար մեկ ունցիայի դիմաց 2022 թվականին։
S & P-ն ուշադրություն է դարձնում հինգ առանցքային կետերի ՝ 1) աննախադեպ կրկնակի շոկ․ նախ ՝ Covid-19-ի պատճառով խիստ մեկուսացումից, եւ երկրորդ ՝ հումքային ապրանքների գների անկումից; 2) Հետևանքների մեղմացման պահպանողական ֆինանսական քաղաքականություն; 3) հիմնական՝ իրացվելիությունը; չհեջավորված արժութային ռիսկը ռիսկ է:
Նշենք, որ ՀԲ - ն Հայաստանի համար կանխատեսում է 2020 թվականին ՀՆԱ-ի աճի դանդաղում մինչեւ 1,7 տոկոս (բազային սցենարով), սակայն չի բացառում նաեւ ավելի ծանրակշիռ դանդաղում ՝ ընդհուպ անկում: ԱՄՀ - ն Հայաստանի համար կանխատեսում է ՀՆԱ անկում 2020 թվականին 1,5% - ով ։ Fitch - ը Հայաստանի համար կանխատեսում է ՀՆԱ-ի աճի դանդաղում 2020 թվականին մինչեւ 0,5 տոկոս: Հայաստանի 2020 թվականի պետբյուջեում ՀՆԱ-ի ամրագրված դինամիկան վերանայվել է 2% անկման ուղղությամբ (նախկինում հաստատված 4,9% աճի փոխարեն): Հայաստանի Կենտրոնական բանկը 2020 թվականի համար կանխատեսում է ՀՆԱ-ի աճի դանդաղում մինչեւ ստագնացիոն 0,7 տոկոս։