Վահան Քերոբյան. Մենք, պարզապես, աութսորսինգի երկրից վերածվել ենք ապրանքի երկրի

ԱրմինֆոCovid-19 համավարակից հետո ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարությունը որոշել է արմատապես բարելավել ներդրումների աջակցման համակարգը և թվայնացնել որոշումների կայացման գործընթացը ՝ դրանով իսկ ավելի շատ ներդրողներ ներգրավելով երկիր:

Այդ մասին Financial Times-ի FDI intelligence-ի պարբերականի  հարցազրույցում հաղորդել է ՀՀ էկոնոմիկայի նախարար Վահան Քերոբյանը: Ընդ որում, նա նշել է, որ Հայաստանի գրավչության գլխավոր պատճառը "կրթությունն ու տաղանդն" է։ Մասնագիտացված բազմալեզու աշխատուժի շնորհիվ, ըստ նախարարի, Հայաստանը հասանելի վայր է դարձել բարձր տեխնոլոգիաների ոլորտում դուստր ձեռնարկությունների ստեղծման համար։

«Մենք, պարզապես, աութսորսինգի երկրից վերածվել ենք ապրանքի երկրի: Այժմ մեր երկրում կան նոր ընկերություններ եւ "միաեղջյուրներ", եւ մենք տեսնում ենք, որ անդրազգային կորպորացիաները, ինչպիսիք են AMD-ն եւ Nvidia-ն, գալիս են Հայաստան", - նշել է նա, պարզաբանելով, որ "միաեղջյուրները" ընկերություններ են, որոնց արժեքը գերազանցում է 1 մլրդ դոլարը։

Հարցազրույցում նշվել է նաև, որ երկրի ներքին տեխնոլոգիական հատվածը աճել է մեկ տասնամյակի ընթացքում՝ 2010 թվականին երկրի համախառն ներքին արդյունքի (ՀՆԱ) 1,2% - ից հասնելով 5,1% - ի ՝ 2020 թվականին:

FDi Markets-ի տվյալներով ՝ 2022 թվականի առաջին կիսամյակում օտարերկրյա ներդրողները հայտարարել են Հայաստանում ՕՈՒՆ-ի ռեկորդային 14 նախագծերի մասին, ինչը յոթնապատիկ աճ է 2019 թվականի նույն ժամանակահատվածում գրանցված երկու նախագծերի համեմատ, որն աշխարհում ամենաբարձր տոկոսային աճն է ։ Առայժմ այս տարի Հայաստանում 21 նախագիծ է դիտարկվել։

Նշենք, որ ՀՀ վիճակագրական կոմիտեի տվյալների հիման վրա ԱրմԻնֆո-ի մասնագետները հաշվարկել են հաշվետու ժամանակաշրջանի  (2022թ. 1-ին կիսամյակ) եւ մեկ տարվա վաղեմմության համադրելի դադարի ընդհանուր ներդրումների եւ ՕՈՒՆ ծավալները: Այսպես, ըստ ստացված տվյալների, 2022 թվականի առաջին կիսամյակում Հայաստանի տնտեսության իրական հատված մուտք է գործել 1.6 մլրդ դոլարի ընդհանուր օտարերկրյա ներդրումներ (ներդրումների բոլոր տեսակներն ու ձևերը-խմբ.) ՝ տարեկան աճի դանդաղմամբ՝ 35% - ից մինչև 23% ։ Ընդ որում, օտարերկրյա ուղղակի ներդրումների ծավալի աճը (ՕՈՒՆ), ընդհակառակը, արագացել է 50 տոկոսից մինչեւ 68 տոկոս՝ հասնելով 623 մլն դոլարի կամ օտարերկրյա ներդրումների ընդհանուր ծավալի 40 տոկոսի:

Վիճակագրական տվյալների համաձայն, 2022 թվականի հունվար-սեպտեմբեր ամիսներին տեղեկատվական և հեռահաղորդակցական տեխնոլոգիաների (ՏՀՏ) ոլորտի հասույթն աճել է տարեկան 58,4% - ով՝ մինչեւ 388.2 մլրդ դրամ։

Մասնավորապես, նշված ծավալում գերակշռում է ծառայությունների ոլորտը, որին բաժին է ընկնում 78.2% կամ 303.7 մլրդ դրամ (տարեկան աճը ՝ 40.7%), որի մեծ մասը ներկայացված է տեղեկատվական տեխնոլոգիաների կողմից՝ 194.1 մլրդ դրամ (տարեկան աճը ՝ 67.6%), իսկ հեռահաղորդակցության հատվածին բաժին է ընկնում 104 մլրդ դրամ, ինչը 5.6% - ով բարձր է մեկ տարվա վաղեմության ցուցանիշից: Արտադրական հատվածին բաժին է ընկել, ավանդաբար, ամենափոքր մասը՝ ընդամենը 1.5 մլրդ դրամ (կամ 0.4%)՝  4.5% տարեկան անկմամբ: ՏՀՏ ոլորտում առեւտրային հատվածի հասույթը տարեկան կտրվածքով մի քանի անգամ աճել է՝ 27 մլրդ դրամից մինչեւ 83 մլրդ դրամ։

Հարկ է նշել , որ այս տարվա փետրվարից ՌԴ-ից ժամանած քաղաքացիների թիվը գնահատվում է 120 հազար մարդ, որոնց գերակշիռ մասը ներգրավված է բարձր տեխնոլոգիաների ոլորտում եւ ՏՏ հատվածում: