Արմինֆո. ԵԱՏՄ կառավարությունների ղեկավարների ՝ "Եվրասիան մեր տունն է" ցուցահանդես այցելության ընթացքում Ռուսաստանի կառավարության ղեկավար Միխայիլ Միշուստինը ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի ուշադրությունը հրավիրել է նոր միջուկային Էներգաբլոկների կառուցման նախագծերի ֆինանսավորման համակարգի վրա: "Ռուսաստանը պատրաստ է Եվրասիական տնտեսական միության իր գործընկերների հետ քննարկել իրենց տարածքներում ատոմակայանների կառուցման ֆինանսական հարցերը, ինչպես նաև բլոկների հզորության հետ կապված պարամետրերը", - հայտարարել է Միշուստինը:
"Ռոսատոմ" պետական կորպորացիայի տաղավարում պատվիրակությունների ղեկավարներին պատմել են աշխարհի ամենաերիտասարդ և արդյունավետ կայանի՝ ռուս-բելառուսական համատեղ ԱԷԿ-ի նախագծի մասին: "Սա համաշխարհային բեսթսելլեր է, 1200 մեգավատ հզորությամբ երկու բլոկ", - ասել է "Ռոսատոմի" ղեկավար Ալեքսեյ Լիխաչովը: Այս պահին Բելառուսական ԱԷԿ-ի առաջին բլոկն արդեն շահագործման է հանձնվել, իսկ երկրորդը փորձարկումներ է անցնում։
Միշուստինը, դիմելով Փաշինյանին, նշել է, որ նախագծի արժեքը "յուրացվել է բելառուսական ընկերությունների կողմից 40% - ից մի փոքր ավելի"։
Լիխաչովն այդ կապակցությամբ նշել է, որ "Ռոսատոմ" - ը նման նախագծեր է կառուցում. "Մենք պատասխանատու ենք ըստ ՌԴ-ի եւ ՄԱԳԱՏԷ-ի կարգավորման բոլոր ամենախիստ նորմերի՝ որակի, արդյունավետության եւ անվտանգության համար։ Հանձնումից հետո մենք շարունակում ենք վերաբերվել ինչպես ինքներս մեզ՝ պատրաստելով կադրեր, ներառյալ մեր բոլոր պահուստային գործողությունները վառելիքի բարելավման և, իհարկե, անձնակազմի պատրաստման գործում", - ասել է "Ռոսատոմի" գլխավոր տնօրենը:
Փաշինյանն, իր հերթին, նշել է, որ, ինչպես իրեն զեկուցում են, "Ռոսատոմն" առաջարկում է միայն 1200 մեգավատ հզորությամբ բլոկների կառուցում, բայց ոչ՝ ավելի ցածր: "Մենք ունենք և "հազարավորներ", որոնք կառուցում ենք, մենք կարող ենք անել և 600 մեգավատ, և 400, բայց դրանք կլինեն առաջատար նախագծեր և մի փոքր ավելի թանկ", - պատասխանել է Լիխաչովը:
Միշուստինն առաջարկել է հրավիրել հայ գործընկերներին և, այդ թվում, "խոսել արտադրողականության գնի մասին"։ "Ալեքսեյ (Լիխաչով), այսօրվա դրությամբ պետք է այդ ժամանակ գնային քաղաքականությունը քննարկել։ Մենք պատրաստ ենք քննարկել, դա՝ առաջինը։ Եվ նույնը՝ Ղազախստանի գործընկերների հետ, մենք պատրաստ ենք", - ասել է ՌԴ վարչապետը։
Բացի այդ, Միշուստինը պատվիրակությունների ղեկավարների ուշադրությունը հրավիրել է այն հանգամանքի վրա, որ ԱԷԿ-ի կառուցման նախագծերի իրականացման գիտահետազոտական եւ կոնստրուկտորական աշխատանքներին կարող են մասնակցել այն երկրների գիտնականներն ու տեխնոլոգները, որոնց "Ռոսատոմը" տեխնոլոգիաներ է առաջարկում: "Տեսեք, թե որտեղ եք հնարավոր համարում ձեր ինքնիշխանությամբ մասնակցություն ունենալ դրան՝ արդյունաբերական, շինարարական, այլ", - ասել է Միշուստինը:
Հիշեցնենք, որ Հայաստանում ստեղծվում է միջգերատեսչական աշխատանքային խումբ ՝ քննարկելու նոր միջուկային էներգաբլոկի կառուցման հետ կապված հարցերը: Համապատասխան որոշումը հունիսի 6-ին ստորագրել է ՀՀ վարչապետը: Ավելի վաղ հայտարարվել էր ռուսական արտադրության և 1200 Մվտ հզորությամբ ՏՈԻ միջուկային էներգաբլոկի կառուցման նախագծի մասին։ Միեւնույն ժամանակ, Պետդեպարտամենտի Եվրոպայի եւ Եվրասիայի գծով օգնության ծրագրերի համակարգող Մարիա Լոնգին հայտարարել է, որ ԱՄՆ-ն դիտարկում է Եվրասիայի մի քանի երկրներում, այդ թվում ՝ Հայաստանում, "փոքր մոդուլային միջուկային ռեակտորներ" կառուցելու հնարավորությունը: Նախագծի նպատակն է ամրապնդել այդ պետությունների էներգետիկ անկախությունն ինչպես Ռուսաստանից, այնպես էլ Չինաստանից ։ Այս կապակցությամբ ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը նշել է, որ Հայաստանը նոր ատոմակայանի կառուցման շուրջ բանակցություններ է վարում Ռուսաստանի, ԱՄՆ-ի և երրորդ երկրների հետ: "Հայաստանը տնտեսական տեսանկյունից ավելի շահավետ տարբերակներ է փնտրում", - ընդգծել է Հայաստանի կառավարության ղեկավարը:
Հիշեցնենք, որ ամերիկյան փոքր մոդուլային ռեակտորները մշակում է Westinghouse ընկերությունը ։ Մայիսին ընկերությունը ներկայացրել է AP300 միջուկային ռեակտորը ՝ 300 ՄՎտ հզորությամբ։ Այն դարձել է դրոշակակիր AP1000-ի փոքրացված պատճենը։ Մեկ նման բլոկի արժեքը գնահատվում է 1 մլրդ ԱՄՆ դոլար, ինչը մի քանի անգամ պակաս է լիարժեք ատոմակայանից, որի արժեքը կազմում է 8-10 մլրդ դոլար: