Արմինֆո. Հայաստանի բանկային համակարգը 2020 թվականի հունվար-սեպտեմբեր ամիսներին հարկերի գծով պետական գանձարան է ուղղել 38 մլրդ դրամ կամ $ 78 մլն, ինչը 10% - ով ցածր է տարեկան վաղեմության ցուցանիշից: Այդ գումարի 87,4% - ը կամ 33,2 մլրդ դրամը վճարվել է ուղղակի հարկերով (այդ թվում ՝ շահութահարկ եւ եկամտահարկ) ՝ տարեկան 15% անկումով ։
Ինչպես վկայում են ՀՀ Պետեկամուտների կոմիտեի տվյալները, Հայաստանի 1000 խոշոր հարկատուների վճարումների ընդհանուր ծավալում 17 բանկերին բաժին է ընկնում 5,3% (նախորդ տարվա 5,5% - ի դիմաց):
Հարկ վճարողների առաջին հնգյակում են ACBA Bank-ը, Ամերիաբանկը, Արմսվիսբանկը, Հայբիզնեսբանկը և Արդշինբանկը, որոնք 2020թ. 9 ամիսների ընթացքում պետական գանձարան են ուղղել ընդհանուր առմամբ 19 մլրդ դրամ (տարեկան անկումը 18%), որից 16.7 մլրդ դրամը՝ ուղղակի հարկերով (տարեկան անկումը 25%):
Ըստ աղբյուրի, 2020 թվականի 9 ամիսների արդյունքներով Հայաստանի խոշորագույն հարկատուների առաջին հարյուրյակում գործող 17 բանկերից հայտնվել է 12-ը։
Խոշոր հարկ վճարողների ցանկում վճարումների ծավալով առաջատար է ACBA Bank-ը, որն զբաղեցրել է 22-րդ տեղը (մեկ տարի առաջ 20 - ի փոխարեն)՝ պետբյուջե ուղղելով 4.3 մլրդ դրամ, որից 3.6 մլրդ դրամը ՝ ուղղակի հարկերը (այդ թվում ՝ շահութահարկը և եկամտահարկը)։ Դրան հաջորդում են Ամերիաբանկը ՝ 24-րդ տեղը (նախորդ տարվա 15 - ի դիմաց) ՝ 4.2 մլրդ դրամ, եւ դա գրեթե ամբողջությամբ ուղղակի հարկերով, Արմսվիսբանկը ՝ 29 - րդ տեղը (նախորդ տարվա 60-ի դիմաց) ՝ 3.7 մլրդ դրամ , որից 2.9 մլրդ - ը ՝ ուղղակի հարկերով, Հայբիզնեսբանկը ՝ 32 - րդ տեղը (նախորդ տարվա 33 - ի դիմաց) ՝ 3.6 մլրդ դրամ, որից 3.2 մլրդ-ը ՝ ուղղակի հարկերով: Եվ առաջատարների հնգյակը եզրափակում է Արդշինբանկը ՝ 37-րդ տեղը (նախորդ տարվա 39 - ի դիմաց), որը վճարել է 3.2 մլրդ դրամ, որից 2.8 մլրդ-ը ՝ ուղղակի հարկերով ։
Առաջին հարյուր խոշոր հարկատուների թվում են նաեւ Կոնվերս Բանկը ՝ 41 - րդ տեղը (նախորդ տարվա 46-րդ տեղի դիմաց)՝ վճարելով 3 մլրդ դրամի հարկ, որից 2.6 մլրդ - ը ՝ ուղղակի հարկերով, Ինեկոբանկը ՝ 48 - րդ տեղը (նախորդ տարվա 36-ի դիմաց) ՝ 2.5 մլրդ դրամ (այդ թվում ՝ ուղղակի հարկերով ՝ 2.4 մլրդ դրամ), Յունիբանկը ՝ 52 - րդ տեղը (նախորդ տարվա 67 - ի դիմաց) ՝ 2.3 մլրդ դրամ, որից 1.9 մլրդ դրամը՝ ուղղակի հարկերով; Հայէկոնոմբանկ-56-րդ տեղը (նախորդ տարվա 52-ի դիմաց)՝ 2.2 մլրդ, որից 2 մլրդ - ը'՝ուղղակի հարկերով; ՎՏԲ-Հայաստան բանկը ՝ 59 - րդ տեղը (95 - ի փոխարեն) ՝ 2.1 մլրդ, որից 1.8 մլրդ - ը ՝ ուղղակի հարկերով: ԱՐԱՐԱՏԲԱՆԿ-79-րդ տեղը (81-րդ տարի առաջ)՝ 1.7 մլրդ, որից 1.3 մլրդ-ը՝ուղղակի հարկերով, Evocabank - 91-րդ տեղը (նախորդ տարվա 110 – րդի դիմաց)՝ 1.5 մլրդ, որից 1.4 մլն – ը՝ ուղղակի հարկերով:
Հայաստանի խոշոր հարկատուների երկրորդ հարյուրյակում են՝ Էյչ - Էս-Բի-Սի Բանկ Հայաստան՝ 101 - րդ տեղ (88 - ի փոխարեն)՝ 1.3 մլրդ, այդ թվում՝ 987.4 մլն ուղղակի հարկերով, IDBank-134 - րդ տեղ (նախորդ 124 - ի դիմաց)՝965 մլն, որից 897 մլն՝ ուղղակի հարկերով, Բիբլոս Բանկ Հայաստան՝194-րդ (նախորդ տարվա 172-ի դիմաց)՝ 643.6 մլն դրամ, այդ թվում 617.1 մլն դրամ՝ ուղղակի հարկերով:
Հայաստանի 1000 խոշոր հարկատուների ցուցակում ընդգրկվել են նաեւ Մելլաթ Բանկը ՝ 224-րդ տեղը (նախորդ տարվա 164-ի դիմաց), որը 561.2 մլն դրամի հարկ է վճարել, որից 405.3 մլն - ը ՝ ուղղակի հարկերով, եւ Արցախբանկը ՝ 641-րդ տեղը (նախորդ տարվա 739-ի դիմաց) ՝ 186.9 մլն դրամ, որից 165.4 մլն ՝ ուղղակի հարկերով։
Նշենք, որ 2019 թվականի հունվար-սեպտեմբեր ամիսներին հարկ վճարողների առաջին հնգյակի կազմում էին Ամերիաբանկը, ԱԿԲԱ-Կրեդիտ Ագրիկոլ Բանկը (այժմ վերանվանված ACBA Bank), Հայբիզնեսբանկը, Ինեկոբանկը եւ Արդշինբանկը, որոնք ընդհանուր առմամբ 9 ամսվա ընթացքում պետական գանձարան էին ուղղել 23.2 մլրդ դրամ (տարեկան աճը ՝ 12%), որից 22.2 մլրդ դրամը ՝ ուղղակի հարկերով (տարեկան աճը ՝ 18%) ։ Իսկ ընդհանուր առմամբ բանկային համակարգը (բոլոր 17 բանկերը) 2019 թվականի 9 ամիսների ընթացքում հարկերի գծով պետական գանձարան է փոխանցել 42.3 մլրդ դրամ (տարեկան 10% աճ), որից 94.5% - ը կամ 40 մլրդն՝ ուղղակի հարկերով (տարեկան 16% աճով): (Դրամի հաշվարկային փոխարժեքը դոլարի նկատմամբ 30.09.2010 թ. - ի դրությամբ՝488.41 դրամ/$1):