Standard&Poors-ը վատթարացրել է Հայաստանի սուվերեն վարկանիշի կանխատեսումը "Դրականից"  "Կայունի"՝ ակնկալելով 2022 թվին ՀՆԱ-ի ընդամենը 1,3 տոկոս աճ  

Արմինֆո. Standard & Poors միջազգային վարկանիշային գործակալությունը "B+" եւ "B" մակարդակում պահպանել է Հայաստանի արտարժույթով եւ ազգային արժույթով երկարաժամկետ եւ կարճաժամկետ պարտավորությունների թողարկման սուվերեն վարկանիշը, սակայն վատթարացրել է կանխատեսումը "Դրականից"՝ "Կայուն": Այդ մասին ասվում է գործակալության կայքում զետեղված հաղորդագրությունում։

Նույն հաղորդագրության մեջ ներկայացվում է Standard&Poors - ի թարմացված կանխատեսումը Հայաստանի ՀՆԱ-ի 2022 թվականի աճի վերաբերյալ՝ նախկին 4,7 տոկոսից մինչեւ 1,3 տոկոս վատթարացված ՝ հաշվի առնելով Ուկրաինայի իրադրությունը եւ պատժամիջոցների պատճառով Ռուսաստանում տարվա արդյունքներով սպասվելիք 8,5 տնտեսական անկումը: "Ռուսաստանը Հայաստանի գլխավոր ներդրողն ու առեւտրային գործընկերն է, որին բաժին է ընկնում արտահանման 28% - ը եւ ներմուծման 37% - ը։ Պահպանվում են նաեւ Հայաստանի արտաքին անվտանգության ռիսկերը", - նշվում է հաղորդագրության մեջ:

S&P վերլուծաբանները կարծում են, որ, գնաճի մեծացման պատճառով Կենտրոնական բանկը, հնարավոր է, ստիպված լինի խստացնել դրամավարկային պայմանները: "Պարենի գների աճը կվատացնի Հայաստանի արտաքին հաշվի դեֆիցիտը, իսկ մետաղների համաշխարհային գների աճը, որոնք Հայաստանը արտահանում է, չի կարող ամբողջությամբ ծածկել այդ դեֆիցիտը։ Եվ պետք է հաշվի առնել, որ Ռուսաստանից գազը ներմուծվում է, նախ, երկարաժամկետ ֆիքսված պայմանագրերով, իսկ երկրորդը, շուկայականից ցածր գներով", - նշում են S&P-ի վերլուծաբանները։

Գործակալության վերլուծաբանները կանխատեսումների նման թարմացումը կապում են Ուկրաինայի իրադրության անորոշության, Ռուսաստանի նկատմամբ պատժամիջոցների ընդլայնման ռիսկի, ինչպես նաեւ առեւտրային մատակարարումների միջազգային շղթաների համար ընդհանուր հետեւանքների հետ:

"Ձեռնարկությունների եւ տնային տնտեսությունների թիրախակային աջակցության համար կառավարությունը պետք է օգտագործի պահուստային ֆոնդ՝ շուրջ 67 մլրդ դրամի չափ (մոտ 140 մլն դոլար) կամ ՀՆԱ-ի 1% - ից փոքր-ինչ պակաս։ Կարող է անհրաժեշտ լինել նաեւ ԱՄՀ-ի աջակցությունը, քանի որ stand-by-ի 430 մլն դոլարի վարկն ավարտվում է այս տարի, սակայն, հաշվի առնելով տարածաշրջանում բարդ տնտեսական վիճակը եւ, որպես ԱՄՀ - ի գործընկեր, Հայաստանի հուսալիությունը, հիմնադրամը կարող է լրացուցիչ վարկ տրամադրել", - ասված է հաղորդագրության մեջ:

Դրանք կարճաժամկետ ռիսկերի վերաբերյալ կանխատեսումներ են։ Իսկ 2023-2025թթ. համար S & P-ն կանխատեսում է Հայաստանի ՀՆԱ տարեկան աճ միջինը 4,3%՝ շնորհիվ ապրանքների և ծառայությունների ներքին պահանջարկի աճի, ՏՏ ոլորտի զարգացման, ինչպես նաև ենթակառուցվածքներում պետական ներդրումների ընդլայնման։

S & P-ի գնահատմամբ՝ պետական պարտքի հարաբերակցությունը ՀՆԱ-ի նկատմամբ 2022 թվականի արդյունքներով կկազմի 62 տոկոս, սակայն 2025 թվականին կնվազի մինչեւ 53 տոկոս: S & P-ն ակնկալում է, որ 2023-2025թթ.սննդամթերքի համաշխարհային գները կկայունանան, ինչպես նաև կվերականգնվի փոխանցումների հոսքը ՌԴ-ից։ Բանկային հատվածի առնչությամբ S & P-ն ակնկալում է, որ 2023 թվից կդիտվի վարկավորման աճ, սակայն կա չաշխատող վարկերի աճի վերսկսման վտանգ:

Նշենք, որ առաջին անգամ Standard&Poors վարկանիշային գործակալությունը Հայաստանին "B+"  սուվերեն վարկանիշ է շնորհել 2021 թվականի հոկտեմբերի 12-ին՝  արտարժույթով եւ ազգային արժույթով երկարաժամկետ պարտավորությունների թողարկման համար՝ "Դրական" կանխատեսմամբ: Բացի այդ, Standard & Poors - ը "B" վարկանիշ է շնորհել նաեւ արտարժույթով եւ ազգային արժույթով կարճաժամկետ պարտատոմսերի թողարկմանը, ինչպես նաեւ սահմանել է երկրի գնահատականը "BB-" մակարդակում՝ փոխանցումների եւ փոխարկելիության առումով: Վերջինս երկրի սուվերեն վարկանիշը մեկ աստիճանով գերազանցում է, ինչի շնորհիվ Հայաստանի մասնավոր հատվածի ընկերություններն ու ֆինանսական հաստատությունները Standard&Poors-ի կողմից վարկանշման դեպքում կարող են երկրի սուվերեն վարկանիշից մեկ աստիճանով բարձր վարկանիշ ստանալ:

Հիշեցնենք, որ 2022 թվականի մարտի 19-ին Fitch Ratings գործակալությունը հաստատել էր արտարժույթով Հայաստանի թողարկողի դեֆոլտի երկարաժամկետ վարկանիշը "B+" մակարդակում' "Կայուն" կանխատեսմամբ: Ընդ որում, գործակալությունը վերանայել է Հայաստանի 2022 թվականի ՀՆԱ-ի աճի կանխատեսումը՝ նախկին 5,3 տոկոսից մինչեւ 1,3 տոկոս՝ ակնկալելով 2023 թվականին վերադարձ 4,2 տոկոսի: