Արմինֆո.Հայաստանի պետական պարտքը 2020 թվականի հոկտեմբերին աճել է 1,5 տոկոսով ՝ սեպտեմբերի 1,4 տոկոս անկումից հետո, ինչը պայմանավորված է ներքին պարտքի դինամիկայի շրջադարձով՝ 1,7 տոկոս անկումից մինչեւ 6,8 տոկոս աճ՝ արտաքին պարտքի անկման 1.3 տոկոսից մինչեւ 0,1 տոկոս դանդաղման դեպքում:
Արդյունքում՝ Հայաստանի պետական պարտքը 2020թ. նոյեմբերին կազմել է $ 7.976 մլրդ (3.9 տրլն դրամ), մասնավորապես արտաքին պարտքը' $5.970 մլրդ (2.9 տրլն դրամ), իսկ ներքին պարտքը' $2.01 մլրդ (990.2 մլրդ դրամ): Այս մասին են վկայում ՀՀ ֆինանսների նախարարության հրապարակած տվյալները։
2020 թվականի հունվար-հոկտեմբեր ամիսներին Հայաստանի պետական պարտքն աճել է 9 տոկոսով (2019թ. 10 ամսվա ընթացքում 2,8 տոկոս աճի դիմաց): Ընդ որում, արտաքին պարտքի 3,2% համեստ 10-ամսյա աճն ուղեկցվել է ներքին պարտքի 30,5% աճով, այն դեպքում, երբ մեկ տարի առաջ աճի տեմպը շատ ավելի համեստ էր ՝ արտաքին պարտքի 0,7% աճն ուղեկցվել է ներքին պարտքի 11,4% աճով:
Տարեկան կտրվածքով (2020թ. հոկտեմբերին ՝ 2019թ. Հոկտեմբերի համեմատ) Հայաստանի պետական պարտքի աճը արագացել է՝ 6%-ից մինչեւ 12,4%։ Դա պայմանավորված էր արտաքին պարտքի աճի չափավոր արագացմամբ՝ 3,7 տոկոսից մինչեւ 6,6 տոկոս, ներքին պարտքի աճի ծանրակշիռ արագացմամբ ՝ 15,4 տոկոսից մինչեւ 34 տոկոս:
Արտաքին պարտքի կառուցվածքում 92,1% - ը կամ 5.5 մլրդ դոլարը բաժին է ընկել կառավարությանը, իսկ մնացած 7,9% - ը կամ 477,3 մլն դոլարը՝ ԿԲ-ին՝ նախորդ տարվա 90,8% - ի եւ 9,2% - ի դիմաց: Ընդ որում, կառավարության արտաքին պարտքն արագացրել է տարեկան աճը՝ 6,3 տոկոսից հասցնելով 7,8 տոկոսի, իսկ ԿԲ արտաքին պարտքի անկումը պահպանվել է տեմպերի դանդաղմամբ՝ 9,4 տոկոսից հասնելով 7,2 տոկոսի: Միայն 2020 թվականի հունվար-հոկտեմբեր ամիսներին կառավարության արտաքին պարտքն աճել է 3,8 տոկոսով, ԿԲ արտաքին պարտքի 2,5 տոկոսով անկման դեպքում, նույն կերպ, 2019թ. հունվար-հոկտեմբեր ամիսներին կառավարության պարտքի 1,5 տոկոսով աճը ուղեկցվել է ԿԲ-ի 6,5 տոկոս անկմամբ:
Իսկ ներքին պետական պարտքի կառուցվածքում պետական պարտատոմսերի դոմինանտը մինչեւ նոյեմբեր հասել է 95,3 տոկոսի (մեկ տարի առաջվա 91,9 տոկոսի դիմաց) ՝ գերազանցելով 1.9 մլրդ դոլարը կամ
943.9 մլրդ դրամ, բացարձակ մեծության տարեկան աճի արագացմամբ ՝ 21% - ից մինչև 35.7%, ընդ որում ՝ միայն այս տարվա հունվար-հոկտեմբերին աճը նույնպես կազմել է 35.7%: Այնուհետև հաջորդում են հայկական եվրաբոնդերը՝ 93.8 դոլար կամ 46.3 մլրդ դրամ, որոնց մասնաբաժինը տարվա ընթացքում նվազել է 8.1% - ից մինչև 4.7%, բացարձակ մեծության տարեկան անկման արագացմամբ ՝ 20.1%-ից մինչև 24.5%, ընդ որում, միայն հունվար - հոկտեմբերին անկումը կազմել է գրեթե նույնքան՝ 24.4%: Ներքին պետական պարտքի կառուցվածքում 2019թ. օգոստոսից զրոյացվել են երաշխիքները, որոնց ծավալը 2017թ. - ից սկսած կազմել է 9 մլն դոլար:
Նշենք, որ Համաշխարհային բանկը հոկտեմբերյան նորացված կանխատեսման մեջ վատթարացրել է Հայաստանի ՀՆԱ-ի նկատմամբ 2020 թվականի պետական պարտքի հարաբերակցության սպասումները մինչեւ 63,8 տոկոս աճի ուղղությամբ (2019թ. փաստացի 53,5 տոկոսից) ՝ ավելի վաղ սպասվող 57,2 տոկոսի դիմաց: Իսկ 2021 թվականի համար ՀԲ - ն կանխատեսում է այդ ցուցանիշի աննշան նվազում ՝ մինչեւ ՀՆԱ - ի 63,6 տոկոս: Նույն կանխատեսման մեջ ՀԲ - ն վատթարացրել է Հայաստանի ՀՆԱ-ի դինամիկայի գծով սպասումները ՝ 2020 թվականին մինչեւ 6,3 տոկոս անկում (նախկինում ակնկալվող 2,8 տոկոս անկման եւ 2019թ.փաստացի 7,6 տոկոս աճի դիմաց), ընդ որում, 2021 թվականին կանխատեսելով ՀՆԱ-ի 4,6 տոկոս աճ: ՀՀ Վիճակագրական կոմիտեի տվյալներով ՝ 2020թ. հունվար-հոկտեմբեր ամիսներին տնտեսական ակտիվության անկումը կազմել է տարեկան 6,7%՝ 2019թ. նույն ժամանակահատվածի 7,1% աճի դիմաց:
Հիշեցնենք, որ 2020թ. հունվարի 1-ի դրությամբ Հայաստանի ընդհանուր պետական պարտքը կազմել է 3.5 տրլն դրամ կամ $ 7.3 մլրդ ,որի կառուցվածքում արտաքին պարտքը կազմում է 2.8 տրլն դրամ կամ $5.8 մլրդ, իսկ ներքին պարտքը' 737.2 մլրդ դրամ կամ $1.5 մլրդ: Հայաստանի պետական պարտքը 2019թ. աճել է 5.8%-ով' արտաքին պարտքի 4,6% աճի հաշվին՝ ներքին պարտքի 10.7% աճի դեպքում: