S&P-ը Հայաստանի սուվերեն վարկանիշը բարձրացրել է մինչեւ "BB -"՝ "Կայուն" կանխատեսմամբ՝ 2023 թվականին ակնկալելով ՀՆԱ-ի 7,5 տոկոս աճ

Արմինֆո.S & P Global Ratings միջազգային վարկանիշային գործակալությունը բարձրացրել է Հայաստանի երկարաժամկետ սուվերեն վարկային վարկանիշները արտարժույթով և ազգային արժույթով "B+" - ից մինչև "BB -" և հաստատել է կարճաժամկետ սուվերեն վարկային վարկանիշները արտարժույթով և ազգային արժույթով "B"մակարդակում: Վարկանիշի կանխատեսումը փոխվել է "Դրական"-ից "Կայուն":

S & P գործակալությունը, բացի Հայաստանի սուվերեն վարկանիշից, բարձրացրել է նաև տրանսֆերտայնության և փոխարկելիության գնահատականը "BB -" - ից մինչև "BB": Այս մասին նշվում է S&P Global Ratings վարկանիշային գործակալության հաղորդագրության մեջ, որտեղ նշված է, որ Հայաստանի երկրի վարկանիշը բարձրացվել է վստահ տնտեսական աճի եւ ֆինանսական վիճակի բարելավման ֆոնին:

Կայուն կանխատեսումը հավասարակշռում է Հայաստանի տնտեսական աճի ուժեղ հեռանկարները և ֆինանսական հաշվեկշռի բարելավումը նրա չափավոր թույլ արտաքին դիրքով և աշխարհաքաղաքական բարձր ռիսկերով: S&P-ի վերլուծաբանները նշել են, որ ռուս-ուկրաինական պատերազմի հետ կապված տնտեսական ճնշումը հանգեցրել է ռուսական աշխատուժի և կապիտալի զգալի ներհոսքի Հայաստան, ինչն, իր հերթին, արագացրել է Հայաստանի իրական ՀՆԱ-ի աճը և ամրապնդել նրա ֆինանսական և արտաքին ցուցանիշները: Հայաստանի ՀՆԱ-ի աճը, ինչպես նաեւ ֆինանսական եւ արտաքին ցուցանիշներն արդեն բարելավվել են հակամարտությունից առաջ, եւ S & P-ն կարծում է, որ ՀՆԱ-ի իրական աճը կմնա համեմատաբար բարձր առաջիկա մի քանի տարիների ընթացքում:

Հայաստանի սուվերեն վարկանիշի բարձրացման հիմնավորումը

S&P գործակալության կողմից Հայաստանի սուվերեն վարկանիշի բարձրացումն արտացոլում է մեկ շնչին ընկնող ՀՆԱ-ի և երկրի ֆինանսական ցուցանիշների բարելավումը: Ռուսաստանի հետ Հայաստանի սերտ աշխարհագրական, տնտեսական և մշակութային կապերը այն դարձրել են իրենց հայրենի երկրի տնտեսական և քաղաքական սթրեսներից ապաստան հայցող ռուսաստանյան անհատների և ձեռնարկությունների նախընտրելի ուղղություններից մեկը: Արդյունքում՝ միգրանտների և կապիտալի ներհոսքը խթանել է տնտեսական աճը. իրական ՀՆԱ-ն Հայաստանում 2022 թվականին աճել է 12,6% - ով, ինչպես նաև կրճատել է մշտական բյուջետային դեֆիցիտը և երկրի ընթացիկ հաշվի դեֆիցիտը ։ Ֆինանսական ներհոսքն, իր հերթին, հանգեցրել է 2022 թվականին ԱՄՆ դոլարի նկատմամբ հայկական դրամի 22% - ով արժևորման։ Ազգային արժույթի նման էական արժևորումը օգնել է նվազեցնել պետական պարտքի ծավալը՝ դոլարային արտահայտությամբ։ Լեռնային Ղարաբաղի վիճելի տարածաշրջանի պատճառով Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև լարվածությունը նույնպես նվազել է, իսկ փխրուն խաղաղության համաձայնությունը դեռևս պահպանվում է:

Առաջիկա մի քանի տարիներին Ռուսաստանից Հայաստան ֆինանսների և միգրանտների ներհոսքի կտրուկ փոփոխությունը, ըստ S&P-ի վերլուծաբանների, քիչ հավանական է թվում ։ "Նախ, շարունակվող ռուս-ուկրաինական պատերազմը ձգձգվող է թվում, և, նույնիսկ, եթե կարգավորվի, պատժամիջոցները և սթրեսը Ռուսաստանի տնտեսության համար, հավանաբար, կպահպանվեն: Երկրորդ. ռուս էմիգրանտների ոչ պաշտոնական տվյալները վկայում են այն մասին, որ նրանք Հայաստանից տուն վերադառնալու մոտակա ծրագրեր չունեն, իսկ այլընտրանքային ուղղությունները նրանց համար սահմանափակ են", - պարզաբանում են նրանք ։ Բացառությամբ ծայրահեղ սցենարների, ինչպիսին է Ադրբեջանի հետ նոր ուղիղ ռազմական հակամարտությունը, S & P -ն ակնկալում է, որ Հայաստանի տնտեսական աճի հեռանկարներն առաջիկա տարիներին կմնան կայուն: S & P-ը կանխատեսում է, որ Հայաստանի ՀՆԱ-ի իրական աճը 2023 թվականին կկազմի մոտ 7,5%, իսկ 2024-2026 թվականներին ՝ միջինը 4%:

Ընդ որում, S&P-ի վերլուծաբանները նշում են, որ Հայաստանի վարկանիշները զսպվում են թույլ, թեեւ բարելավվող ինստիտուցիոնալ պայմաններով, եկամուտների չափավոր ցածր մակարդակով, թույլ արտաքին եւ բյուջետային դիրքերով, ինչպես նաեւ աշխարհաքաղաքական եւ արտաքին անվտանգության ռիսկերի նկատմամբ նրա զգայունությամբ: Վարկանիշներն ապահովվում են Հայաստանի տնտեսական աճի ուժեղ հեռանկարներով, արտաքին պաշտոնական ֆինանսավորման շարունակական առկայությամբ և խելամիտ մակրոտնտեսական քաղաքականությամբ, որն օգնել է պահպանել տնտեսական և ֆինանսական կայունությունը վերջին տարիներին ՝ չնայած բազմաթիվ արտաքին ցնցումներին: