Հայաստանի ֆոնդային բորսան մտադիր է փոխցուցակում սկսել Վարշավայի ֆոնդային բորսայի հետ

Արմինֆո.Հայաստանի ֆոնդային բորսան (AMX) 1-2 տարվա ընթացքում փոխցուցակում կսկսի Վարշավայի ֆոնդային բորսայի (WFA) հետ: Այդ մասին հայտարարել է AMX-ի գլխավոր տնօրեն Հայկ Եգանյանը Հայաստանի արժեթղթերի շուկայի ամենաակտիվ մասնակիցների ամենամյա մրցանակաբաշխության ժամանակ։

Մասնավորապես, նա հաղորդել է, որ սա Հայաստանի կապիտալի շուկայի զարգացման 5-ամյա ռազմավարական ծրագրում ընդգրկված 20 նախաձեռնություններից մեկն է, որը մշակվել է WFA-ի, ՀՀ Կենտրոնական բանկի մասնագետների հետ համատեղ ՝ Վերակառուցման եւ զարգացման եվրոպական բանկի (ՎԶԵԲ) աջակցությամբ:

Միաժամանակ, նա հավելել է, որ ռազմավարական ծրագրի շրջանակում շուտով AMX-ում կներդրվի Վարշավայի ֆոնդային բորսայի շուկայի վերահսկողության ծրագիրը, որը թույլ կտա ավտոմատացնել դրան ուղղված բոլոր գործընթացները:

Եգանյանը նշել է, որ համաշխարհային խոշոր խաղացողները, այդ թվում՝ SIX - ը, Euroclear-ը եւ Clearstream-ը, սկսել են հետաքրքրվել Հայաստանի ֆոնդային բորսայի նորաստեղծ հարթակներով՝ AMX Trader եւ CDA, իսկ WFA-ի ՝ հայկական շուկա մուտք գործելու շնորհիվ մեկնարկել է միջազգային բանկերի, դեպոզիտարիաների հետ կապերի հաստատման գործընթացը: "Սա շատ կարեւոր է, քանի որ երբ նայում են, թե ով է բաժնետերը, Due Diligence - ի բոլոր գործընթացները պարզեցվում են, կրճատվում", - ասել է AMX-ի ղեկավարը:

Նա նաեւ գոհունակությամբ է նշել բորսայի կառավարման խորհրդի փոփոխության մասին, որի կազմում ընդգրկվել են բարձրակարգ մասնագետներ, որոնցից 3-ը՝ Լեհաստանից, այդ թվում՝ հայտնի դեմքեր ներդրումային բանկային ոլորտում: Խորհրդում են նաեւ Շտուտգարտի բորսայի նախկին տնօրենը, Հայաստանի Կենտրոնական բանկի ներկայացուցիչներ եւ այլոք: "Կարծում եմ, որ սրանք շատ կարեւոր փոփոխություններ են, քանի որ առանց գերազանց խորհրդի բորսան չի կարող պատշաճ կերպով զարգանալ",- ընդգծել է նա:

Ամփոփելով տարվա արդյունքները՝ Եգանյանը տեղեկացրել է, որ բաժնետոմսերի և կորպորատիվ պարտատոմսերի շուկայում աճ է գրանցվել: Բացի այդ, բորսայի ղեկավարը նշել է, որ պետական պարտատոմսերի սակարկությունների ծավալը մեկ տարվա ընթացքում աճել է 10% - ով, պետական պարտատոմսերին առնչվող գործարքների քանակը՝ 25% - ով, բաժնետոմսերին առնչվող գործարքներն աճել են 10 անգամ, իսկ բաժնետոմսերի շուկայի կապիտալիզացումը 2022 թվականի արդյունքներով կազմել է 267 մլրդ դրամ (2021 թվականի 173 մլրդ դրամի դիմաց)։

Հիշեցնենք, որ ՀՀ Կենտրոնական բանկի խորհուրդը 2022թ. մայիսի 24-ին համաձայնություն էր տվել Վարշավայի ֆոնդային բորսայի (WFB) կողմից Հայաստանի ֆոնդային բորսայի ձեռք բերմանը: Այդ համաձայնագրով Վարշավայի ֆոնդային բորսան ձեռք է բերել Հայաստանի ֆոնդային բորսայի 65,03% - ը (967 բաժնետոմս): Կենտրոնական բանկը պահպանել է բաժնետոմսերի 25,02 տոկոսի չափով բաժնեմասային մասնակցությունը, իսկ մնացած 9,95 տոկոսը պահպանել է Հայաստանի ֆոնդային բորսան: Գործարքի արժեքը կազմել է շուրջ 873 մլն դրամ:

Նշենք, որ Վարշավայի ֆոնդային բորսան (WFB), հանդիսանալով խոշորագույն զարգացած շուկան Արևելյան Եվրոպայում, կազմակերպում է բաժնետոմսերի, պարտատոմսերի, ածանցյալ գործիքների, ֆոնդերի փայերի և այլ գործիքների սակարկություն: Վարշավայի ֆոնդային բորսան հանրային ընկերություն է, որի բաժնետոմսերը ցուցակվում են 2010 թվականից՝ շուրջ 350 միլիոն եվրո կապիտալիզացմամբ: 2022 թվականի մայիսի վերջի դրությամբ բորսայում ցուցակվող 421 տեղական և օտարերկրյա ընկերությունների արժեթղթերի շուկայական կապիտալիզացումը կազմել է 255 մլրդ եվրո։

Հայաստանի ֆոնդային բորսան (AMX) հանդիսանում է Հայաստանի արժեթղթերի կարգավորվող շուկայի միակ օպերատորը: AMX-ը կազմակերպում է ինչպես արժեթղթերի, այնպես էլ այլ ֆինանսական գործիքների սակարկություններ: Հայաստանի ֆոնդային բորսան հանդիսանում է Հայաստանի կենտրոնական դեպոզիտարիայի բաժնետոմսերի 100% - ի սեփականատերը: Մինչ Վարշավայի ֆոնդային բորսային AMX -ի վաճառքի համաձայնությունը Կենտրոնական բանկին էր պատկանում Հայաստանի ֆոնդային բորսայի բաժնետոմսերի 90,05% - ը: AMX-ում ցուցակված են 28 ընկերությունների արժեթղթեր։