Արմինֆո.Հայաստանի արագացված տնտեսական զարգացումն այլընտրանք չունի։ Այդ մասին այսօր՝ նոյեմբերի 16-ին, Ազգային ժողովում հայտարարել է ՀՀ ֆինանսների նախարար Տիգրան Խաչատրյանը՝ ներկայացնելով 2023 թվականի պետական բյուջեի նախագիծը։
Նրա խոսքով՝ 2023 թվականին բյուջետային ծրագրերի ֆինանսավորման հիմնական ուղղությունները, նախկինի պես, կլինեն անվտանգության միջավայրի ամրապնդումը, տնտեսական հնարավորությունների ընդլայնումը, մարդկային կապիտալի զարգացումը եւ քաղաքացիների սոցիալական պաշտպանությունը ՝ կառավարության ծրագրով սահմանված նպատակներին համապատասխան: «Արագացված տնտեսական զարգացումն այլընտրանք չունի։ Հարկային եկամուտների ավելացումը, ծախսային ծրագրերի նպատակային ուղղվածության բարձրացումը, բյուջեի դեֆիցիտը ֆինանսավորելու նպատակով նոր փոխառու միջոցների ներգրավումը և գոյություն ունեցող պարտքի կառավարման արդյունավետության բարձրացումը ֆիսկալ քաղաքականության հիմնական ուղղություններն են, որոնք պետք է նպատակաուղղված լինեն մասնավոր հատվածի առաջանցիկ զարգացմանը եւ բարենպաստ մակրոտնտեսական միջավայրի ձեւավորմանը", - նշել է նախարարը:
Նա հավելել է, որ 2023 թվականի պետբյուջեի նախագիծը մշակվել է միջազգային և տարածաշրջանային բարդ մարտահրավերների պայմաններում։ Վերջին մեկ տարվա ընթացքում համաշխարհային տնտեսական միջավայրն ավելի անկայուն է դարձել, միջազգային առևտուրը դանդաղել է, փոխադրումներն ավելի ծախսատար և աշխատատար են դարձել, ապրանքների և ծառայությունների գներն ամբողջ աշխարհում շարունակում են աճել, ինչը բացասաբար է ազդել Հայաստանի տնտեսական միջավայրի վրա և ավելացրել մակրոտնտեսական ռիսկերը։ Սակայն, ինչպես ընդգծել է Խաչատրյանը, չնայած թվարկված անորոշություններին, տնտեսական ակտիվությունն այս տարի գերազանցել է բոլոր սպասելիքները՝ 9 ամսում կազմելով 14,1 տոկոս։ Արդյունքում՝ հարկային եկամուտների ծրագիրը, որն ի սկզբանե սահմանվել է պետական բյուջեում, գերակատարվել է։ "Դա թույլ է տալիս ոչ միայն նախատեսված ծավալով ֆինանսավորել ընթացիկ տարվա բյուջեի ծախսերը, այլեւ լրացուցիչ ֆինանսական ռեսուրսներ ուղղել անվտանգության, տնտեսական եւ սոցիալական ոլորտի նոր ծրագրերին, ինչպես նաեւ արագացնել կառավարության կողմից դրված խնդիրների կատարումը", - ասել է ֆինանսների նախարարը:
Տիգրան Խաչատրյանի ասելով՝ այս տարի տնտեսական աճը կարող է դառնալ վերջին 15-20 տարվա ընթացքում արձանագրված ամենաբարձր ցուցանիշներից մեկը։ 2023 թվականին տնտեսական աճի ցուցանիշները պետք է լինեն բարեփոխումների արդյունավետությունը և կառավարության տնտեսական քաղաքականությունը չափելու հիմնական ցուցանիշը: Հաջորդ տարվա ընթացքում ԿԲ-ն շարունակելու է վերաֆինանսավորման բարձր տոկոսադրույքների քաղաքականությունը՝ հույս ունենալով մինչև 2023 թվականի վերջը վերադառնալ օրենքով սահմանված գնաճի 4% տոկոսադրույքին:
Նշենք, որ կառավարության 2021-2026 թվականների ծրագրի համաձայն, Հայաստանի ՀՆԱ-ի տարեկան աճը նախատեսվում է 7 տոկոսի մակարդակում։ Պետբյուջեի նախագծի համաձայն, սկսած 2023 թվականից և հետագա տարիներին, ՀՆԱ-ում հարկերի հարաբերակցությունը պետք է ավելանա տարեկան 0,5% - ով։ 2025 թվականին ցուցանիշը պետք է հասնի ՀՆԱ-ի 25% - ի։ 2023 թվականին պետբյուջեի հարկային եկամուտները կկազմեն 2 տրլն 204 մլրդ դրամ, ինչը 280 մլրդ դրամով գերազանցում է ը.տ. ճշգրտված ցուցանիշը եւ 360 մլրդ դրամով գերազանցում է 2022 թվականի հաստատված պետբյուջեում ամրագրված ցուցանիշը։ 2023թ. ծախսերը նախատեսված են 2 տրլն 590 մլրդ դրամ (ՀՆԱ-ի 27,8% - ը) կամ 18,3% - ով ավելի, քան 2022թ. հաստատված բյուջեում։ Արդյունքում՝ կավելացվի սոցիալ-տնտեսական ծրագրերի և անվտանգության ոլորտի նախաձեռնությունների ֆինանսավորումը։ Դրանից ելնելով՝ դեֆիցիտը կկազմի ՀՆԱ-ի 3,1% - ը, ինչը մոտ է նպատակային ցուցանիշին ՝ 3% և ցածր։ Մակրոտնտեսական կայունությունն ապահովելու համար առանցքային դեր է հատկացվելու պետական պարտքի հուսալի կառավարմանը։ Վերջին մակրոտնտեսական զարգացումները և դրամի արժևորումը դրական ազդեցություն են ունեցել կառավարության պարտքի ծանրաբեռնվածության նվազման վրա.եթե 2021 թվականի արդյունքներով այն կազմել է ՀՆԱ-ի 60,3% - ը, ապա այս տարվա արդյունքներով ցուցանիշը կկազմի 53% - ից պակաս։ Հաջորդ տարի փոխառու միջոցները կներգրավվեն այնպես, որ կառավարության պարտքը լինի ՀՆԱ-ի 50%-ի մակարդակում։