Երեթշաբթի, 3 Նոյեմբերի 2020 12:07

Արմինֆո. COVID-19 պանդեմիայի եւ շարունակվող ռազմական գործողությունների հետեւանքով առաջացած անորոշության պայմաններում  անհրաժեշտ է ապահովել հարկաբյուջետային միջոցների սահուն կոնսոլիդացիա՝ բյուջետային ցուցանիշների եւ պետական պարտքի ցուցանիշների ապահովման նպատակով: Այս մասին նոյեմբերի 3-ին ԱԺ տնտեսական հարցերի ու ֆինանսավարկային եւ բյուջետային հարցերի մշտական հանձնաժողովների համատեղ նիստում հայտարարել է ՀՀ ֆինանսների նախարար

Ատոմ Ջանջուղազյանը՝ ներկայացնելով 2021 թվականի պետական բյուջեի նախագիծը:

 

Նախարարի խոսքով, հաջորդ տարի կառավարության գլխավոր նպատակը կլինի տնտեսության վերականգնմանն աջակցելը ՝ միաժամանակ չնվազեցնելով 2020 թվականի համար սահմանված նշաձողերը: Նախատեսվում է, մասնավորապես, պետբյուջեի ծախսերի որոշակի ավելացում։ Դա նշանակում է կապիտալ ծախսերի պահպանում նախկին մակարդակում, ինչը պետք է հանգեցնի տնտեսության աճի ներուժի ավելացմանը ։ Հաշվի են առնվել նաեւ պետության հնարավորությունները՝ հատկապես հաշվի առնելով երկրի ՀՆԱ-ի նկատմամբ կապիտալ ծախսերի հարաբերակցությունը, որոնք պետք է գերազանցեն նախորդ տարիների կապիտալ ծախսերի միջին ծավալը: Ինչպես նշել է նախարարը, վստահություն կա,  որ համատեղ ջանքերով կհաջողվի բարձրացնել այդ հնարավորությունները։

 

Ինչ վերաբերում է եկամուտներին, ապա, ինչպես նշել է Ջանջուղազյանը, 2021 թվականին նախատեսվում է ստանալ 1,569 տրլն դրամ, որից 96 տոկոսը կամ 1,500,9 տրլն դրամը պետք է կազմի հարկային հատկացումները: Ընդ որում, հարկեր - ՀՆԱ հարաբերակցությունը կկազմի 23.3% ՝ 21.2% - ի դիմաց։ Ընդ որում, դրամաշնորհները համեմատաբար փոքր կշիռ կունենան պետբյուջեում ։ Ընթացիկ տարում դրանք կկազմեն 23.2 մլրդ դրամ, որից 7 մլրդ դրամը ՝ պետական գանձարանի աջակցության, մնացածը ՝ նպատակային ծրագրերի իրականացման համար ։ Նախարարը նաև անհրաժեշտ է համարում վերանայել շրջանառության հարկին վերաբերող դրույթը, որը պետք է դիտարկվի՝ որպես այլընտրանքային հարկատեսակ, այլ ոչ թե՝ արտոնություն: Այս հարկատեսակը, նախարարի խոսքով, օգտագործվել է ՝ հաշվի առնելով այլ պետությունների փորձը, բայց ոչ՝դրա լավագույն տարբերակը ։ Նա հավելել է, որ աշխատանքներ են տարվում գյուղատնտեսության արտադրանքի փաստաթղթավորման ապահովման ուղղությամբ ։

 

Ջաջուղազյանը նշել է, որ մեծ նշանակություն կունենա նաեւ ֆիզիկական անձանց եկամուտների համընդհանուր հայտարարագրման ինստիտուտի ներդրումը, ինչը շատ կարեւոր է ինչպես վարձու աշխատողներ չհամարվող ֆիզիկական անձանց ներուժի բացահայտման, այնպես էլ՝ տեղեկատվության բացահայտման տեսանկյունից, որը կարող է օգտագործվել այլ ուղղություններով քաղաքականություն մշակելու համար, ինչպիսիք են՝ սոցիալական աջակցությունը, առողջապահությունը եւ այլն:

 

Նախարարը հիշեցրել է, որ ընթացիկ տարում Հայաստանի պետական բյուջեն երկու անգամ փոփոխությունների է ենթարկվել, ինչը պայմանավորված է կորոնավիրուսի համաճարակի բացասական հետեւանքների հաղթահարմամբ եւ ռազմական գործողություններով, որոնք չէին կարող իրենց ազդեցությունը չունենալ տնտեսության, եւ, որպես հետեւանք, պետական գանձարանի եկամտային մասի վրա: Ցավոք, շարունակել է նա, երկու գործոններն էլ այսօր շարունակում են առկա լինել, ինչի արդյունքում անորոշության մակարդակը շարունակում է բավականին բարձր մնալ

 

Նշենք, որ չնայած Հայաստանի տնտեսությունում առկա դժվարություններին՝ 2021 թվականի պետբյուջեն ենթադրում է 215 մլրդ դրամով կապիտալ ծախսերի ավելացում: ՀՆԱ - ի նկատմամբ կապիտալ ծախսերի ծավալը կկազմի 3,2 տոկոս ՝ ամենաբարձրերից մեկը բոլոր տարիների ընթացքում ։ Կառավարությունը մտադիր չԷ կրճատել նաեւ ընթացիկ ծախսերը, մասնավորապես՝ առողջապահության, կրթության, սոցիալական աջակցության համար: Դրանք կաճեն՝  2020-ի, և նույնիսկ նախաճգնաժամային 2019-ի համեմատ ։ Մասնավորապես, 2019 թվականի համեմատ, առողջապահության ծախսերը կաճեն 2,1 տոկոսով, կրթության եւ մշակույթի ծախսերը ՝ 1,2 տոկոսով: Սոցապահովության ծախսերը 2020 թվականի համեմատ կաճեն 2,2 տոկոսով։ Ծախսերը կհաջողվի պահպանել բյուջեի համալրման համար վարկերի շնորհիվ, որոնք հանրապետությունը ստանում է ԱՄՀ-ից (մինչեւ 420 մլն դոլար):