Հայաստանը եվրասիական տարածաշրջանում դոնորների աջակցության առաջատար եռյակում է ՝ ըստ ԿԶԵՀ-ի

Արմինֆո. Հայաստանը երրորդ հորիզոնականն է զբաղեցրել եվրասիական տարածաշրջանում 2024 թվականին հաստատված ինքնիշխան ֆինանսավորման ընդհանուր ծավալով։ Այդ մասին են վկայում Կայունացման և զարգացման եվրասիական հիմնադրամի (ԿԶԵՀ) "Ինքնիշխան ֆինանսավորումը եվրասիական տարածաշրջանում. դոնորների աջակցության ռեկորդային ծավալներ" ամենամյա զեկույցում տեղ գտած եզրակացությունները:

Զեկույցում նշվում է, որ Եվրասիական տարածաշրջանի 11 երկրների շարքում 2024 թվականին հաստատված ֆինանսավորման ընդհանուր ծավալով առաջին տեղը զբաղեցրել Է Ղազախստանը՝ 4 մլրդ դոլար (հաստատված միջոցների ընդհանուր ծավալի 32,1%), երկրորդ տեղում Ուզբեկստանն է (3,7 միլիարդ դոլար)՝ 0,5 միլիարդ դոլարի աճ՝ 2023 թ. համեմատ:

 "Երրորդ տեղում Հայաստանն է՝ 1,5 մլրդ դոլար (1,1 միլիարդ դոլարի աճ՝ 2023 թվականի համեմատ): Ոլորտային կտրվածքով գերակա են տրանսպորտի և տնտեսական քաղաքականության ոլորտի նախագծերը", - ասվում է ԿԶԵՀ-ի զեկույցում։

Միևնույն ժամանակ, զեկույցի հեղինակները նշում են, որ տրանսպորտի հատվածը հավանության արժանացած ֆինանսավորման ծավալով առաջատարն է՝ 3,8 մլրդ դոլար, կամ տարածաշրջանում ողջ ֆինանսավորման 30.2% - ը: Այդ առումով ավելացվում է, որ տրանսպորտային հատվածի նախագծերն առավել պահանջված են Հայաստանում, Ղազախստանում և Ղրղզստանում։

"Տարածաշրջանի ֆինանսավորման գրեթե 60% - ը հաստատվել է ԿԶԵՀ անդամ պետությունների համար ՝ 7,5 միլիարդ դոլար, ինչը կազմում է 2,3 միլիարդ դոլարով ավելի է քան 2023թ. 2024 թվականին Հայաստանում, Ղազախստանում և Տաջիկստանում գրանցվել են հաստատված ֆինանսավորման առավելագույն ծավալները՝ 2008 թվականից ի վեր", - ասվում է հաղորդագրությունում։

ԿԶԵՀ-ում հավելել են, որ 2024 թվականին Միջազգային ֆինանսական կազմակերպությունների (ՄՖԿ), զարգացման գործակալությունների և կլիմայական հիմնադրամների կողմից եվրասիական տարածաշրջանում հաստատված ինքնիշխան ֆինանսավորման ընդհանուր ծավալը կազմել է 12,6 միլիարդ դոլար, որը գրեթե երկու անգամ գերազանցել է 2023 թվականի ցուցանիշները (6,5 միլիարդ դոլար)։ 

Ավելին, զեկույցում նշվել են 2024 թվականին ինքնիշխան ֆինանսավորման հետևյալ առանձնահատկությունները. արձանագրվել է սոցիալական ենթակառուցվածքների, մասնավորապես, առողջապահության ֆինանսավորման (839,6 մլն դոլար)  և կրթություն (337,4 մլն դոլար) էական աճ:

Բացի այդ, տեղի է ունեցել սննդի անվտանգության թեմայի վրա կենտրոնացման ուժեղացում։ Հաստատված ֆինանսավորման ծավալը կազմել է 1,3 մլրդ դոլար, և դա առավելագույնն է մոնիտորինգի ժամանակ:

Հիշեցնենք, որ ինքնիշխան ֆինանսավորումն այն ֆինանսավորումն է, որը ՄՖԿ-ի կողմից պետություններին տրամադրվում է հակաճգնաժամային և զարգացման նպատակների համար: "Ինքնիշխան ֆինանսավորումը եվրասիական տարածաշրջանում. դոնորների աջակցության ռեկորդային ծավալներ" զեկույցի ամբողջական տարբերակին  կարելի է ծանոթանալ հղումով: Ինքնիշխան պետության տվյալների բազան (SFI) հասանելի է հղումով:

Կայունացման և զարգացման եվրասիական հիմնադրամը (ԿԶԵՀ) ավելի քան 9 մլրդ ԱՄՆ դոլար ծավալով տարածաշրջանային ֆինանսական մեխանիզմ է, որը հիմնադրվել է 2009 թվականին Հայաստանի Հանրապետության, Բելառուսի Հանրապետության, Ղազախստանի Հանրապետության, Ղրղզստանի Հանրապետության, Ռուսաստանի Դաշնության և Տաջիկստանի Հանրապետության կողմից: ԿԶԵՀ-ի նպատակներն են նպաստել հիմնադրամի անդամ պետություններում տնտեսական և ֆինանսական կայունությանը, ինչպես նաև աջակցել դրանց կայուն զարգացմանը: