Ֆինանսների նախարարությունում գոհ են աուդիտի ոլորտի բարեփոխումների արդյունքներից

Արմինֆո. Որակյալ աուդիտորական ծառայությունը չի կարող էժան լինել: Այս մասին փետրվարի 10-ին ԱԺ ֆինանսաբյուջետային հանձնաժողովի նիստում հայտարարել է ֆինանսների փոխնախարար Արման Պողոսյանը, պատասխանելով "Հայաստան" խմբակցության ընդդիմադիր պատգամավոր Արթուր Խաչատրյանի հարցին, թե կառավարության նախաձեռնած բարեփոխումներից հետո աուդիտի ոլորտում ծառայությունները որքանով են թանկացել:

Արթուր Խաչատրյանը հիշեցրել է, որ ավելի վաղ Հայաստանի կառավարությունը' ի դեմս Ֆինանսների նախարարության եւ Էկոնոմիկայի նախարարության, օրենսդրական փոփոխություններ էր նախաձեռնել աուդիտորական գործունեության ոլորտում: Ֆինանսների նախարարության կողմից լիցենզավորված աուդիտորական ընկերություններին պարտադրել են անցնել սերտիֆիկացման գործընթաց, ինչը դժգոհություն է առաջացրել ոլորտի ներկայացուցիչների շրջանում, սակայն նրանց ականջալուր չեն եղել, հավելել է նա:

Ի պատասխան՝ ֆինանսների փոխնախարարը նշել է, որ մտահոգություն կար ոչ այնքան աուդիտորական ընկերությունների, որքան անհատ աուդիտորների շրջանում, որոնք Ֆինանսների նախարարությունում որակավորվել են 10 տարի, գուցե և ավելի առաջ, և առանց գիտելիքների գնահատման լրացուցիչ ընթացակարգ անցնելու հավակնում էին լինել աուդիտորների և հաշվապահների նորաստեղծ պալատի անդամ: Ընդ որում, Պողոսյանը նշել է, որ Ֆինանսների նախարարությունն ընդառաջել է նրանց՝ թույլ տալով պարզեցված կարգով դառնալ պալատի անդամ։ Սակայն, համապատասխան արձագանք չի եղել։

<Մինչդեռ, մեր թիվ մեկ խնդիրը որակի ապահովումն է: Իսկ որակն առանց գիտելիքի հնարավոր չէ>, - ընդգծել է նա։

Ինչպես նշել է ֆինանսների նախարարության ներկայացուցիչը, այսօր Հայաստանում ակտիվորեն գործում են 135-140 հազար տնտեսվարող սուբյեկտներ, որոնցից ընդամենը 550-ն են պարտավոր պարտադիր աուդիտ անցնել: Դրանք խոշոր ընկերություններ են և նրանք, որոնք, անկախ իրենց մասշատբաներից, ունեն հասարակական նշանակություն (համաձայն 2019 թվականի դեկտեմբերի 4-ին ընդունված "Հաշվապահական հաշվառման մասին" ՀՀ օրենքի 26-րդ հոդվածի, պարտադիր աուդիտի ենթակա են. հասարակական հետաքրքրություն ներկայացնող կազմակերպությունները, խոշոր կազմակերպությունները, միջին կազմակերպությունները,  խումբը, որի գլխավոր կազմակերպությունը հանրային հետաքրքրություն է ներկայացնում, խոշոր խմբերը, միջին խմբեր-խմբ.):

Այդուհանդերձ, Պողոսյանի համոզմամբ, աուդիտի ոլորտում բարեփոխումների եւ ծառայությունների թանկացման միջեւ ուղղակի փոխկապակցվածություն չկա։ Կապը կարելի է գտնել որակի բարձրացման և գնի բարձրացման միջև: Ամեն դեպքում, Ֆինանսների նախարարությունը, նրա հավաստմամբ,  գոհ է այդ բարեփոխման արդյունքներից:

Նշենք, որ "Հաշվապահական հաշվառման մասին" օրենքն ընդունվել է 2002 թվականին: Հետագայում այն բազմիցս փոխվել է։ Ոլորտում բարեփոխումների հայեցակարգը հաստատվել է 2017թ. դեկտեմբերի 28-ին: Ինչպես նշել են Ֆինանսների նախարարությունում 2018 թվականին, օրենսդրական բարեփոխումների արդյունքում նախատեսվում է ստեղծել հաշվապահական և աուդիտորական գործունեությունը կարգավորող երկու անկախ կառույց, որոնց կհանձնարարվեն մի շարք լիազորություններ, ինչպես նաև ներդնել ոլորտի զարգացումը խթանող նոր նորմեր: Օրինագծի համաձայն, աուդիտորների եւ հաշվապահների քննություններն ու հավաստագրումն անցկացնելու է արդեն ոչ թե Ֆինանսների նախարարությունը, այլ Աուդիտորների եւ հաշվապահների պալատը, որն առաջարկվում է ստեղծել համանուն ասոցիացիայի հիման վրա, որը գործելու է անդամավճարների հաշվին: Պետությունը պալատը կվերահսկի 7 հոգանոց խորհրդի միջոցով։ 4 հոգի այնտեղ պատվիրակվում են Ֆինանսների նախարարությունից, 2-ը ՝ Կենտրոնական բանկից, 1-ը ՝ մասնագիտացված հասարակական կազմակերպություններից ։ Կազմակերպությունը, մասնավորապես, իրականացնելու է աուդիտորների և հաշվապահների մասնագիտական կարողությունների կատարելագործմանն ուղղված գործունեություն ՝ սերտիֆիկացման և որակի վերահսկողության միջոցով: Օրենսդրական բարեփոխումների շրջանակում նախատեսվում էր նաև աուդիտորների լիցենզավորման գործընթացի վերանայում' աուդիտորական կազմակերպությունների ռեեստրի հաշվառման նոր համակարգի ներդրման միջոցով: