"Արմօյլ" նավթաքիմիական գործարանը խոստանում է արտադրությունն սկսել արդեն 2021 թվականի հուլիսին  

Արմինֆո.Արդեն մեկ ամիս անց Կոտայքի մարզի Եղվարդ քաղաքի Նատի շրջանում նավթաքիմիական գործարանը կսկսի մեքենայի յուղի և բիտումի արտադրությունը։ "Գործարանի շինարարությունն ավարտվել է երկու տարի առաջ, սակայն արհեստականորեն ստեղծված մի շարք խնդիրների պատճառով մենք ոչ մի կերպ չէինք կարող արտադրություն սկսել",-ԱրմԻնֆո-ի թղթակցի հետ զրույցում հայտարարել է "Արմօյլ" ՓԲԸ գլխավոր տնօրեն Ալֆրեդ Աբեդին:

Այն, որ "Արմօյլ" ընկերությունը պատրաստ կլինի նոր ձեռնարկության գործարկմանը, Ալֆրեդ Աբեդին ԱրմԻնֆո-ին ասել էր դեռևս 2018 թվին, նշելով կոնկրետ ժամկետները՝ 2018թ. հունիս-հուլիս ամիսներին: Սակայն 2018 թվականի հուլիսի 16-ին Բնապահպանական և ընդերքի տեսչական մարմինը որոշում կայացրեց դադարեցնել գործարանի շինարարությունը։ Պաշտոնական տեղեկատվության համաձայն, '"Արմօյլը" մինչ գործարանի շինարարության մեկնարկը չի կատարել շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության գնահատում (ՇՄԱԳ)' համաձայն "Շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության գնահատման և փորձաքննության մասին " ՀՀ օրենքի՝ նախատեսվող շինարարության վերաբերյալ:

Սակայն արդեն օգոստոսի վերջին Հայաստանի կառավարությունը որոշում ընդունեց "Արմօյլ" ՓԲԸ-ին հարկային եւ մաքսային արտոնություններ տրամադրելու մասին։ Այն ժամանակվա տնտեսական զարգացման եւ ներդրումների նախարար Արծվիկ Մինասյանը հայտարարել էր, որ որոշման կայացման ճանապարհին խոչընդոտներ չկան ։ Տեսչական մարմինը որոշում է կայացրել, որը վերացրել է իր նախկին որոշումը՝ հիմք ընդունելով ընկերության ներկայացրած փաստարկներին հակափաստարկների բացակայությունը։ Այդ համատեքստում, ինչպես նշել է նախարարը, ընկերությունն ազատ է իր գործունեությունն իրականացնելու առումով։ Նա նաեւ պարզաբանել է, որ նախկին որոշումը պայմանավորված էր նրանով, որ տեսչական մարմինն արգելանքի տակ էր դրել նավթավերամշակման գործարանի, այլ ոչ թե հումքի վերամշակման գործարանի շինարարությունը: Բայց քանի որ քննարկումների արդյունքում պարզվեց, որ խոսքը ոչ թե նավթի վերամշակման, այլ արդեն գոյություն ունեցող նավթամթերքի վերամշակման մասին է, հարցն ինքնաբերաբար լուծվել է ։ Մինչդեռ, գործարանը մինչ օրս չի գործում։

Ինչպես ԱրմԻնֆո-ին պարզաբանել է "Արմօյլ" ՓԲԸ գլխավոր տնօրենը,  2015 թվականին ընկերությունը ստացել է 1400 քմ մակերեսով, մոտ 5 հազար քմ տարածքում գործարան կառուցելու թույլտվություն եւ, օրենքի տառի համաձայն, ընկերությունը պարտավոր չէր ՇՄԱԳ անցկացնել, քանի որ այդ պարտավորությունն ամրագրվում է այն դեպքում, եթե ձեռնարկության տարածքը գերազանցում է 1500 քմ: Այնուհետեւ ձեռնարկության տարածքն ընդլայնվել է. ընկերությունը գնել է 25 հազար քմ հողատարածք եւ 2017 թվականի վերջին ստացել է կառավարության թույլտվությունը ՝ ձեռք բերված հողամասերը գյուղատնտեսական նշանակության հողերից արդյունաբերական նշանակության հողեր 30 հազար քմ ընդհանուր մակերեսով տեղափոխելու համար: Շինարարական աշխատանքների ավարտից և "Շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության գնահատման" փորձագիտական կենտրոնից համապատասխան հարցման պատասխանն ստանալուց հետո, որն ասում էր, որ ավարտված շինարարության դեպքում ՇՄԱԳ-ի անցկացում չի պահանջվում, "Արմօյլ" ընկերությունը օրենքով սահմանված կարգով օրինականացրել է շինարարությունը այն հիմքով, որ օրենսդիրը թույլ է տալիս օրինականացնել առանց շինարարության թույլտվության կառուցված ինքնակամ կառույցը:

Ալֆրեդ Աբեդին անդրադարձել է նաեւ բնապահպանական հանրության մտահոգություններին բնապահպանական անվտանգության եւ քաղաքացիների առողջության համար հնարավոր սպառնալիքի կապակցությամբ, քանի որ գործարանը գտնվում է քաղաքից բավականին մոտ հեռավորության վրա: "Հայաստանում նավթի վերամշակումը, ապրիորի, անհնար է, քանի որ նավթավերամշակման գործարանը կառուցվում է բացառապես նավթային հորատանցքերի կողքին", - պարզաբանել է նա:

Այսպիսով, ըստ Աբեդիի, առաջին փուլում իրականացնելով շուրջ 20 մլն դոլարի ներդրում ՝ նախկինում նախատեսված 15 մլն դոլարի փոխարեն (ներդրումային ծրագրի ամբողջ բյուջեն նախատեսվում էր 35 մլն դոլար), եւ հսկայական վնասներ կրելով ինչպես ֆինանսական, այնպես էլ վարկանշային առումով (ԱՄԷ-ից, Վրաստանից եւ Իտալիայից կոնտրագենտները բազմիցս դժգոհություն են հայտնել մատակարարումների բացակայության կապակցությամբ), եւ չնայած օրենսդրական խոչընդոտների բացակայությանը, "Արմօյլը" չի կարողացել գործարկել արտադրությունը: "Մենք փաստաթղթերի հետ կապված խնդիրներ և բացթողումներ չունենք։ Հաշվի առնելով էկոնոմիկայի նախարարի (Վահան Քերոբյանի – խմբ.) տրամադրվածությունը՝ հույս ունենք մեկ ամսից գործարկել ձեռնարկությունը", - հայտարարել է գլխավոր տնօրենը։

Արդեն սկզբնական փուլում ձեռնարկության արտադրական հզորությունները կկազմեն 15 հազար տոննա մեքենայի յուղ և տարեկան 5 հազար տոննա բիտում։ Գործարանն ունի մասնագիտացված լաբորատորիա, որը հագեցած է թողարկվող արտադրանքի փորձարկման և հետազոտման ժամանակակից սարքավորումներով ՝ միջազգային չափանիշներին համապատասխանելու համար ։ Գլխավոր տնօրենի խոսքով ՝ անհրաժեշտ կայանքների միացմամբ եւ մոնտաժով կզբաղվեն օտարերկրյա մասնագետները, որոնք, ըստ պայմանավորվածության, նաեւ 1-2 ամսվա դասընթացներ կանցկացնեն ձեռնարկության աշխատողների համար: Տեղական շուկայի փոքր ծավալներով պյմանավորված՝ արտադրանքի  80% -ը կարտահանվի:

Նշենք, որ "Արմօյլ" ընկերությունն այսօր զբաղվում է նավթամթերքի, նավթահումքի, մեքենայական յուղերի, դիզելային վառելիքի, բիտումի ներկրմամբ և վաճառքով: Ընկերությունը հիմնադրվել է 2013 թվականին  հիմնադիրների կողմից, ովքեր այս ոլորտում ավելի քան քսան տարվա փորձ ունեն Արաբական Միացյալ Էմիրությունների, Իրանի Իսլամական Հանրապետության, Ասիայի, Եվրոպայի, Աֆրիկայի որոշ երկրների նավթային շուկայում: Ընկերությունը  "Լուբրեքս" ապրանքանիշի պաշտոնական ներկայացուցիչն է Հայաստանում և ԱՊՀ երկրներում և ներմուծում է մեքենայի յուղեր ԱՄԷ-ից: