Հայաստանում առաջարկում են իսկական մրգային օղու արտադրության սուբսիդավորման ծրագիր ներդնել

Արմինֆո.Մրցակցության պաշտպանության հանձնաժողովն առաջարկել է  մրգային օղիների արտադրության սուբսիդավորման ծրագիր իրականացնել բարեխիղճ տնտեսավարողների համար:

Մրցակցության պաշտպանության հանձնաժողովի հաղորդագրության համաձայն, ՄՊՀ նախաձեռնությամբ տեղի է ունեցել քննարկում  մրգային օղիների շրջանառության ոլորտում իրականացված ուսումնասիրության արդյունքում բացահայտված խնդիրների և ոլորտի առողջացմանն ուղղված հանձնաժողովի առաջարկների քննարկման նպատակով: Քննարկմանը մասնակցում էին Պետական եկամուտների կոմիտեի, Էկոնոմիկայի նախարարության, Ֆինանսների նախարարության ներկայացուցիչներ:

ՄՊՀ նախագահ Գեղամ Գևորգյանը նշել է, որ հանձնաժողովն այս շուկայում ուսումնասիրությունն իրականացրել է ՊԵԿ-ի և էկոնոմիկայի նախարարության առաջարկով` դիտարկելու  2023 թվականին իրականացված օրենսդրական փոփոխության ազդեցությունը  ոլորտում գործող տնտեսավարողների գործունեության վրա: Իրականացված փոփոխության համաձայն՝ անբարեխիղճ մրցակցության դրսևորումները կանխարգելելու նպատակով, մրգային օղիների համար սահմանված ակցիզային հարկի դրույքաչափը բարձրացվել էր՝ հավասարեցվելով այլ տեսակի օղիների համար սահմանված դրույքաչափերին:

Ուսումնասիրության արդյունքներով, հաշվի առնելով, որ մրգային օղիների արտադրությունը հանդիսանում է պետության կողմից պահպանվող ոչ նյութական մշակութային ժառանգության արժեք,  հանձնաժողովն առաջարկել է մրգային օղիների արտադրության սուբսիդավորման ծրագիր իրականացնել  բարեխիղճ տնտեսավարողների համար, որոնք  արտադրությունը կիրականացեն՝ խստորեն պահպանելով սահմանված չափորոշիչները: Ծրագրի շրջանակում կկիրառվեն վերահսկողական խիստ միջոցառումներ:

Քննարկման մասնակիցները հավանություն են տվել ներկայացված առաջարկին։ Պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել, որ Էկոնոմիկայի նախարարությունը սեղմ ժամկետներում կմշակի կառավարության որոշման նախագիծ:

Քննարկվել են նաև ոլորտի գործարար միջավայրի բարելավմանն ու անբարեխիղճ մրցակցության դրսևորումների կանխարգելմանն ուղղված այլ հարցեր:

Հիշեցնենք, որ հունվարի 27-ին 2024 թվականի ամփոփիչ ասուլիսում հանձնաժողովի նախագահ Գեղամ Գևորգյանը հայտարարել էր, որ մրգային օղու շուկան բախվել է մի շարք խնդիրների, այդ թվում ՝ կեղծված արտադրանքի ներխուժման։ Մրգային օղու արտադրության ոլորտում կատարված ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ հաճախ անբարեխիղճ ընկերությունները "մրգային օղու" արտադրության համար օգտագործում են ցորենի կամ համային հավելումներով այլ սպիրտներ, դրանով իսկ, մի կողմից, մոլորեցնելով գնորդներին, իսկ մյուս կողմից՝ ստեղծելով մրցակցության անհավասար պայմաններ շուկայում։ Այդ առնչությամբ գերատեսչությունը հանդես է եկել նախաձեռնությամբ, որի շրջանակներում նախատեսվում է ակցիզի չափով սուբսիդիաներ տրամադրել իրական մրգային օղու բարեխիղճ արտադրողներին։

Հավելենք, որ մրգային օղու արտոնյալ ակցիզը սահմանվել է մի քանի տարի առաջ՝ Հայաստանում դրա արտադրության ավանդույթներին աջակցելու նպատակով։ Սակայն թուլացումը հանգեցրել է մի շարք մեքենայությունների. համոզվելով, որ ակցիզն այստեղ չորս անգամ ավելի փոքր է, քան սովորական (ցորենի) օղու համար (800 դրամ 100 տոկոսանոց սպիրտի պայմանական լիտրի համար՝ 3430 դրամի համեմատ), մի շարք անբարեխիղճ արտադրողներ սկսել են դիմել մեքենայությունների՝ սովորական օղու մեջ խառնելով մրգային կամ հատապտղային բուրմունքներ։ Այդ առնչությամբ Հարկային օրենսգրքի փոփոխությունների շրջանակում առաջարկվել է 2024 թվականից հավասարեցնել բոլոր տեսակի օղիների ակցիզային հարկը մեկ լիտրի համար 3 800 դրամ (մոտ 10 դոլար) և մինչև 2026 թվականը այն հասցնել 4 600 դրամի: