Տնտեսագետ. Թուրքական ներմուծման արգելքը պետք է լրացնել ներմուծման փոխարինմամբ

Արմինֆո. Հայաստան թուրքական ներմուծման արգելքը պետք է ոչ միայն շարունակել, այլեւ լրացնել ներմուծման փոխարինմամբ։ ԱրմԻնֆո-ին այդպիսի կարծիք է հայտնել Հայաստանի գործատուների հանրապետական միության նախագահ, տնտեսագետ Գագիկ Մակարյանը։

Թուրքական արտադրանքի արգելքն ուժի մեջ է մտել 2021 թվականի հունվարի 1-ից։ Դեկտեմբերի 16-ին էկոնոմիկայի նախարար Վահան Քերոբյանը հաղորդել է, որ Թուրքիայից Հայաստան ապրանքների ներմուծումը, նախնական տվյալներով, 2021 թվականին կրճատվել է մոտ 10 անգամ։ 2020թվ ին Հայաստան է ներկրվել 227,1 մլն դոլար արժողությամբ թուրքական ապրանք, իսկ 2021թվականի հունվար-օգոստոսին՝ 21,5 մլն դոլար արժողությամբ: Պաշտոնապես դեռևս թույլատրվում է հումքի և վերամշակման ապրանքների ներմուծումը. շինանյութ, տրիկոտաժի և բամբակի դործվածք, բնական կաշի:

"Բանն այն է, որ տնտեսական առումով թուրքական ապրանքների Հայաստան ներմուծման արգելքը, գործնականում, չի հանգեցրել տեղական արտադրողների արտոնյալ վիճակի ձեւավորմանը։ Իսկ խոշոր ներկրողները, որոնք, հիմնականում, Թուրքիայից հումք են բերում Հայաստանում ապրանքների արտադրության համար, ստիպված են եղել լրացուցիչ միջոցներ ծախսել թուրքականի նկատմամբ այլընտրանքային շուկաներ գտնելու համար։ Տուժել է նաև փոքր բիզնեսը", - նշել է նա։

Արձանագրելով made in Turkiye ապրանքանիշով ապրանքների արգելքի բարոյական էական ազդեցությունը' հայ սպառողների 40%-ը նախապատվությունը տվել է Հայաստանում արտադրվող հագուստին, տնտեսագետն առանձնացրել է այդ ազդեցությունը տնտեսությու տեղափոխելու անհրաժեշտությունը: Վերջինս, ըստ նրա կանխատեսումների, թույլ կտա էապես զարգացնել հայկական տեքստիլի արտադրության նույն ոլորտը։ Ասել է թե ՝ Թուրքիայից ներմուծման արգելքի պահպանմանը զուգահեռ անհրաժեշտ է զարգացնել տեղական արտադրությունը։

Մակարյանը նշել է, որ շատ տնտեսվարող սուբյեկտներ բավականին հաջող կարողացել են հարմարվել շուկայի նոր պայմաններին: Եվ այսօր անհրաժեշտ է ստեղծել պայմաններ, որոնք նպաստավոր են Հայաստանում ապրանքների արտադրության կազմակերպման համար՝ ներմուծման փոխարինման սկզբունքով ։ Ընդ որում, նրա խոսքով, տնտեսության որոշ ճյուղերում կառավարության ծրագիրը գալիք տարվա համար նախատեսում է պլանավորում դրանց զարգացման ուղղությամբ: Ինչի կապակցությամբ էկոնոմիկայի նախարարությունում արդեն նախապատրաստական աշխատանքներ են ընթանում։

"Այսպիսով, հարկ է արձանագրել, որ թուրքական ներմուծման էմբարգո մտցնելուց հետո ոչ մեծ դասեր և հետևություններ մենք, այնուամենայնիվ, արել ենք։ Ցանկություն և պլանավորում կա, մնում է դրանք հնարավորինս շուտ կյանքի կոչել։ Բարեփոխումները, զարգացման ռազմավարությունը չեն հանդուրժում  բյուրոկրատական քաշքշուկ, պահանջելով հստակություն, որոշակիություն եւ իրականացման սեղմ ժամկետներ: Առայժմ մենք այս ամենում խիստ հետ ենք մնում մնացած աշխարհից։ Հետամնացություն, որը պետք է հնարավորինս արագ հաղթահարել", - ամփոփել է Մակարյանը ։