Արմինֆո. Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի նախկին օգնական և ԱԺ կառավարող խմբակցության պատգամավոր Հայկ Սարգսյանի եղբայր Նաիրի Սարգսյանն առաջարկում է վերադառնալ ապրանքների դրոշմավորման նախկին համակարգին, քանի որ նորը անվստահելի է և արդեն իսկական «գլխացավանք» է դարձել բիզնեսի համար:
QR կոդերով թվային մակնշումն արդեն մի քանի տարի փուլ առ փուլ ներմուծվում է ԵԱՏՄ տարածքում ապրանքների համար, որպեսզի ամբողջությամբ հետագծվի դրանց շրջանառությունը ապրանքի յուրաքանչյուր միավորի ճշտությամբ։ ԵԱՏՄ պիլոտային նախագծերի հիման վրա Հայաստանում նման մակնշումը կիրառվել է տեքստիլի մի մասի և մի շարք այլ ապրանքների համար։ Այսպես, նույնականացման նշաններով մակնշումը պարտադիր է հետևյալ ապրանքների համար. 2025 թվականի մարտի 1 - ից՝ գազավորված և ոչ գազավորված ըմպելիքներ, ոչ ալկոհոլային խմիչքներ, մակարոնեղեն, թեյ և սուրճ, կենդանական և բուսական յուղեր, շոկոլադ և կակաո պարունակող մթերքներ, պահածոներ, գարեջուր և գարեջրային ըմպելիքներ; 2025 թվականի հունիսի 1 - ից՝ կաթնամթերք, մսամթերք, երշիկեղեն և կենդանիների կեր; 2025 թվականի սեպտեմբերի 1 - ից ՝ նավթավերամշակման արտադրանք, ներկեր, լաքեր և չորացնող նյութեր; 2025 թվականի հունիսի 1-ից՝ դեղամիջոցներ, վիտամիններ, օծանելիք, կոսմետիկա, հիգիենայի և խնամքի միջոցներ։ QR կոդերով pպչուն պիտակներ տրամադրում է երկրում թվային մակնշման ազգային օպերատորի կողմից ընտրված տեղական E-mark ընկերությունը (ԵԱՏՄ մյուս 4 երկրներում ընտրվել են իրենց օպերատորները):
Նաիրի Սարգսյանը հիշեցնում է, որ բարձրորակ հոլոգրաֆիկ տպագրության միջոցով պատրաստված նախորդ մակնիշները պետության կողմից գնվել են 3,5 դրամով և անվճար տրամադրվել ներմուծող և արտադրող ընկերություններին: Ներկայումս սովորական սպիտակ թղթի վրա սև-սպիտակ դրոշմանիշ տպելու համար ձեռնարկությունները պետք է վճարեն 7.2 դրամ, որից 4.2 դրամը E-mark մասնավոր ընկերությունը՝գեներացված կոդը ստանալու համար, իսկ 3 դրամը ՝ տպարանում տպագրելու համար: Ստացված QR կոդը կարելի է տպել, նույնիսկ, տանը՝ սովորական տպիչով, նշել է նա:
<Բացասական կողմերը:
1. Նախկինում պիտակի համար վճարում էր պետությունը, այժմ ՝ գործարարը,
2. Պիտակը տպվում է 2 անգամ ավելի գնով,
3.Նախկինում չափազանց դժվար էր կեղծել պիտակը (եթե նայում եք դրան անկյան տակ, տարբեր պատկերներ էին հայտնվում), այսօր դա անելը շատ հեշտ է,
4. Արտադրողները, ներմուծողներն ու վաճառողները լուրջ գլխացավանքի առաջ են կանգնել ՝ սկսած կոդը պատվիրելուց, QR կոդերը տպելուց եւ սկանավորելուց, ինչպես նաեւ վաճառքի փուլում (նախկինում, օրինակ, 2 բլոկ ջուր գնելիս, վաճառողը կարող էր սկանավորել 1 շտրիխ կոդը եւ բազմապատկել 24 - ով, այժմ նա ստիպված է սկանավորել դրանք բոլորը մեկ առ մեկ, յուրաքանչյուրը երկու անգամ)>, - նշում է Սարգսյանը։
Բացի այդ, Նաիրի Սարգսյանը հարց է տալիս, թե ինչու էր նախկինում Պետեկամուտների կոմիտեն դրոշմանիշերի տպագրման բաց մրցույթ հայտարարում, իսկ հիմա կոդերի գեներացման ծրագիրն ուղղակիորեն փոխանցվել է մեկ ընկերության: Իսկ գուցե՞ կա մի ընկերություն, որը նույն ծառայությունը երեք անգամ ավելի էժան կմատուցեր, և ձեռնարկությունները մի քանի միլիարդ դրամ կխնայեին:
<Ըստ լուրերի, կան անբարեխիղճ արտադրողներ, որոնք պատվիրում են 1000 կոդ և տպում 10,000: Քանի որ խանութների մեծ մասը ապրանքը վաճառելիս QR կոդերը չեն սկանավորում, կարելի է անվերջ տպել պիտակ նույն կոդով, այն սոսնձել ապրանքի վրա և վաճառել: Սա հատկապես ձեռնտու է ենթաակցիզային ապրանքների (օրինակ ՝ ծխախոտի և օղու) համար, երբ տնտեսվարող սուբյեկտը կարող է տնտեսել 4200 դրամ ակցիզ ՝ յուրաքանչյուր լիտր օղու համար։
Հաշվի առնելով վերը շարաադրվածը՝ առաջարկում եմ մեր իշխանություններին դիտարկել նախկին համակարգին վերադառնալու հնարավորությունը։ Եթե նպատակը պետական բյուջեի համար միջոցներ խնայելն է, ապա կարելի է վճարովի դարձնել հին հոլոգրաֆիկ մակնիշները>, - ամփոփում է Նաիրի Սարգսյանը։