Ոսկերչական իրեր վաճառողները կորցնում են իրենց մրցունակությունը: Ֆինանսների նախարարությունը լուծում ունի

Արմինֆո.2025 թվականի հունվարից ուժի մեջ մտած հարկային փոփոխությունների պատճառով ոսկերչական իրերի մանրածախ առեւտրով զբաղվողները սրընթաց կորցնում են իրենց մրցունակությունը ոսկու զարդերի ավելի բարձր գների պատճառով, քան՝ հարեւան երկրներում։ Այդ մասին փետրվարի 7-ին ԱԺ-ում կայացած լսումների ժամանակ հայտարարել է ոլորտի ներկայացուցիչ, անհատ ձեռներեց Կարեն Մարտիրոսյանը։

Նրա խոսքով ՝ ոլորտի հիմնական մարտահրավերն այն է, որ օրենսդրական փոփոխությունների արդյունքում ապրանքի ինքնարժեքը կտրուկ աճում է։ Դա պակաս մրցունակ է դարձնում հայ ոսկերիչների արտադրանքը, և ռուսները, ղազախները և այլ երկրների մարդիկ, ովքեր ոսկի են գնում Հայաստանից, նախընտրում են արտադրանքը գնել հարևան երկրներից:

Ֆինանսների փոխնախարար Արման Պողոսյանն ի պատասխան հայտարարում է, որ կառավարությունում մտածել են, թե ինչպես ավելացված արժեքի հարկի համակարգը գրավիչ դարձնել ոսկերչության ներկայացուցիչների համար: Այսպես, ֆինանսների նախարարությունում ուսումնասիրել են նաեւ հարեւան երկրների փորձը եւ նկատել, որ որոշ երկրներում ոսկու հումքը, ադամանդը ազատված են ԱԱՀ-ից, իսկ վերջնական արտադրանքն արդեն հարկվում է ։ "Այս փուլում քննարկում ենք վերջնական արտադրանքի ԱԱՀ - ի հարկման բազայից ոսկու և թանկարժեք քարի արժեքի նվազեցման հնարավորությունը", - ասել է փոխնախարարը: Այսպիսով, եթե, ինչպես պնդում են, ոսկերչության մեջ ամենաթանկ օղակը հումքի ինքնարժեքն է, ապա բացառելով այս պահը, բոլոր ծախսերը փաստաթղթավորելու դեպքում ԱԱՀ համակարգը, նրա համոզմամբ, ավելի շահավետ կդառնա ոլորտի ներկայացուցիչների համար:

Բացի այդ, ինչպես հայտարարել է ֆինանսների նախարարության ներկայացուցիչը, եթե իրականում բոլոր վաճառքների 90% - ն ապահովում են զբոսաշրջիկները, հիմնավոր հարց է առաջանում ՝ ինչու աշխատանքի չանցնել ԱԱՀ ռեժիմով, որտեղ գործում է Tax free համակարգը ։

Հարկային փորձագետ Տիգրան Քեյանը հակադարձում է ՝ Tax free  համակարգն աշխատում է գնորդի համար. ԱԱՀ - ն վերադարձվում է օտարերկրյա քաղաքացիների կողմից կատարված գնումներին՝ այն երկրից մեկնելիս, որտեղ դրանք ձեռք են բերվել: "Եթե գնորդը գիտի, որ իրեն կփոխհատուցեն ԱԱՀ - ի չափով, նա պատրաստ է ավելի շատ վճարել", - նշել է Պողոսյանը:

Հիշեցնենք, որ շրջանառության հարկ (փոխարինում է ԱԱՀ-ին և շահութահարկին) վճարում են այն տնտեսվարող սուբյեկտները, որոնց տարեկան շրջանառությունը չի գերազանցում 115 մլն դրամը (2020թ.հունվարի 1-ից Հայաստանը վերադարձել է մինչև 115 մլն դրամ չհարկվող տարեկան շրջանառությանը) ։ Ավելի վաղ նրանք վճարել են  շրջանառության  5%՝ առեւտրային գործունեության, եւ 3,5%՝ արտադրական գործունեության դեպքում: Սակայն 2025 թվականի հունվարից իշխանությունները կրկնակի բարձրացրել են հիմնական գործունեության տեսակների համար սահմանված շրջանառության հարկի դրույքաչափերը ՝ հնարավորություն ընձեռելով փաստաթղթավորված ծախսերի հաշվին նվազեցնել վճարման ենթակա հարկը։