Հայաստանը պատրաստ է ոչ միայն վերականգնել Ադրբեջանի հետ նախկինում գործող երկաթուղային հաղորդակցությունները, այլև՝ կառուցել նորերը. Փաշինյան

Արմինֆո.Հայաստանը պատրաստ է գործուն և կոնկրետ քայլեր ձեռնարկել տարածաշրջանում կոմունիկացիաների բացման ուղղությամբ։ Դեկտեմբերի 14-ին այդ մասին հայտարարել է վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը՝ Դեպի ծով ելք չունեցող զարգացող երկրների նախարարական հանդիպմանը, որը կրում է «Խթանելով հավասար, մատչելի և ներառական տրանսպորտային փոխկապակցվածությունը՝ հանուն կայուն և դիմակայուն տնտեսությունների» խորագիրը:

Կառավարության հաղորդագրության համաձայն, վարչապետը հիշեցրել է, որ ավելի քան 30 տարի Հայաստանի սահմանները Թուրքիայի և Ադրբեջանի հետ փակ են, և այսօր  շատ է խոսվում տարածաշրջանային երկրները և կոմունիկացիաները բացելու հնարավորության մասին:

«Շատ կարևոր եմ համարում այս հեղինակավոր լսարանում արձանագրել Հայաստանի պատրաստակամությունը շատ կոնկրետ և գործուն քայլեր իրականացնելու մեր տարածաշրջանում կոմունիկացիաների բացման վերաբերյալ, ինչը գործնականում արտահայտում է մեր նախագիծը հետևյալում: Հայաստանի Հանրապետությունը պատրաստակամություն է հայտնում ստեղծել, վերականգնել երկաթուղային հաղորդակցությունն Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև, ընդ որում, նախկինում գոյություն ունեցած երկաթուղիների միջոցով: Առաջինը՝ հյուսիսային ուղին է, որը կապում է ադրբեջանական Ղազախի շրջանը Հայաստանի Տավուշի մարզի հետ և երկրորդը՝ հարավային ուղին, որն այլոց շարքում կապում է նաև Ադրբեջանի արևմտյան շրջանները Նախիջևանի Ինքնավար Հանրապետության հետ: Ընդ որում, մենք կարծում ենք, որ Ադրբեջանի արևմտյան շրջանները Նախիջևանի Ինքնավար Հանրապետության և ընդհանրապես՝ արտաքին աշխարհի հետ կարող են կապվել նաև հյուսիսային ուղով: Այս պատրաստակամությունը մենք արտահայտել ենք պաշտոնապես և այսօր նույնպես արտահայտում ենք:

Հաջորդը վերաբերում է ավտոճանապարհներին, որոնք, ընդ որում, կարող են ունենալ հյուսիսային ուղի, այսպես ասած՝ միջին ուղի և հարավային ուղի, որը, ինչպես տեսնում եք, նոր հնարավորություններ կբացի մեր տարածաշրջանի համար: Ըստ էության, Հայաստանը «Խաղաղության խաչմերուկ»-ի միջոցով կարող է կապվել և կապել այլ երկրները հյուսիս-հարավ և արևելք-արևմուտք առանցքով:

Ընդ որում՝ մենք նույնը խնդիրը և պատրաստակամությունը ցուցաբերում ենք նաև Հայաստան-Թուրքիա երկաթուղին բացելու, Հայաստան-Թուրքիա նախկինում գոյություն ունեցած երկու ավտոճանապարհները վերակառուցելու և վերաբացելու առումով, որը, կարծում ենք, էական ազդեցություն կունենա ոչ միայն մեր տարածաշրջանի, այլև ընդհանրապես՝ միջազգային տնտեսական հարաբերությունների և մշակութային, քաղաքական կապերի և ընդհանրապես՝ գլոբալ անվտանգության հարցերի վրա», - հայտարարել է Փաշինյանը:

Նշենք, որ Փաշինյանը "Խաղաղության խաչմերուկ" ծրագիրը ներկայացրել էր 2023 թվականի աշնան կեսերին Թբիլիսիում կայացած "Մետաքսի ճանապարհ" ֆորումի ժամանակ ։ Նախաձեռնությունը պետք է նպաստի տարածաշրջանում կայունության ամրապնդմանը ՝ Վրաստանի, Ադրբեջանի, Իրանի, Թուրքիայի և Հայաստանի միջև կապերի ավելացման հաշվին: Այդ նախագծերի շրջանակներում Երեւանը նախատեսում է աշխատել Ասիայից Իրանի եւ Հայաստանի տարածքով տրանսպորտային միջանցքների ստեղծման ուղղությամբ՝ հետագայում դեպի Սեւ ծովի ափ, այնուհետեւ՝ եվրոպական երկրներ հնարավոր ելքով:

Նոյեմբերի 24-ին ուղիղ եթերի ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարել էր, որ "Խաղաղության խաչմերուկ" նախագիծը, որը ենթադրում է տրանսպորտային հաղորդակցությունների զարգացում բոլոր հարևանների (Վրաստան, Ադրբեջան, Իրան, Թուրքիա) հետ, սառն են դիմավորել Բաքվում: Նրա խոսքով ՝ նախաձեռնությունը նախատեսում է, որ յուրաքանչյուր երկիր իր պետական ինստիտուտների միջոցով իրականացնում է սահմանային, մաքսային հսկողություն և ապահովում է անվտանգությունն իր տարածքում: "Ադրբեջանի առաջին արձագանքը հետևյալն է. այսուհետ նրանք, կարծես թե, այլևս հետաքրքրված չեն այս նախագծով, քանի որ կապ են իրականացնում Իրանի հետ ։ Մենք ընդհանրապես դեմ չենք, բայց դա մեր առաջարկն է ։ Ընդ որում, կա ևս մեկ կետ. փոխադարձության հիման վրա կարող է տեղի ունենալ ընթացակարգերի պարզեցում։ Դրանք պետք է լինեն նախագծի բոլոր մասնակից երկրների համար ։ Այստեղ մենք բավականին ճկուն ենք", - պարզաբանել էր վարչապետը, հավելելով, որ Հայաստանի իշխանությունները փորձում են վարել ինստիտուցիոնալ առումով պետության ինքնիշխանության բարձրացմանն ուղղված քաղաքականություն։