Ուրբաթ, 2 Հուլիսի 2021 16:22

Արմինֆո. "Ամերիա" կառավարչական խորհրդատվական ծառայության տնօրեն, հայտնի տնտեսագետ Տիգրան Ջրբաշյանը կարծում է, որ 2021 թվականին Հայաստանի ՀՆԱ աճի տեմպերը կհասնեն 4,5-5 տոկոսի: Տնտեսագետ, Երևանի նախկին քաղաքապետ Վահագն Խաչատրյանն ավելի բարձր ցուցանիշ է ակնկալում։ Այդ մասին փորձագետները հայտարարել են Առաջին ալիքի եթերում՝ դատողություններ անելով հանրապետության մակրոտնտեսական իրողությունների մասին։

 

Նշենք, որ ըստ վիճակագրական տվյալների, 2021թ. հունվար-մայիս ամիսներին Հայաստանի տնտեսական ակտիվությունն աճել է տարեկան 4,3%-ով (նախորդ տարվա 3,9% - ի դիմաց), ինչն ուղեկցվում է արտահանման թռիչքով եւ ներմուծման աճի ելքով: Ս. թ. մայիսին  2020 թ. մայիսի համեմատ տնտեսական ակտիվությունն աճել է 10,9% - ով (նախորդ տարվա 12,8%-ով անկման դիմաց), ընդ որում, միայն 2021թ. մայիսին ցույց տալով 2% աճ (2020թ. մայիսին 13,3% աճի դիմաց):

 

Տիգրան Ջրբաշյանի խոսքով ՝ այս դինամիկան դիտարկելիս պետք է նկատի ունենալ, որ տեղի է ունեցել ցածր բազայի էֆեկտ։ Նա հիշեցրել է, որ 2020 թվականի երկրորդ եռամսյակում գրանցվել է ամենամեծ անկումը (Հայաստանի վիճակագրական կոմիտեի տվյալներով ՝ 2020 թվականի առաջին կիսամյակում հանրապետության ՀՆԱ - ն կրճատվել է 7,1 տոկոսով (8 տոկոս աճը ՝ 2019թ.), ընդ որում ՝ կոնկրետ երկրորդ եռամսյակում ՀՆԱ-ն նվազել է 13,7 տոկոսով-խմբ.): Այս առումով, ս. թ. երկրորդ եռամսյակի արդյունքներով  2020 թ. երկրորդ եռամսյակի նկատմամբ փորձագետը կանխատեսում է մոտ 10% աճ:

 

Արդեն երրորդ եւ չորրորդ եռամսյակում, ըստ տնտեսագետի, սպասվում է ցածր բազային ազդեցության նվազում: "Երրորդ եւ չորրորդ եռամսյակում աճի տեմպերը կկազմեն 5-7 տոկոս, կուտակային իմաստով տարեկան կտրվածքով ցուցանիշը կանխատեսվում է 4,5-5 տոկոս միջակայքում", - հայտարարել է նա:

 

Ջրբաշյանը կարծում է, որ չնայած խորհրդարանական ընտրությունները որոշ քաղաքական որոշակիություն են մտցրել, Հայաստանը կարողացավ խուսափել մեծ ռիսկերից՝ ներքաղաքական լարվածության տեսքով, ինչը որոշակի դրական ազդեցություն է ունենում, այդ թվում նաեւ երկրի տնտեսական կյանքում, Հայաստանի տնտեսության վերականգնման տեմպերը դեռեւս ցածր են համաշխարհային ցուցանիշներից:

 

Տնտեսագետ Վահագն Խաչատրյանն էլ, իր հերթին, հարց է տալիս. " Արդյո՞ք ի վիճակի է ՀՆԱ այն կառուցվածքը, որն ունի Հայաստանը ՝ հանքարդյունաբերություն, մասամբ ագրոհատված, մասամբ, ծառայություններ և զբոսաշրջություն, ապահովել ՀՆԱ-ի այն մակարդակը, որն անհրաժեշտ է տնտեսության կայուն աճի ապահովման համար": Ընդ որում, տնտեսագետի կարծիքով, եթե Հայաստանին հաջողվի խուսափել ֆորսմաժորային իրավիճակներից, այդ թվում, հերթական լոկդաունից, ապա Հայաստանը առկա իրողությունների դեպքում կարող է հասնել ՀՆԱ-ի տարեկան ավելի քան 4,3-4,8 տոկոս աճի:

 

Նախօրեին ՀՀ վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյանը հաղորդել էր, որ Հայաստանի ՀՆԱ - ի 2021 թվականի աճի կանխատեսումը վերանայվում է ավելացման ուղղությամբ՝ "2021 թվականի պետական բյուջեի մասին" օրենքում ամրագրված 3.2 տոկոսից մինչեւ 6 տոկոս: Փաշինյանն իր խոսքը հիմնավորել է առաջին կիսամյակի հարկային մուտքերի վերաբերյալ տվյալներով։ Մասնավորապես, ինչպես հաղորդել է Հայաստանի պետական եկամուտների կոմիտեի նախագահ Էդվարդ Հովհաննիսյանը, 2021 թվականի հունվար-հունիս ամիսներին Հայաստանի պետական գանձարանի փաստացի հարկային հավաքագրումները կազմել են 750,2 մլրդ դրամ' 683 մլրդ դրամ ծրագրային ցուցանիշի փոխարեն: Հաշվետու ժամանակահատվածում ծրագրային սրբագրված ցուցանիշը, ըստ նրա, կկազմի 697,7 մլրդ դրամ: Այս համատեքստում գերակատարումը առաջին 6 ամիսների ընթացքում կկազմի 52,5 մլրդ դրամ։

 

ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարի պաշտոնակատար Վահան Քերոբյանը "2021թ. պետական բյուջեի մասին" օրենքում ամրագրված 3.2% - ի փոխարեն Փաշինյանի կողմից հնչեցված 2021թ.  ՀՆԱ-ի 6% աճի կանխատեսումը համարել է պահպանողական: "Այժմ մենք շարժվում ենք այն ճանապարհով, որը ես ծրագրել էի, եւ տարին տնտեսական աճի երկնիշ ցուցանիշով փակելու ծրագիրը մնում է ուժի մեջ", - ասել է Քերոբյանը:

 

Նշենք, որ 2021 թվականի պետական բյուջեում տնտեսական աճը նախատեսված է 3,2 տոկոսի չափով, իսկ գնաճը ամրագրված է 4 տոկոսի (+/-1,5 տոկոս) մակարդակում: Հայաստանի Կենտրոնական բանկը նախօրեին բարելավել է 2021 թվականի ՀՆԱ-ի աճի կանխատեսումը մինչեւ 4,6 տոկոս (նախկինում կանխատեսվող 1,4 տոկոսից) ՝ հենվելով արդյունաբերական հատվածում եւ ծառայությունների ոլորտում համեմատաբար բարձր վերընթաց տեմպերի վրա: Իսկ Համաշխարհային բանկի նորացված կանխատեսմամբ ՝ Հայաստանի ՀՆԱ աճը 2021 թվականին կկազմի 3,4 տոկոս՝ 2022թ. մինչև 4,3 տոկոս և 2023թ. մինչեւ 5,3 տոկոս արագացմամբ: