Երկուշաբթի, 15 Հունիսի 2020 15:53

Արմինֆո. ՀՀ Կենտրոնական բանկի գնահատմամբ ՝ 2020 թվականի արդյունքներով Հայաստանի տնտեսության աճը բացասական կլինի: Այս մասին ՀՀ ԱԺ ֆինանսաբյուջետային հարցերի մշտական հանձնաժողովի նիստում հաղորդել է Կենտրոնական բանկի նորընտիր նախագահ Մարտին Գալստյանը՝ ներկայացնելով ՀՀ ԿԲ դրամավարկային քաղաքականության կատարման հաշվետվությունը,: Այդ կապակցությամբ նա ընդգծել է, որ անկումը կլինի սպասվածից ցածր։

 

Մասնավորապես, նրա խոսքով, բացասական համատեքստում համավարակն առավել էական ազդեցություն կունենա հանրային սննդի եւ կեցության կազմակերպման, զբոսաշրջային արդյունաբերության, սպասարկման ոլորտի եւ շինարարության վրա, մինչդեռ ագրոհատվածը գրեթե չի զգա որեւէ ազդեցություն: Միաժամանակ, ԿԲ նորընտիր ղեկավարը նշել է, որ պահպանվող անորոշության պայմաններում ակնկալվում է մասնավոր սպառման եւ մասնավոր ներդրումների նվազում:

 

Առաջարկի նվազումը, որն իր հերթին պայմանավորված էր աշխատուժի առաջարկի կրճատմամբ ՝ համավարակի տարածման պատճառով, ըստ ԿԲ-ի հետազոտության, կվերականգնվի դանդաղ տեմպերով: Նման իրավիճակը, Գալստյանի խոսքով, պայմանավորված կլինի արտաքին պահանջարկի վերականգնման դինամիկայով և պահպանվող անորոշությամբ։

 

Սակայն ավելի վաղ, ըստ բազային սցենարի, սպասվում էր, որ հարկաբյուջետային և դրամավարկային խթանող քաղաքականության իրականացման արդյունքում, անորոշության նվազման հետ մեկտեղ, տարվա երկրորդ կեսից Հայաստանի տնտեսությունը պետք է սկսեր վերականգնողական թրենդ։ Որպես հետևանք ՝ ԿԲ-ն ՀՀ տնտեսական աճ էր ակնկալում 2020 թվականի արդյունքներով ՝ 0,7 տոկոսի մակարդակում, մինչդեռ, առանց հաշվի առնելու  կորոնաճգնաժամը, կանխատեսվում էր մինչև 5,3 տոկոս աճ։

 

Դրա հետ մեկտեղ՝ Հայաստանում եւ տարածաշրջանի այլ երկրներում զգալիորեն աճել է ֆինանսական շուկայի փոփոխականությունը, ինչն ուղեկցվել է ռուսական ռուբլու եւ այլ երկրների արժույթների արժեզրկմամբ: Հայաստանում, Գալստյանի խոսքով, նաեւ տեղի է ունեցել գնանկումային ճնշում, որն, այնուամենայնիվ, ավելի քիչ է եղել, քան տարածաշրջանի մյուս երկրներում: Դա կապված է ՀՀ ԿԲ-ի կողմից տարիներ շարունակ իրականացվող ցածր գնաճի քաղաքականության հետ։ Հաշվի առնելով ցածր գնաճային միջավայրը եւ համաշխարհային տնտեսության անորոշության հնարավոր ազդեցությունը՝ ԿԲ-ն երկու անգամ (մարտին եւ ապրիլին) վերանայել է վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը իջեցման ուղղությամբ, որն այսօր գտնվում է 5 տոկոսի մակարդակում: Նա պարզաբանել է, որ տոկոսադրույքի նվազումը, որն արդեն օրթոդոքս քայլ էր, նպատակ էր հետապնդում միջնաժամկետ հեռանկարում ապահովել Հայաստանում գների կայունությունը: Մինչդեռ, ինչպես նշել է Գալստյանը, տարածաշրջանի մյուս երկրները, ֆինանսական կայունության ավելի բարձր մակարդակի պայմաններում, ստիպված են եղել կամ բարձրացնել վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը, կամ թողնել անփոփոխ: Այդ կապակցությամբ ԿԲ ղեկավարը հայտարարել է միջնաժամկետ հեռանկարում անհրաժեշտ խթանող դրամավարկային դիրքորոշման պահպանման մասին։ Դրա հետ մեկտեղ՝ նա նշել է, որ ստեղծված պայմաններում դրամավարկային քաղաքականության դերը սահմանափակվել է, քանի որ առկա գործիքակազմը թույլ չի տալիս ազդել տնտեսության անորոշության վրա, որը  պայմանավորված է առողջապահական խնդիրներով: Եվ այդ առումով ԿԲ ղեկավարը կարևորել է երկրում մակրոտնտեսական կայունության պահպանումը, ինչը թույլ կտա բարձրացնել ստեղծված պայմաններում կառավարության կողմից իրականացվող ծրագրերի արդյունավետությունը։ Ամփոփելով ՝ Գալստյանը նշել է, որ ԿԲ-ն շարունակում է վերլուծել և վերահսկել իրավիճակը ։ Կարգավորիչը հետևողական կլինի իր քաղաքականության մեջ և կմշակի տարբեր հնարավոր սցենարներ, որոնցից մեկի զարգացման դեպքում կկարողանա ապահովել գների կայունությունը երկրում։

 

Հիշեցնենք, որ ըստ ՀՀ Վիճակագրական կոմիտեի տվյալների, տնտեսական ակտիվությունը 2020 թվականի հունվար-ապրիլ ամիսներին կրճատվել է տարեկան 1,7%-ով (նախորդ տարվա 7% աճի դիմաց): ՀԲ-ի նոր (հունիսյան) կանխատեսումների համաձայն, Հայաստանի ՀՆԱ անկումը 2020թ. կկազմի 2,8%: ԱՄՀ-ն իր ապրիլյան կանխատեսման մեջ Հայաստանի համար 2020 թվականին ՀՆԱ-ի 1,5 տոկոս անկում էր ակնկալում։ ՀՀ կառավարության կանխատեսումներով՝ 2020 թվականին ՀՆԱ-ի անկումը կկազմի 2 տոկոս։