Արմինֆո. Հայաստանի բնակչության կեսից ավելին ապրում է "Քաղաքապետերի դաշնագիր-Արևելք" (CoM East) նախագծի ակտիվ մասնակից համայնքներում։ Այդ մասին այսօր ՝ դեկտեմբերի 2 - ին, լրագրողների հետ հանդիպմանն հաղորդել է ԵՄ "Քաղաքապետերի դաշնագիր-Արեւելք" նախագծի ղեկավար Քրիստոֆ Ֆրերինգը։
Նրա խոսքով այսօրվա դրությամբ Հայաստանի 14 համայնքներ այդ նախագծի ակտիվ անդամներ են ։ "Ընդհանուր առմամբ, Հայաստանի 28 հայկական համայնք ստորագրել են Քաղաքապետերի դաշնագիրը, սակայն դրանց կեսը փաստաթղթի ստորագրումից հետո գործնական քայլեր չեն ձեռնարկել դրա նպատակների իրագործման համար, ուստի նրանց անդամակցությունը սառեցվել է", - ասել է նախագծի ղեկավարը, հավելելով, որ խիստ վերահսկողություն է իրականացվում, թե փաստաթուղթն ստորագրած համայնքն ինչպես է կատարում իր ստանձնած պարտավորությունները։
Խոսելով, ընդհանուր առմամբ, իր ղեկավարած նախագծի մասին, Ֆրերինգը նշել է, որ CoM East - ը Եվրամիության կողմից ֆինանսավորվող նախագիծ է, որն ուղղված է Արեւելյան գործընկերության երկրների տեղական, տարածաշրջանային եւ ազգային իշխանության մարմինների միավորմանը ՝ կայուն էներգիայի, էներգետիկ անվտանգության ուժեղացման եւ կլիմայի փոփոխությունների դեմ պայքարում գլոբալ շարժման պահպանման սկզբունքների հիման վրա տարածաշրջանային քաղաքականություն զարգացնելու ձգտմանը:
Նրա խոսքով, ստորագրելով նախագիծը, համայնքը պարտավորվում է երկու տարվա ընթացքում ներկայացնել զարգացման նախագիծ։ "Իսկ եթե նախագիծ չի ներկայացվում, անդամակցությունը կասեցվում է։ Կցանկանայի ասել, որ մենք համայնքներին "ձուկ չենք տալիս, մենք նրանց սովորեցնում ենք, թե ինչպես կարելի է այդ ձուկը որսալ"։ Այլ կերպ ասած՝ մենք քաղաքապետարանների մասնագետներին սովորեցնում ենք հմտություններ, որոնք թույլ կտան նրանց մշակել ջերմոցային գազերի արտանետումների նվազեցման նախագծեր", - ասել է Ֆրերինգը, հավելելով, որ նախագծերի իրականացմանն անմիջականորեն աջակցում է Եվրամիությունը այդ ոլորտում արդեն գոյություն ունեցող ծրագրերի շրջանակներում՝ 20-80 տոկոս հարաբերակցությամբ։ Այսինքն, նախագծի իրականացման ֆինանսավորման 80 տոկոսը տրամադրում է ԵՄ - ն, իսկ 20 տոկոսը՝ համայնքը։
Նա նաև տեղեկացրել է, որ Քաղաքապետերի դաշնագրի մասնակիցները պարտավորվել են մինչև 2030 թվականը կրճատել CO2 արտանետումները առնվազն 30-35% - ով' բարձրացնելով էներգաարդյունավետությունը և վերականգնվող էներգիայի աղբյուրների ավելի մեծ օգտագործումը, իրենց տարածքների կայունությունը' կլիմայի փոփոխության հետևանքներին հարմարվելու միջոցով:
Միևնույն ժամանակ, Ֆրերինգն ընդգծել է, որ նախագծի նպատակն է աջակցել ստորագրողներին կայուն էներգետիկ զարգացմանը և կլիմային առնչվող գործողությունների ծրագրի մշակման և իրականացման գործընթացում, հանրահռչակել Քաղաքապետերի դաշնագրի համաեվրոպական նախաձեռնությունը Արևելյան գործընկերության երկրներում և մինչև 2030 թվականը ԵՄ կլիմայի և էներգիայի ոլորտում սահմանված նպատակներն ու խնդիրները համապատասխանեցնել տեղական և տարածաշրջանային պայմաններին, բարձրացնել իրազեկվածությունը Արևելյան գործընկերության երկրներում կլիմայի և էներգիայի շուրջ Քաղաքապետերի նոր համաձայնագրի վերաբերյալ:
Ծրագրի ղեկավարը նաև ընդգծել է, որ իրենց աշխատանքն ուղղված է համաձայնագրի ազգային և տարածքային համակարգողների, կողմնակիցների և ստորագրողների ներուժի զարգացմանը ՝ կլիմայի և էներգիայի ոլորտում տեսական և գործնական գիտելիքների բարձրացման նպատակով:
Իր հերթին՝ Հայաստանի ազգային փորձագետ Արտյոմ Խարազյանը հիշեցրել է, որ ԵՄ "Քաղաքապետերի դաշնագիր-Արեւելք" նախագիծը նախաձեռնվել է 2008 թվականին, սակայն սկսել է ակտիվորեն իրագործվել 2011 թվականին: "Նախագծի առաջին փուլը (2011-2015թթ.) ընդգրկել Է Արեւելյան գործընկերության եւ Կենտրոնական Ասիայի 11 երկրներ։ Նախագծի երկրորդ փուլը (2016-2020 թթ.) ընդգրկում է Արևելյան գործընկերության տարածաշրջանի 6 երկիր, սակայն այս փուլում Բելառուսը դադարեցրել է իր մասնակցությունը նախագծին", - հաղորդել է Խարազյանը։
Նա փաստել է, որ 2008 թվականին նախաձեռնված նախագիծն այսօր ունի շուրջ 11 հազար մասնակից համայնք աշխարհի 60 երկրից: Խարազյանը հավելել է, որ նախագծին մասնակցության առաջնահերթությունը տրվում է քաղաքներին, քանի որ ջերմոցային արտանետումների 60-80 տոկոսը բաժին է ընկնում հենց նրանց: "Այլ կերպ ասած՝ այս նախագծի իրականացումն անիմաստ է դառնում առանց քաղաքների ընդգրկման", - ամփոփել է նա: