Միգուցե անմիջապես գիլյոտի՞ն: ՊԵԿ-ն առաջարկում է խստացնել մաքսանենգության համար պատիժը. Փորձագետները տարակուսում են

Արմինֆո. Հայաստանի պետական եկամուտների կոմիտեն առաջարկում է հրաժարվել քրեական պատասխանատվությունից ազատելու խրախուսական նորմերից ՝ այդպիսով խստացնելով ապրանքների մաքսանենգության համար քրեական պատասխանատվությունը: "Հայաստանի Հանրապետության քրեական օրենսգրքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին" նախաձեռնությունը զետեղված է իրավական ակտերի միասնական պորտալում e-draft.am:

Փաստաթղթում ասվում է, որ 2016 թվականին թիվ ԳՈ-83-Ն օրենքով ապրանքների մաքսանենգության ապաքրեականացման արդյունքում (հոդված 215) հիշյալ հանցագործությունների թիվն աճել է: "Խրախուսական նորմերի առկայությունը նպաստում է հարկային հանցագործությունների կատարմանը, իսկ հանցագործությամբ պատճառված գույքային վնասի հատուցման միջոցով քրեական պատասխանատվությունից ազատումը ճանաչելու իրավական հիմքերը խոչընդոտում են և հնարավորություն չեն տալիս կանխել  հարկային նոր հանցագործությունների կատարումը", - նշել են նախաձեռնության հեղինակները:

Այսպես, ըստ ՀՀ քննչական կոմիտեի տվյալների, 2023 թվականին քննվել է 932 քրեական վարույթ (հարկերի հետ կապված), 464 վարույթ ավարտվել է, 439 վարույթ կարճվել է. 60 - ը՝ խրախուսանքի կիրառմամբ, 379 - ը ՝ այլ հիմքերով, բռնագանձվել է 27 մլրդ դրամ։

Այդ առնչությամբ, մասնավորապես, նախատեսվում է քրեական օրենսգրքում ավելացնել նոր ՝ 290.1 հոդվածը, որով մաքսանենգությունը սահմանվում է որպես հանցավոր արարք, այսինքն, մաքսանենգությունը Հայաստանի Հանրապետության պետական սահմանով կամ Եվրասիական տնտեսական միության մաքսային սահմանով ապրանքների ապօրինի փոխադրումն է ՝ առանց մաքսային հսկողության կամ դրանից թաքնվելով, կամ դրանց մասին սահմանված կարգով հավաստի տեղեկություններ չհայտարարագրելով, կամ իր անունից չհայտարարագրելով, կամ դրանց փոխանցման համար սահմանված կանոնները խախտելով, այդ թվում ՝ արգելքը կամ սահմանափակումը խախտելով կամ մաքսային կամ այլ փաստաթղթի օգտագործմամբ խաբեությամբ։ Նախաձեռնողն առաջարկում է նշված հանցավոր արարքի համար պատիժ սահմանել 3-6 տարի ժամկետով ազատազրկում:

Այս դրույթը, ինչպես կարծում են ՊԵԿ-ում, թույլ կտա կանխել և բացահայտել մաքսանենգության այն դեպքերը, որոնց վերաբերյալ ՀՀ գործող Քրեական օրենսգրքում չկան նորմեր, սակայն արձանագրվում է նշված հակաիրավական արարքների դեպքերի աճ: "Հաշվի առնելով իրավակիրառ փորձը, երբ շատ դեպքերում քրեական գործեր հարուցվում են առանց լուրջ հիմքերի, նախագծի 1 - ին հոդվածով նախատեսված փոփոխությունը կարող է հանգեցնել վատ հետևանքների", - նկատում է "Հարկատուների պաշտպանություն" ՀԿ նախագահ Փայլակ Թադևոսյանը:

"Ես կհասկանայի, եթե այդ նախագիծը նախաձեռնեին Քննչական կոմիտեից, դատախազությունից, նմանատիպ այլ կառույցից", - իր հերթին նշում է "Քաղաքացի-հարկատու-բիզնես" իրավապաշտպան կազմակերպության փորձագետ Էդուարդ Բադալյանը: Փորձագետն անգամ չի ուզում հավատալ, որ նախաձեռնողը կարող է լինել ՊԵԿ-ը, որն ասում է մոտավորապես հետևյալը. <վնասի փոխհատուցումը բավարար չէ. մենք ցանկանում ենք, որ դուք նույնպես <դատվեք>՝ ավելի լավ կանխարգելում ապահովելու համար>: <Միգուցե անմիջապես ուղարկել գիլյոտին> ,- հարցնում է Բադալյանը։

Նշենք, որ օրինագիծը պորտալում զետեղվել է օգոստոսի 8-ին, և օգոստոսի 12-ի կեսօրի դրությամբ հարցվածների 83% - ը դեմ է արտահայտվել փաստաթղթին: